Zapalenie oskrzeli to choroba związana najczęściej z wirusową infekcją dróg oddechowych. Powszechność choroby sprawia, że w jakimś momencie życia schorzenie dotyka większości Polaków. Zazwyczaj objawy pojawiają się w momencie osłabionej odporności po kontakcie z chorym. Ze względu na ciągłą wymianę powietrza ze środowiskiem zewnętrznym układ oddechowy jest systemem ciągle narażonym na infekcje. Prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego jest więc niezbędne w zachowaniu zdrowia oskrzeli.
Objawy i pochodzenie choroby
Zapalenie oskrzeli manifestuje się zazwyczaj mało swoistymi objawami ogólnymi oraz miejscowym stanem zapalnym. Objawy ogólne występujące w chorobie to przede wszystkim gorączka, poczucie rozbicia oraz bóle mięśniowe. Miejscowo schorzenie manifestuje się bólem, kaszlem, a czasem obrzękiem. W przypadku zmniejszonej drożności przewodu oddechowego manifestującej się dusznością należy zastosować dodatkowe leczenie środkami rozszerzającymi oskrzela. Większość symptomów występujących w chorobie pojawia się ze względu na sam stan zapalny. Fizjologia tkanki objętej zapaleniem przestawiona jest w kierunku ułatwienia działania układowi odpornościowemu. Reakcja ze strony białych krwinek powoduje jednak pojawienie się powyższych objawów. Zmniejszenie stanu zapalnego poprzez stosowanie leków przeciwzapalnych pozwoli zatem na ograniczenie ciężkości symptomów.
Etiologia choroby to prawie zawsze infekcja wirusowa (90%). Zdarzają się jednak infekcje bakteryjne oraz mieszane: wirusowo-wirusowe, bakteryjno-wirusowe oraz bakteryjno-bakteryjne. Ustalenie czynnika wywołującego przypadłość ma szczególne znaczenie w wybraniu prawidłowego leczenia. Przewlekłe zapalenie oskrzeli czasem zostaje wywołane przez czynniki niezwiązane bezpośrednio z infekcją. Ciągłe narażenie na drażniące śluzówkę czynniki, takie jak dym papierosowy, może powodować przeciągające manifestowanie się objawów charakterystycznych dla zapalenia oskrzeli.
Co robić w przypadku zapalenia oskrzeli?
Ze względu na wirusowe pochodzenie choroby najbardziej istotnymi elementami terapii są:
- Odpoczynek – poprzez odpoczynek organizm ma możliwość skierować wysiłek w kierunku odparcia infekcji wirusowej.
- Picie dużej ilości wody – spożywanie niegazowanej wody jest mocno zalecane w celu minimalizacji objawów oraz optymalnego nawodnienia organizmu.
Leczenie objawowe środkami farmaceutycznymi polega przede wszystkim na przyjmowaniu:
- Leków przeciwzapalnych – zmniejszenie stanu zapalnego pozwoli na subiektywną poprawę samopoczucia oraz umożliwi realizację osobistych celów w trakcie chorowania.
- Leków mukolitycznych – leki mukolityczne, takie jak ambroksol, poprzez upłynnianie wydzieliny gruczołów oskrzeli i tchawicy ułatwiają odkrztuszanie zalegającego śluzu.
- Leków rozszerzających oskrzela – w przypadku duszności zalecane jest farmakologiczne rozszerzanie oskrzeli poprzez leki wziewne lub doustne.
Antybiotykoterapia prawie nigdy nie jest skuteczna ani słuszna w przypadku zapalenia oskrzeli. Leczenie przeciwbakteryjne powinno być wdrażane jedynie w przypadku obiektywnego potwierdzenia infekcji bakteryjnej poprzez wykonanie odpowiednich testów.