Menopauzą określamy ostatnią miesiączkę, po której przez następne 12 miesięcy nie występuje krwawienie. Jest to więc rozpoznanie wsteczne. Menopauzę poprzedza okres okołomenopauzalny, który trwa od około 5 lat przed ostatnią miesiączką oraz do 1 roku po niej. Objawy towarzyszące menopauzie wynikają ze stopniowego wygasania czynności jajników i zmian w wydzielaniu hormonów, których cykl naprzemiennych wzrostów i spadków wydzielania towarzyszy kobietom przez większość część życia.
Kiedy należy spodziewać się menopauzy?
Termin ostatniej miesiączki zależy od wielu czynników, zarówno genetycznych, jak i środowiskowych. Za granicę został przyjęty 45. rok życia. Jeśli objawy sugerujące menopauzę wystąpią wcześniej, należy wdrożyć odpowiednią diagnostykę, która pozwoli wykluczyć patologie mogące prowadzić do przedwczesnego wygasania aktywności jajników. Średni wiek menopauzy w Polsce to 50-51 lat.
Jakie objawy towarzyszą menopauzie?
Pierwszą oznaką zbliżającej się menopauzy są zmiany w długości cyklu. Może on być zarówno dłuższy, jak i krótszy. Uwagę zwraca jego nieregularność i plamienia między miesiączkami. Dodatkowo występują objawy związane ze zmianami hormonalnymi, takie jak:
- uderzenia gorąca,
- nadmierna potliwość,
- rozdrażnienie,
- zaburzenia rytmu serca,
- trudności w koncentracji,
- bóle głowy.
Szacuje się, że objawy towarzyszą aż 85% kobiet po menopauzie i u 30% mają one ciężki przebieg. Szczególnie dotkliwy jest niedobór estrogenów, które nazywane są hormonami młodości i kobiecości. Prowadzi on do zmian w obrębie śluzówki pochwy, co objawia się suchością w pochwie. Wpływa także na gospodarkę wapniowo-fosforanową i zwiększa ryzyko osteoporozy oraz miażdżycy.
Czy można złagodzić objawy menopauzy?
Choć menopauza jest procesem naturalnym, dla wielu kobiet potrafi być uciążliwa. Jeśli zmiany, które następują w organizmie kobiety w trakcie okresu okołomenopauzalnego, nałożą się na inne choroby, mogą być przyczyną ich zaostrzenia. Dlatego jeśli odczuwasz pierwsze objawy menopauzy, udaj się do ginekologa, który oceni twój stan zdrowia i jeśli będzie to wymagane, zaproponuje odpowiednie leczenie. Terapię dobiera się indywidualnie po wykluczeniu przeciwwskazań i analizie potencjalnych zysków wynikających z jego stosowania. Najbardziej popularna jest hormonalna terapia zastępcza, polegająca na przyjmowaniu estrogenów i progesteronu. Leczenie hormonalne niesie ze sobą ryzyko działań niepożądanych, m.in. zwiększenie ryzyka incydentów zakrzepowo-zatorowych, dlatego decyzja o włączeniu leczenia powinna być podjęta wspólnie z lekarzem. Dostępne są również naturalne preparaty zawierające fitoestrogeny, takie jak kozłek lekarski czy wiesiołek, które łagodzą uciążliwe objawy. Suchość pochwy można leczyć poprzez kremy z estrogenem stosowane dopochwowo oraz lubrykanty na bazie kwasu hialuronowego. Czas trwania objawów i ich nasilenie jest indywidualne u każdej kobiety. Największe nasilenie występuje do 2 lat po menopauzie i najczęściej ustępuje po około 5 latach.
Więcej informacji na temat zdrowia kobiet znajdziesz na portalu Poradnik Gazeta Medyczna.
