”Lepiej zapobiegać niż leczyć” – te słowa idealnie odzwierciedlają sens wykonywania profilaktycznych badań, które mogą ochronić nas przed ciężkim przebiegiem choroby, samą zachorowalnością, a nawet przedwczesną śmiercią. Regularnie wykonywane badanie cytologiczne to szansa na uniknięcie nowotworu szyjki macicy – choroby, którą każdego roku wykrywa się aż u 2,7 tysięcy Polek. Wiele z nich ze względu na zbyt późną diagnozę, przegrywa walkę z nowotworem, który wcześnie wykryty ma duże szanse na całkowite wyzdrowienie.
Jak przygotować się do cytologii?
Badanie cytologiczne nie wymaga większych przygotowań – przed wizytą warto jednak zadbać o higienę intymną (lecz unikać gorących kąpieli), zrezygnować ze współżycia płciowego na 24 godz. przed badaniem, nie używać tamponów oraz tabletek dopochwowych (min. 3 dni przed zaplanowaną cytologią). Przy każdej wizycie u ginekologa, należy dokładnie określić datę ostatniej miesiączki. Zaleca się, aby wykonywać je najwcześniej 2 dni od ustania krwawienia i najpóźniej 4 dni przed datą kolejnej miesiączki.
Jak wygląda badanie cytologiczne?
Cytologia polega na pobraniu wymazu z szyjki macicy za pomocą specjalistycznej pałeczki – w celu wykonania badania należy umówić się na wizytę u ginekologa w czasie dowolnego dnia cyklu (oprócz dni, w których występuje menstruacja). Badanie cytologiczne nie jest bolesne, lecz może powodować dyskomfort, szczególnie u młodych kobiet, które po raz pierwszy mają wykonywaną cytologię.
Ile się czeka na wyniki cytologii? W jaki sposób są interpretowane?
Zazwyczaj wynik cytologii można odebrać już po 3-4 dni, lecz zdarza się, że konieczne jest dłuższe oczekiwanie – nawet do 3 tygodni. Jeśli wynik nie wykazał nieprawidłowości, obraz cytologiczny określany jest jako prawidłowy. Zdarza się, że wynik jest niejednoznaczny lub nieprawidłowy – nie zawsze oznacza to ryzyko wystąpienia nowotworu – zmienione komórki w badaniu mogą być przyczyną infekcji lub nadżerki. Polskie Towarzystwo Ginekologiczne od kilku lat rekomenduje bardziej szczegółowy opis badania cytologicznego (klasyfikację Bethesda), tak, aby uniknąć ryzyka błędu w dalszej diagnozie.
Kiedy robić cytologię po raz pierwszy?
Zaleca się, aby pierwszą cytologię wykonać nie później niż przed ukończeniem 21 roku życia lub po upływie 3 lat od współżycia seksualnego. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, aby badanie cytologiczne wykonać wcześniej, tym bardziej, jeśli istnieją ku temu wyraźne powody – obciążenie genetyczne lub podejrzenie nieprawidłowości. Od tego czasu zaleca się wykonywać cytologię regularnie, raz do roku lub co dwa lata i traktować je jako badanie o charakterze profilaktycznym.
Cytologia musi towarzyszyć nam przez całe dorosłe życie – mitem jest, że kobiety po menopauzie nie muszą jej wykonywać.
Dobrym zwyczajem jest umawianie się na takie badania np. we własne urodziny lub w Dzień Kobiet, pamiętając, że tak proste, szybkie i niedrogie usługi jak cytologia ma szanse uratować nasze życie przed takimi nowotworami jak:
- rak szyjki macicy (90% wykrywalności),
- rak trzonu macicy (50% wykrywalności),
- rak jajnika (10% wykrywalności).
Czy cytologię można wykonywać w ciąży?
Badanie cytologiczne w ciąży przeprowadzane jest zazwyczaj na pierwszej wizycie u ginekologa, która powinna się odbyć w 10. tygodniu ciąży. Zazwyczaj w tym czasie wykonuje się inne badania ginekologiczne. Jeśli wynik jest prawidłowy, nie zleca się go ponownie w czasie kolejnych trymestrów ciąży.
Gdzie wykonać badanie cytologiczne?
W celu wykonania cytologii warto udać się do zaprzyjaźnionego ginekologa – w Lublinie renomą cieszy się Centrum Medyczne Północna 5 – https://cm5.pl/cytologia-lublin, które dysponuje doświadczoną kadrą medyczną oraz nowoczesnym laboratorium.
