Coraz więcej osób boryka się z depresją, stanami lękowymi i nerwicami. Nie tylko stres i presja otoczenia negatywnie odbijają się na poziomie zadowolenia z życia. Niektórzy ludzie borykają się z problemami emocjonalnymi, które wynikają m.in. z chwilowych trudności. Inni dźwigają na swoich barkach bagaż w postaci trudnych doświadczeń. Z pomocą przychodzi psychoterapia. Poszczególni specjaliści pracują w różnych nurtach. Na czym polega psychoterapia procesu?
Spis treści:
- Nieuświadomione emocje i potrzeby determinują ludzkie zachowania
- Na co zwraca uwagę podwójny sygnał?
- Psychoterapia procesu i związane z nią wyzwania
- Czy proces wtórny może być użyteczny?
- Jak działa uzgodniona rzeczywistość? Dlaczego sny wiele mówią?
- Psychoterapia procesu czy terapia CBT?
Nieuświadomione emocje i potrzeby determinują ludzkie zachowania
Już Zygmunt Freud uważał, że nieświadomie wysyłane komunikaty niosą ze sobą więcej cennych informacji nt. deficytów, niezaspokojonych potrzeb i niewyrażonych emocji. Nie zawsze słowa wypowiadane przez człowieka, w tym również jego świadome deklaracje, pokrywają się z tym, do czego dąży. Jung, który był jego uczniem, przyczynił się do dalszego rozwoju tej myśli. Dziś istnieją różne nurty psychoterapeutyczne. Czerpią one z odkryć poprzedników, jednocześnie wprowadzają nowe metody pracy, które pozostają zgodne z najnowszymi badaniami psychologicznymi. Jednym z nurtów jest psychoterapia procesu, która wykorzystuje m.in. założenia analizy jungowskiej.
Na co zwraca uwagę podwójny sygnał?
Nie wszystkie działania człowieka przynoszą oczekiwania zgodne z jego rezultatami. Czasem wynika to z przeciwności losu, niektórzy poszukują pracy w zawodzie, ale trafiają na trudny czas w swojej branży i jej nie znajdują. Niekiedy obserwuje się autosabotaż. Dana osoba świadomie deklaruje chęć usamodzielnienia się i brania odpowiedzialności za dokonywane wybory. Niestety, nadal korzysta z pomocy rodziców, którzy finansują kolejne nieudane przedsięwzięcia biznesowe.
Psychoterapia procesu stara się dostrzec rozbieżność między deklaracjami a realnymi działaniami, które prowadzą do zgoła odmiennych rezultatów. W tym nurcie duży nacisk kładzie się na podwójny sygnał. Wyróżnia się proces pierwotny, którym jest np. zakładanie kolejnych firm, mają one przybliżyć daną osobę do samodzielności. Ta nie dojrzała do autonomii, przez co kolejne przedsięwzięcia okazują się niepowodzeniem. Zachodzi bowiem proces wtórny, który pozostaje nieuświadomiony. Wspomniana osoba może nie przykładać zbyt dużej wagi do stworzenia sieci klientów i wypromowania swojej firmy. W głębi ducha obawia się odpowiedzialności związanej z prowadzeniem własnego biznesu. Pragnie, aby ktoś otaczał ją troską i pomagał w dokonywaniu właściwych wyborów.
Psychoterapia procesu i związane z nią wyzwania
Aby psychoterapia procesu zakończyła się sukcesem i rozwiązaniem problemu, z którym zgłosił się pacjent, musi on zachować otwartość. Terapeuta będzie usiłował przekazać mu cenne informacje na jego temat. U niektórych osób rodzi to bunt, ponieważ trudno zaakceptować myśl, że nieświadomie postępuje się wbrew swoim deklaracjom.
Czy proces wtórny może być użyteczny?
W psychoterapii procesu dużo mówi się o tym, że proces wtórny, który ma charakter nieintencjonalny i często okazuje się sporym zaskoczeniem, może być na swój sposób pożyteczny. Nie zawsze należy się przed nim wzbraniać. Np. silna i pewna siebie kobieta może czasem dążyć do tego, aby inni okazali jej troskę i wsparcie. Robi to podświadomie, dlatego trudno to dostrzec. Jeśli zachowa otwarty umysł, wykorzysta to odkrycie i nauczy się czasem prosić o pomoc.
Jak działa uzgodniona rzeczywistość? Dlaczego sny wiele mówią?
Uzgodniona rzeczywistość to ta strefa życia, w której zachodzą procesy pierwotne. Silna kobieta może samodzielnie prowadzić firmę, podejmować trudne decyzje i wdrażać innowacyjne rozwiązania. Po powrocie do domu czasem szuka wsparcia w nieoczywisty sposób. Niektóre osoby swoje rzeczywiste potrzeby spychają do podświadomości, skąd wydobywają się w nocy i dają o sobie znać poprzez sny. Silna businesswoman przeobraża się w nich w małą dziewczynkę, którą opiekują się rodzice.
Psychoterapia procesu czy terapia CBT?
Psychoterapia procesu wymaga zaangażowania i otwartego umysłu. Nie kończy się po kilku sesjach, ponieważ ma charakter długoterminowy. Osoby, którym zależy na tym, aby podnieść jakość życia w krótkim czasie, powinny rozważyć terapię poznawczo-behawioralną.