Wysoka wrażliwość sensoryczna to temat, o którym ostatnio zrobiło się głośno. Niektórzy tę cechę mózgu traktują jako wymysł niemający poparcia w rzeczywistości. Warto jednak wyraźnie potwierdzić, iż wysoka wrażliwość układu nerwowego została poparta badaniami naukowymi. Dr Elaine Aron wraz z mężem przeprowadziła funkcjonalne obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego. Wykazało ono, iż mózg osób wysoko wrażliwych silniej reaguje na bodźce, w tym hałas, zapach czy smak. Ma to praktyczne przełożenie na codzienne życie. W naszym artykule zdradzamy, jak działa mózg osób wysoko wrażliwych.
Spis treści:
- Jak działa mózg osób wysoko wrażliwych? Niższa wrażliwość na dopaminę
- Z czego wynika przebodźcowanie u osób wysoko wrażliwych
- Aktywne neurony lustrzane. Kiedy empatia rodzi problemy
- Silniejsze odczuwanie emocji przez aktywną korę przedczołową
- Wnikliwość osób wysoko wrażliwych – jak ja wykorzystać w praktyce?
Jak działa mózg osób wysoko wrażliwych? Niższa wrażliwość na dopaminę
Naukowcy wykazali, iż dopamina to neuroprzekaźnik, który zagrzewa nas do walki. Gdy zostaje wydzielony, obserwuje się uruchomienie układu nagrody. Niektóre osoby pragną znajdować się na świeczniku, chodzą na wszystkie możliwe eventy, licząc na to, że ktoś je zauważy i zaproponuje im rolę życia w wielkiej produkcji kinowej. Tacy ludzie mają nisko wrażliwy układ nerwowy, który silnie reaguje na dopaminę. Z kolei osoby wysoko wrażliwe nie czują takiego pobudzenia, przez co nie występuje u nich potrzeba silnej rywalizacji i znajdowania się w centrum uwagi. Jeśli coś robią, np. piszą artykuł, zależy im na zachowaniu rzetelności i uzyskaniu wynagrodzenia za swoją pracę. Niekoniecznie dążą do sławy i uznania. Perspektywa zaproszeń na bankiety raczej ich zniechęca, niż zachęca do działania, gdyż nie lubią hałaśliwych miejsc. Osoby wysoko wrażliwe dzięki niższej wrażliwości na dopaminę, mniej palą się do szalonych pomysłów, ponieważ nie dają się ponieść wizji sukcesu i prestiżu. Nie oznacza to jednak, że nie awansują i stoją w miejscu. Często ten proces następuje u nich bardziej efektywnie, gdyż nie tracą energii na upajaniu się wizją sukcesu.
Z czego wynika przebodźcowanie u osób wysoko wrażliwych
Jak działa mózg osób wysoko wrażliwych? Okazuje się, że źle znosi nadmiar bodźców. Tacy ludzie lubią realizować jedno konkretne zadanie, a gdy je zakończą, przechodzić do kolejnego. Współczesny świat zalewa nas jednak różnymi obowiązkami na już i teraz. W rezultacie osoby wysoko wrażliwe szybko ulegają przebodźcowaniu, a po powrocie z pracy są wściekłe i rozdrażnione. Warto zrozumieć, że wysoka wrażliwość sensoryczna to nie lenistwo. Tacy ludzie zrobią wszystko, czego się od nich oczekuje, ale muszą oni działać etapowo. Poza tym potrzebują ciszy i spokoju. Hałas i nadmiar wrażeń ich dekoncentruje, przez co okazują się mało wydajni. Świetnie radzą sobie w pracy zdalnej, stawiającej na indywidualizm.
Aktywne neurony lustrzane. Kiedy empatia rodzi problemy
Poznaliśmy już kilka cech układu nerwowego, które odgrywają ważną rolę. Jeśli wciąż zastanawiasz się, jak działa mózg osób wysoko wrażliwych, przygotowaliśmy dla ciebie akapit poświęcony empatii. Pod tym terminem kryje się zdolność do współodczuwania. Większość ludzi posiada neurony lustrzane, zbyt mało jest ich u jednostek z zaburzeniami osobowości. Jednak nie u każdego działają one równie aktywne. W rezultacie niektórzy świetnie bawią się na horrorach, a drudzy nie są w stanie dokończyć powieści Krystyny Mirek ze względu na opisaną w niej dyskryminację kobiet w XIX-wiecznej Polsce. Warto jednak zrozumieć, z czego wynikają te trudności. Neurony lustrzane u osób wysoko wrażliwych wykazują znacznie wyższą aktywność, w związku z tym czują cierpienie innych ludzi i zwierząt. Gdy uświadamiają sobie, że niegdyś kobieta była zmuszana przez rodzinę do ślubu ze starszym mężczyzną, a ten wymagał od niej seksu i rodzenia dzieci, obserwuje się silne poruszenie emocjonalne. Nie znaczy to, że sama książka jest zła czy wulgarna. Ona może po prostu opisywać zjawiska, o których nie jesteśmy w stanie czytać.
Silniejsze odczuwanie emocji przez aktywną korę przedczołową
Kora przedczołowa osób wysoko wrażliwych jest bardziej aktywna, przez co odczuwają one silniejsze emocje. Jeśli się smucą, to chce im się płakać. Gdy się cieszą, to na maksa. Jeśli jest im żal kuriera, któremu odmówiły przyjęcia paczki, to do końca dnia noszą w sobie ciężar tego wydarzenia, choć nie zrobiły nic złego. Odrzuciły tylko niechcianą przesyłkę.
Wnikliwość osób wysoko wrażliwych – jak ja wykorzystać w praktyce?
Mózg osób wysoko wrażliwych charakteryzuje się też większą wnikliwością. Tacy ludzie chcą wiedzieć, dlaczego działa im internet z telefonu z sieci Iks, podczas gdy internet domowy w tym samym mieszkaniu też z firmy Iks już niekoniecznie. Osoby wysoko wrażliwe widzą, gdy ktoś stosuje autopromocję, choć w gruncie rzeczy nie posiada stosownych kompetencji do wykonywania określonej pracy. Doskonale sprawdzą się jak psycholog czy rekruter, gdyż potrafią wychwycić niuanse, które umykają wielu osobom.
Zapraszamy do lektury:
