60% osób ma bezpieczny styl przywiązania i potrafi zbudować bliskość w relacji z drugim człowiekiem. Jednak pozostałe 40% wykazuje jeden z pozabezpiecznych modeli. Osoby takie mają nie tylko problem z nawiązaniem relacji romantycznej, ale też prawdziwej przyjaźni z osobą tej samej płci. Poradnik Niekochalni. Lęk przed bliskością wyjaśnia, skąd bierze się strach przed intymnością, jak się manifestuje i jak nad nim pracować. Andrzej Gryżewski rozmawia na ten temat z Sylwią Sitkowską. Poradnik ma zatem charakter dialogu, opiera się na prawdziwych przypadkach, z którymi autorzy zetknęli się w swoim życiu zawodowym. Dlaczego warto sięgnąć po tę książkę?
Jeśli druga osoba zachowuje się w sposób niezrozumiały, może bać się bliskości
Tym, co zwróciło moją uwagę podczas lektury książki Niekochalni. Lęk przed bliskością, są dziwne i całkowicie dla mnie niezrozumiałe mechanizmy obronne. Gdy spotykasz się z tak dziwacznym zachowaniem, a jesteś stylem bezpiecznym, po prostu go nie rozumiesz. Dopiero poradnik psychologiczny może pomóc ci odkryć, dlaczego drugi człowiek postępuje w tak absurdalny sposób. Niektóre historie ukazane przez Andrzeja Gryżewskiego i Sylwię Sitkowską po prostu przerażają. Warto się jednak z nimi zapoznać, aby mieć świadomość, na jakie bariery możemy natrafić przy próbie budowania bliskiej relacji z drugim człowiekiem.
Trudne relacje z osobowością borderline
Historia kobiety, która na bliskość z mężczyzną, reagowała każdorazowo zdradą, awanturą, rozstaniem, ucieczką itp., przykuwa szczególną uwagę podczas lektury książki Niekochalni. Lęk przed bliskością. Borderline to osobowość graniczna, której samopoczucie jest bardzo chwiejne. Na dodatek taka osoba reaguje zupełnie inaczej, niż by chciała. Pragnie bliskości, ale jednocześnie robi wszystko, by się oddalić od drugiego człowieka, zepsuć to, co się udało zbudować. Np. czeka na spotkanie, po czym sama je odwołuje. Pragnie rozmowy z drugą osobą, a gdy ta pisze, to jej nie odpisuje. Dla osoby borderline drugi człowiek jest atrakcyjny, gdy jest trudno dostępny. Ktoś, kto pokazuje, że mu zależy, szybko staje się mało pociągający. Osobowość borderline panicznie boi się bliskości, dlatego po seksie zaczyna się oddalać i dystansować. Może też wykazywać tendencję do skakania z kwiatka na kwiatek, posiadania równolegle kilku kochanków. W rezultacie wszystkie relacje są powierzchowne, a osoba borderline czuje się bezpieczna.
4 style przywiązania
Lęk przed bliskością, w tym wykształcenie się osobowości borderline, może mieć ścisły związek z dzieciństwem. Psycholodzy wyróżniają 4 style przywiązania. Bezpieczny ma zdecydowana większość społeczeństwa, bo aż 60%. Takie osoby w dzieciństwie czuły się kochane i otoczone troską. Zawsze mogły liczyć na wsparcie swoich rodziców. Ci byli dostępni oraz przewidywalni. Takie osoby nie boją się bliskości, rozstania, umieją też zachować własną autonomię. Styl ambiwalentno-lękowy reprezentuje 20% społeczeństwa. Takie osoby raz mogły liczyć na opiekę rodzica, a raz nie uzyskiwały jego uwagi. W rezultacie boją się rozstania, zdrady, samotności i mogą wykazywać silną potrzebę kontroli partnera, przebywania z nim 24 h na dobę. Styl unikający także reprezentuje 20% społeczeństwa, takie osoby w dzieciństwie nie mogły liczyć na swoich rodziców, ci byli pochłonięci sobą, więc nauczyły się dystansować. Tę samą technikę stosują w relacjach z innymi ludźmi, nie czują się bowiem godne uwagi i miłości. Coraz częściej mówi się też o stylu zdezorganizowanym, reprezentują go osoby, które padły ofiarami przemocy w domu rodzinnym. Taki styl predysponuje do poważnych zaburzeń psychicznych.
Lęk przed bliskością – zagrożenie dla społeczeństwa
Psycholodzy uważają, że lęk przed bliskością będzie się pogłębiał w naszym społeczeństwie. Przesiąkamy nim bowiem za młodu. A coraz więcej młodych osób ma pozabezpieczne style przywiązania, które z dużym prawdopodobieństwem przejdą na ich dzieci. Swój ciągnie do swego, ta zasada także sprawdza się przy budowaniu związków. Osoba reprezentująca bezpieczny styl przywiązania będzie unikała osób posiadających styl pozabezpieczny, ponieważ nie będzie potrafiła ich zrozumieć. Z kolei borderline może świetnie odnajdywać się w relacji z osobą borderline, bo obie strony lubią silne emocje.
Czy możliwa jest zmiana stylu przywiązania?
Czasem jednak zdarza się, że styl bezpieczny wiąże się ze stylem lękowo-ambiwalentnym, przez co osoba lękowa zaczyna budować własne poczucie bezpieczeństwa i jej życie zmienia się na lepsze. Przestaje być taka kontrolująca i związek jest w stanie przetrwać wiele lat.
Jak oswoić strach przed bliskością?
Lęk przed bliskością to problem, który warto przepracować z doświadczonym terapeutą. Trzeba jednak mieć dobrą wolę i wyrazić silną chęć do zmian. Niekochalni. Lęk przed bliskością to świetnie napisana książka, która może uzmysłowić wielu osobom, dlaczego nie potrafią odnaleźć szczęścia w miłości. Dostrzeżenie problemu stanowi pierwszy krok do sukcesu i zmiany swojego życia na lepsze. Andrzej Gryżewski i Sylwia Sitkowska sygnalizują tylko pewne problemy. Osoby, u których one występują, muszą je przepracować podczas terapii.
