Nasz mózg składa się z różnych struktur. Powstawały one na kolejnych etapach ewolucji. Posiadamy też struktury odpowiedzialne za zachowania typowo pierwotne, które umożliwiły gatunkowi ludzkiemu przetrwanie. Jednym z nich jest pamięć emocji.
Jak działa intuicja?
Nie wszystkie emocje oraz podejmowane przez nas działania potrafimy racjonalnie wyjaśnić. Często działamy pod wpływem impulsu lub kierując się intuicją. Ta ostatnia nie jest żadnym sztucznym tworem. Pewne decyzje zapadają na etapie podświadomości, które znacznie szybciej przetwarza docierające do niej informacje. Tak właśnie działa intuicja.
Pamięć emocji i jej rola w walce o przetrwanie
Pamięć emocji to jedno z najbardziej elementarnych narzędzi, w które zostaliśmy wyposażeni przez naturę. Gdy coś kojarzy się nam pozytywnie, czujemy się bezpiecznie i potrafimy się rozluźnić. Jednak, gdy pojawią się czynniki przywołujące złe doświadczenia, ogarnia nas stres. Jak sobie z tym radzić?
Ostrzeżenie przez niebezpieczeństwem
Pamięć emocji odgrywa istotną rolę w walce o przetrwanie. Natura chciała nas w ten sposób ustrzec przed potencjalnym zagrożeniem. Pamięć emocji jest formą uczenia się na wcześniej zdobytym doświadczeniu. Jeśli np. w dzieciństwie doświadczaliśmy przemocy ze strony pijącego ojca, to nauczyliśmy się, że osoba sięgająca po alkohol może być niebezpieczna. Wprawdzie nie każda po wypiciu wódki bierze się za bicie słabszych, ale nasz mózg woli nas ostrzec. Dlatego też widząc, że partner pije alkohol, odczuwamy głęboki niepokój i złość. W skrajnych przypadkach możemy chcieć się ewakuować, przerwać spotkanie lub wyjść ze wspólnego mieszkania.
Dlaczego złości cię głośna muzyka?
Jeśli domowym awanturom towarzyszyło głośne puszczanie muzyki, możesz nieświadomie denerwować się na każdą osobę, która słucha hałaśliwej muzyki. Choć może wydawać się to dziwne, rodzi ona w tobie poczucie zagrożenia. Twój organizm szykuje się do walki o przetrwanie, jest zaniepokojony.
Dlaczego nie lubisz kabaretów?
Możesz też nienawidzić kabaretów, bo twoi rodzice, gdy je oglądali, potem stosowali wobec ciebie złośliwe docinki. Chociaż kabareciarze się z ciebie nie naśmiewali, to na poziomie podświadomości obwiniasz idiotyczne programy rozrywkowe o to, że twoi rodzice wyładowywali się na tobie.
Wyzwalacz emocji
Jak widać pamięć emocji to bardzo złożona materia. Jakiś czynnik, który sam w sobie nie stanowi zagrożenia, jest postrzegany przez nas mózg jako rodzący niepokój. Dzieje się tak, ponieważ nasza pamięć powiązała ten czynnik z jakimś niepokojącym zjawiskiem (pijanym ojcem, przemocą, wyśmiewaniem, napaścią seksualną etc.). Bardzo często ofiary gwałtu odczuwają ogromny niepokój, gdy wyczują na kimś te same perfumy, po które sięgał ich oprawca. Choć zdają sobie sprawę, że miliony ludzi mogą używać tych samych perfum, to i tak się ich boją.
Kiedy potrzebna jest pomoc psychoterapeuty?
Pamięć emocji ma swoje jasne i ciemne strony. Z jednej strony ostrzega nas przed zagrożeniem i może ustrzec nas przed krzywdą. Z drugiej strony może zatruwać życie, zwłaszcza gdy nie zdajemy sobie sprawy ze źródła takiej, a nie innej reakcji. Nie potrafimy zracjonalizować swojej złości czy niepokoju. Pamięć emocji, jeśli stanowi dla nas ogromny balast, powinna zostać przedyskutowana z psychoterepeutą. Z jego pomocą łatwiej będzie określić przyczyny pewnych reakcji, które mogą wydawać się dość nietuzinkowe. To, że przeraża nas dźwięk telefonu wcale nie musi oznaczać, że cierpimy na poważne zaburzenie psychiczne. Po prostu mogło być tak, że do ojca ciągle ktoś dzwonił, po czym on wychodził się napić, a po powrocie urządzał awantury.
