Możemy wyróżnić różne rodzaje profilaktyki czerniaka. Profilaktyka pierwotna polega na zapobieganiu rozwojowi czerniaka u osób zagrożonych tym nowotworem oraz nie będących w żadnej z grup ryzyka. Profilaktyka wtórna natomiast to działania prewencyjne, mające na celu uniknięcie nawrotów choroby.
W skład profilaktyki pierwotnej czerniakaą m.in. rozsądne korzystanie z kąpieli słonecznych czyli bezpieczne opalanie. Skóra nie powinna być wystawiana na działanie promieniowania słonecznego na zbyt długi czas (zaleca się, by unikać nasłonecznionych miejsc w godzinach okołopołudniowych, tj. od 10 do 15).
Nie można również zapominać o stosowaniu kremów ochronnych z filtrami UVA i UVB – nie tylko w okresie wakacyjnym, ale również na co dzień, gdy nasza skóra ma kontakt ze słońcem (wbrew pozorom, nawet w pochmurny dzień warto pomyśleć o ochronie przeciw promieniowaniu UV). Szczególną ochronę należy zapewnić dzieciom – nie dopuszczając do pojawienia się oparzeń słonecznych (które mogą w przyszłości stanowić jeden z czynników ryzyka zachorowań na czerniaka).
Bardzo ważnymi elementami profilaktyki są również: samodzielna kontrola znamion (wedle zasad ABCD – zwracając uwagę na ich kształt, asymetrię, kolor, obrzeża, wielkość i inne niepokojące objawy) oraz regularne konsultacje ze specjalistą w razie potrzeby, a także badania profilaktyczne (przeprowadzane raz w roku). Zmiany skórne, co do których istnieje podejrzenie że mogą przekształcić się w czerniaka są zazwyczaj usuwane i poddawane ocenie histopatologicznej.
Profilaktyka wtórna jest wdrażana, kiedy doszło do wyleczenia czerniaka poprzez usunięcie zmiany. Konieczne są regularne kontrole, najlepiej co 2 miesiące przez pierwsze 2 lata po rozpoznaniu, a następnie co 3 miesiące przez kolejne 3 lata – aby wyeliminować ryzyko nawrotów. Przez kolejne 5 lat badania powinny mieć miejsce co pół roku. Oprócz tego ważne jest stosowanie metod właściwych w profilaktyce pierwotnej.
Redakcja
