Zauważyłaś wyciek z brodawki sutkowej? W artykule „Wyciek z brodawki piersi” przeczytasz czego może być to objawem. Zanim jednak sama postawisz sobie diagnozę, zbadaj poziom prolaktyny!
Co to jest prolaktyna?
Prolaktyna jest hormonem wydzielanym przez przysadkę mózgową. Sprawia on, że w okresie dojrzewania kobietom rosną piersi, a gdy spodziewa się dziecka, odpowiedni poziom tego hormonu podtrzymuje pracę ciałka żółtego, żeby mogło ono nadal produkować progesteron – hormon niezbędny do utrzymania ciąży. Prolaktyna stymuluje rozwój gruczołów mlecznych i tworzenie się mleka. Gdy przysadka wytwarza go za mało, kobieta może mieć problemy z karmieniem. Zdarza się jednak, że we krwi utrzymuje się podwyższony poziom prolaktyny przez długi czas, nawet wtedy gdy nie jesteśmy w ciąży. Taki stan nazywamy hiperprolaktynemią.
Dwojaka etiologia
Główną przyczyną hiperprolaktynemii może być stosowanie leków, które modyfikują wydzielanie dopaminy, zmiany przysadki (np. łagodne guzy przysadki mózgowej), niewydolność nerek, marskość wątroby lub niedoczynność tarczycy. Hiperprolaktynemia może się też pojawić w wybranych stanach fizjologicznych, tj. ciąża, karmienie piersią, stres, sen, po stymulacji brodawek sutkowych lub po stosunku płciowym. Może występować u obu płci.
Właściwe rozpoznanie
O hiperprolaktynemii mówimy wtedy, gdy stężenie prolaktyny u kobiet przekracza 20 ng/ml. Hiperprolaktynemię czynnościową rozpoznaje się podczas testu z metoklopramidem. Polega on na tym, że pacjentowi podaje się 10 mg metoklopramidu. Po tej dawce powinien nastąpić 2-5-krotny wzrost stężenia prolaktyny we krwi.
Objawy
Hiperprolaktynemia może powodować wtórny brak miesiączki, zaburzenia płodności, mlekotok (wyciek z brodawki piersiowej – mleczny lub zielonkawo-szary), a nawet osteoporozę. Podstawowe objawy u mężczyzn to zaburzenia płodności i erekcji, obniżenie libido, ginekomastia (powiększony gruczoł piersiowy), osteopenię i osteoporozę.
Leczenie
Hiperprolaktynemię leczy się farmakologicznie lub chirurgicznie. Stosuje się głównie leki aktywujące receptory dopaminy. Leczenie neurochirurgiczne stosuje się wtedy, gdy leki okazują się niewystarczająco skuteczne w obniżaniu stężenia prolaktyny, stwierdza się nietolerancję lub oporność na leki.
Inną przyczyną zalecenia zabiegu chirurgicznego może być rozpoznanie dużego guza, dynamiczny wzrost guza oraz guz typu macroprolactinoma u kobiet planujących ciążę. W niektórych przypadkach jako uzupełnienie leczenia neurochirurgicznego stosuje się radioterapię.
Mira Starobrzańska
