Od grudnia zeszłego roku mamy do dyspozycji szczepionki przeciwko COVID-19. Dzięki nim istnieje nadzieja na powrót do normalności. Rok temu o tej samej porze cieszyliśmy się latem oraz odmrożeniem gospodarki, ale z tyłu głowy mieliśmy świadomość, iż w każdej chwili możemy zarazić się koronawirusem. To nieco odzierało naszą codzienność z radości i beztroski. Jeśli szczepienia przeciwko COVID-19 przyniosą oczekiwane rezultaty, będziemy mogli całkowicie powrócić do dawnego życia, gdy na zakupy szło się bez maseczki, a wesela organizowało bez limitu gości. Co warto wiedzieć o szczepionkach przeciwko COVID-19?
Spis treści:
- Jednodawkowa szczepionka Johnson&Johnson
- Szczepionka Astra Zeneca oparta na starej, sprawdzonej technologii
- Ile należy poczekać na drugą dawkę szczepionki przeciwko COVID-19?
- Jak skuteczne są szczepienia przeciwko COVID-19?
- Jak szybko pojawia się odporność po drugiej dawce szczepionki?
- Szczepienie dzieci przeciwko COVID-19
- Czy po drugiej dawce szczepionki mogę chodzić do sklepu bez maseczki?
- Odczyny poszczepienne w granicach normy i poza normą
Jednodawkowa szczepionka Johnson&Johnson
Na rynku mamy tylko jedną jednodawkową szczepionkę Johnson&Johnson. Cieszy się ona sporą popularnością wśród osób pracujących za granicą oraz tych, które pragną pojechać na zagraniczne wakacje. Jednodawkowa szczepionka Johnson&Johnson zaczyna chronić nas przed COVID-19 po 14 dniach od zaszczepienia. Wówczas nasz paszport szczepionkowy staje się aktywny. Oznacza to, iż możemy pojechać na wczasy jako osoby w pełni zaszczepione i możemy być ponadlimitowym gościem na weselu. Jednak warto podkreślić, iż maksymalny stopień ochrony jednodawkowa szczepionka Johnson&Johnson wykazuje dopiero po 28 dniach po szczepienia. Tuż po nim warto zachować ostrożność. Choć jednodawkowa szczepionka przeciwko COVID-19 może wydawać się wygodnym rozwiązaniem, to w rzeczywistości zapewnia najsłabszą ochronę przeciwko koronawirusowi. Sięga ona 67%. Szczepionka Johnson&Johnson jest wytwarzana według starej, sprawdzonej technologii, z której korzysta również Astra Zeneca. Antygenem, który ma wywołać odpowiedź immunologiczną i uruchomić produkcję przeciwciał, jest tutaj białko. Jednodawkowa szczepionka Johnson&Johnson został przyjęta m.in. przez Roberta Lewandowskiego tuż przed rozpoczęciem Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej.
Szczepionka Astra Zeneca oparta na starej, sprawdzonej technologii
Bardzo długo szczepionka Astra Zeneca cieszyła się złą sławą, zresztą niesłusznie. Początkowo do Polski docierało niewiele szczepionek. Te firmy Astra Zeneca zostały skierowane do masowych szczepień nauczycieli i wykładowców akademickich. W rezultacie często słyszało się, że ktoś znajomy miał po szczepieniu gorączkę czy silny ból mięśni. Gdy do Polski trafiły szczepionki Pfizer i Moderna, które uchodzą za najbardziej nowoczesne, okazało się, że one również dają podobne odczyny poszczepienne. Nie ma zatem szczepionki wolnej od uciążliwych objawów. Owszem, niektórzy szczepienie przechodzą bardzo łagodnie, ale zależy to bardziej od predyspozycji osobniczych. Zarówno Pfizer, jak i Astra Zeneca mogą, ale nie muszą dać objawów poszczepiennych. Szczepionka Astra Zeneca jest oparta na starej, sprawdzonej technologii. Bazuje na białku, które ma wywołać reakcję odpornościową. Jednocześnie jest stosunkowo mało wymagająca pod kątem przechowywania czy transportu. Nie musi być magazynowana w temperaturze rzędu -90 stopni Celsjusza. Można ją przechowywać w zwykłej lodówce.
Ile należy poczekać na drugą dawkę szczepionki przeciwko COVID-19?
Choć rząd znacznie skrócił czas oczekiwania na drugą dawkę, to z przyspieszenia warto korzystać w przypadku szczepionek Pfizera i Moderny. Ich podanie w przeciągu 4-6 tygodni od pierwszej dawki nie przyczynia się do spadku skuteczności szczepienia. Natomiast w przypadku szczepionki Astra Zeneca warto poczekać 10-12 tygodni, czyli tyle, ile zaleca jej producent. Wówczas uzyskamy odporność rzędu 82,4%, zamiast 54,9%. Co ciekawe, pierwsza dawka szczepionki Astra Zeneca zapewnia ochronę na poziomie 60%. Przyspieszając drugą dawkę, uzyskamy mniejszą skuteczność.
Jak skuteczne są szczepienia przeciwko COVID-19?
Wszystkie szczepionki dopuszczone do użytku na terenie Unii Europejskiej są bezpieczne i skuteczne. Jednak poszczególne warianty różnią się stopniem ochrony. Najmniejszą skuteczność daje jednodawkowa szczepionka Johnson&Johnson – 67%. Ochronę na poziomie 82,4% zapewnia przyjęcie dwóch dawek szczepionki Astra Zeneca. Szczepionka firmy Moderna zapewnia 94,1% skuteczności, a Pfizer 95%. Jak widać, żadna szczepionka przeciwko COVID-19 nie chroni nas w 100% przed zachorowaniem, ale wszystkie zmniejszają ryzyko ciężkiego przebiegu infekcji, dlatego warto z nich korzystać. Obecnie szczepienia w Polsce są całkowicie darmowe i łatwo dostępne. Pamiętajmy jednak o tym, że powyższe liczby to dane statystyczne. W populacji występuje duża zmienność osobnicza, dlatego ktoś może słabiej zareagować na szczepionkę, a ktoś dużo mocniej. Starszy człowiek, który cierpi na choroby współistniejące, może zarazić się COVID-19 po dwóch dawkach Pfizera, a młoda osoba po pierwszej dawce szczepionki Astra Zeneca nie zarazić się mimo długotrwałego kontaktu z osobą chorą. Nie oznacza to jednak, że szczepienia są bez sensu. Wystarczy spojrzeć, jak dzięki nim zeszliśmy z kilkudziesięciu tysięcy zachorowań dziennie do kilkaset. Im więcej osób się zaszczepi, tym większa szansa, że COVID-19 przestanie się przenosić między ludźmi i epidemia zostanie oficjalnie zażegnana.
Jak szybko pojawia się odporność po drugiej dawce szczepionki?
Pamiętajmy o tym, że szczepionki nie przynoszą natychmiastowej odporności po przyjęciu drugiej dawki. W przypadku szczepionki Pfizer musimy zaczekać 7 dni, Moderny 14 dni, a szczepionka Astra Zeneca zapewnia maksymalną ochronę po 15 dniach od przyjęcia drugiej dawki.
Szczepienie dzieci przeciwko COVID-19
W Europie szczepienie dzieci przeciwko COVID-19 jest możliwe. Niemniej można tego dokonać jedynie preparatem firmy Pfizer. Od kilku tygodni można szczepić dzieci, które ukończyły 12. rok życia. Prawdopodobnie szczepionka Pfizer za pewien czas zostanie dopuszczona także dla niemowląt. Wyniki badań w tym zakresie są bardzo obiecujące.
Czy po drugiej dawce szczepionki mogę chodzić do sklepu bez maseczki?
Niezależnie od tego, czy jesteśmy zaszczepieni jedną czy dwoma dawkami szczepionki, czy nie przyjęliśmy żadnego preparatu, w sklepach, na poczcie oraz w innych zamkniętych pomieszczeniach powszechnego użytku będziemy musieli nosić maseczki. Szczepienie przeciwko COVID-19 nie zwalnia nas z tego obowiązku. Wynika to z faktu, iż żadna szczepionka nie charakteryzuje się 100-procentową skutecznością. Ponadto nieustannie pojawiają się nowe mutacje, na które szczepionka może, ale nie musi być skuteczna.
Odczyny poszczepienne w granicach normy i poza normą
Po przyjęciu szczepionki mogą pojawić się różne reakcje ze strony organizmu. Gorączka utrzymująca się do 3 dni po szczepieniu, kilkudniowy ból mięśni zwłaszcza po stronie wkłucia czy dreszcze to odczyny poszczepienne, które mieszczą się w granicach normy. Jeśli natomiast na ramieniu w miejscu wkłucia powstanie śliwka, należy zgłosić się z nią do lekarza. Podobnie jak z atakiem duszności, kołataniem serca oraz innymi nietypowymi objawami.
