Osteoporoza to choroba kości, która może dotknąć zarówno kobiety, jak i mężczyzn, przy czym panie są bardziej narażone na jej wystąpienie. W okresie menopauzy, gdy gwałtownie spada stężenie estrogenów w organizmie, kości stają się podatne na uszkodzenia mechaniczne i złamania. Jak rozpoznać pierwsze objawy osteoporozy i zapobiec tragedii?
Osteoporozę nie bez powodu określa się mianem choroby, która atakuje znienacka. Potrafi rozwijać się przez wiele lat, nie dając żadnych niepokojących objawów. Do jej zdiagnozowania dochodzi najczęściej wówczas, gdy pacjentka trafia do lekarza z poważnym złamaniem. Przez wiele lat osteoporoza nie boli, a jej pierwsze objawy są mało charakterystyczne. U nas dowiesz się, jak rozpoznać tę chorobę i kto należy do grupy ryzyka.
Poznaj pierwsze objawy osteoporozy
Mianem osteoporozy określamy chorobę kości, która wiąże się z postępującym ubytkiem masy kostnej. W rezultacie kościec staje się bardziej podatny na złamania i urazy. W miarę czasu schorzenie to postępuje i staje się coraz bardziej niebezpieczne. W przypadku zaawansowanej osteoporozy może dojść do złamania kręgów, co grozi utratą pełnej sprawności. Aby tego uniknąć, należy podjąć stosowne działania, zanim będzie na późno. W związku z tym niezwykle istotną rolę odgrywa znajomość pierwszych objawów osteoporozy. Nasz niepokój w sposób szczególny powinny wzbudzić następujące czynniki:
- szczupła i drobna budowa ciała – kości osób o takiej sylwetce zazwyczaj charakteryzują się mniejszą gęstością kości
- zaburzenia w gospodarce hormonalnej – szczególnie niebezpieczne są zaburzenia hormonalne związane z menopauzą oraz funkcjonowaniem tarczycy
- wiek – im jesteśmy starsze, tym nasze kości charakteryzują się mniejszą wytrzymałością mechaniczną. U sześćdziesięciolatki obserwuje się 30% spadek gęstości kości w porównaniu z czasami, gdy miała ona trzydzieści lat
- nadużywanie używek – zarówno papierosy, jak i alkohol czy kawa zaburzają wchłanianie wapnia z przewodu pokarmowego
- dieta bogatobiałkowa – osoby, które jedzą dużo mięsa są narażone na zwiększone wydalanie wapnia wraz z moczem.
Z wiekiem kości stają się coraz słabsze…
Choć nasz szkielet zachowuje zdolność do regeneracji przez całe życie, z czasem jedne procesy zaczynają przeważać nad innymi. Mocne kości to zasługa równowagi między osteoklastami a osteoblastami. Osteoklasty to komórki kościogubne, podczas gdy mianem osteoblastów określamy komórki kościotwórcze. Do trzydziestego roku życia, gdy jedna komórka kości obumiera, na jej miejsca powstaje nowa komórka kości. Niestety, w miarę upływu czasu proces odbudowy kośćca wyraźnie spowalnia i więcej komórek obumiera niż powstaje nowych.
Jak zapobiec osteoporozie?
Do walki o mocny szkielet należy przystąpić już w młodym wieku. Aby wzmocnić kości i zapobiec osteoporozie, należy stosować się do kilku zaleceń. Przede wszystkim powinniśmy prowadzić aktywny tryb życia. Nie oznacza to od razu konieczności uprawiania sportu. Jeśli nie przepadamy za bieganiem, podnoszeniem ciężarów itp., to nie musimy tego robić. Równie dobre rezultaty przyniesie dłuższy spacer czy jazda na rowerze. Pamiętaj, że aktywność fizyczna ma być dla ciebie przyjemnością, w przeciwnym wypadku szybko stracisz cały zapał.
Równie ważna jak aktywność fizyczna jest dieta bogata w wapń i witaminę D. Jeśli zaniepokoiły cię pierwsze objawy osteoporozy, już dziś wzbogać swoje menu o nabiał, sardynki i rośliny strączkowe. Dietetycy ostrzegają także przed przystępowaniem do drastycznych diet. Kobiety, które pragną szybko zrzucić zbędne kilogramy, bardzo często tak bardzo ograniczają swój jadłospis, iż prowadzi on do groźnych niedoborów składników odżywczych, w tym niedoboru wapnia, co ma negatywny wpływ na kości.
Pojawiły się u ciebie pierwsze objawy osteoporozy? A może wkroczyłaś właśnie w okres menopauzy? To ostatni dzwonek, by poddać się densytometrii i zadbać o swoje kości. Densytometria to metoda diagnostyczna, która pozwala określić gęstość kości. Porównując uzyskany wynik do obowiązujących norm, lekarz ocenia stan kości. Densytometria jest badaniem refundowanym przez Narodowy Fundusz Zdrowia, ale wymaga skierowania od lekarza podstawowej opieki zdrowotnej.
Irmina Cieślik