Wiele się mówi o barwnikach spożywczych, ale czy na pewno wiemy co jemy? Definicja barwników spożywczych mówi, że są to substancje dodatkowe, które nadają i przywracają barwę środkom spożywczym. Nie każdy barwnik jest barwnikiem, jest tak w przypadku np. kurkumy, szafranu czy suszonej papryki, gdyż oprócz właściwości barwiących posiadają także właściwości aromatyczne, smakowe oraz odżywcze.
Historia barwników sięga starożytności i średniowiecza, już w tamtych czasach barwiono żywność. Używano w tym celu chlorofili, które wyodrębniano z liści roślin, ekstraktów z marchwi oraz ochry z buraków. Rozwój technologiczny spowodował, że zaczęto z nimi eksperymentować, a mianowicie dodawano sztuczne związki, które intensywnie barwiły żywność. Dodawano ołów, rtęć i miedź, ale szybko odkryto, że jedzenie jest szkodliwe, a nawet trujące. Tak więc zdrowy wygląd to nie wszystko.
Barwniki spożywcze są jednymi z najbardziej powszechnymi dodatkami do żywności. Barwniki można traktować dwojako, niektórzy uważają, że są substancjami zbędnym, dla innych są dodatkowym atutem dla produktu – napędzają marketing. Ale czy na pewno potrzebne są barwniki? Można się nad tym zastanowić, ponieważ zastosowanie konserwantów jest uzasadnione, obecnie produkuje się duże ilości żywności pakowanej, a ta musi być długo „świeża”, ale czy na pewno stosowanie barwników ma swoje technologiczne uzasadnienie? Tak naprawdę barwniki spożywcze nie poprawiają smaku, zapachu oraz nie wpływają na długość przydatności produktu. Nie posiadają wartości odżywczych, ale coraz więcej mówi się o ich szkodliwości.
Co tak naprawdę jest motorem napędowym do używania tych substancji. Głównym celem barwników jest nadawanie żywności świeżego wyglądu, a taki produkt jest zauważany przez konsumenta. Tak więc jeśli produkt jest ładniejszy, wygląda świeżo i wyróżnia się spośród innych swoim zdrowym kolorem, zachęca w ten sposób konsumentów do kupna.
Oto lista barwników szkodliwych, których należy się wystrzegać:
E-102 (Tartrazyna) – inne nazwy Cl 191140, Food Yellow 4 (żółcień żywnościowa 4), żółcień kwasowa 23. Barwnik stosowany w przemyśle spożywczym, barwi produkty na kolor żółty. Spotykamy go w: napojach bezalkoholowych, polewach do deserów w proszku, zupach w proszku, galaretkach, dżemach, likierach owocowych, musztardzie, miodzie sztucznym.
E-110 (Żółcień pomarańczowa) – inne nazwy CI 15985, żółcień FD&C6. Barwnik bardzo dobrze rozpuszczalny w wodzie, ze względu na swoją szkodliwość zakazany w kilku krajach. Stosowany jako dodatek do produktów takich jak: marmolady, żele, gumy do żucia, powłoki tabletek, zupy w proszku, kasze, płatki zbożowe.
E-123 (Amarant) – inne nazwy CI 16185. Barwnik o barwie ciemnoczerwonej, występuje w formie soli jodowej, bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie. Stosuje się go w wielu produktach spożywczych, np.: kolorowych napojach alkoholowych i kawiorze.
E-127 (Erytozyna) – inne nazwy CI 45430, Food Red 14, tetrajodofluoresceina. Barwnik ten zawiera jodynę, występuje w formie soli sodowej i bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie. Wykazuje małą odporność na promienie słoneczne. Jest stosowany najczęściej jako barwnik koktajli wiśniowych oraz owoców kondensowanych, szczególnie wisienek.
E-129 (Czerwień Allura 2G) – inne nazwy CI 16035, Food Red 17. Barwnik ten występuje jako sól sodowa, po rozpuszczeniu przybiera barwę pomarańczowoczerwoną, w proszku ciemnoczerwoną. Charakteryzuje się dobrą odpornością na światło i temperaturę. Jest zabroniony w Danii, Belgii, Niemczech, Szwajcarii, Australii i Norwegii. Na terenie Unii Europejskiej jego zastosowanie jest ograniczone do produktów cukierniczych i mięsnych.
E-151 (Czerń brylantowa PN) – inne nazwy CI 28440, Food Black. Barwnik bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie, wykazuje wysoką odporność na światło ale słabą na wysoką temperaturę. Stosowany jest do uwydatniania kolorów niektórych produktów z ikry rybiej i wyrobów cukierniczych.
Kanka