Menopauza to okres w życiu każdej kobiety, kiedy powoli następuje wygaszanie aktywności jajników. Jajniki stopniowo przestają produkować hormony płciowe co prowadzi do zaniku miesiączki. Najczęściej przemiany hormonalne związane z menopauzą rozwijają się między 45 a 55 rokiem życia. Czy w takiej sytuacji stosowanie leków pomoże?
Każda kobieta przechodzi przez ten proces inaczej. Objawy zbliżającej się menopauzy to: nieregularne miesiączki, uderzenia gorąca, wahania nastroju i problemy ze snem, bóle rąk, kolan, pleców, sztywność stawów, suchość skóry a także utrata jej elastyczności, kołatanie serca, zaburzenia pamięci i koncentracji, obniżenie libido, suchość pochwy oraz nietrzymanie moczu. Wiele kobiet skarży się na problemy w układzie moczowo-płciowym i układzie krążenia. Kobiety zauważają wzrostową tendencję do spożywania większej ilości pokarmów, spowolnienie metabolizmu a co za tym idzie wzrost tkanki tłuszczowej. Menopauza to także problem rozwoju osteoporozy.
Ponieważ objawy menopauzy potrafią być uciążliwe, istnieją różne metody walki z nimi. Jednym z nich jest zastosowanie leków hormonalnych. Pomagają one zrównoważyć poziomy hormonów w organizmie kobiety. Szacuje się iż 5-7% kobiet (dane z 2023 roku) w okresie menopauzy korzysta z terapii hormonalnej. Jednak terapia hormonalna nie jest odpowiednia dla wszystkich kobiet i może wiązać się z pewnym ryzykiem. Dlatego przed rozpoczęciem terapii hormonalnej warto skonsultować się z lekarzem.
Leki stosowane w walce z menopauzą:
Terapia hormonalna zastępcza (HTZ): polega na przyjmowaniu brakujących hormonów – estrogenów i progesteronu w celu zrównoważenia ich poziomów we krwi. Terapia ta jest skierowana do kobiet, u których objawy są umiarkowane lub bardzo nasilone. Może być w postaci tabletek, plastrów, sprayów, zastrzyków lub kremu.
SSNRIs: są to leki przeciwdziałające depresji i stanom lękowym, które często towarzyszą menopauzie poprzez zwiększenie ilości neurotransmiterów (serotoniny i noradrenaliny) w mózgu. Działanie leków polega na „zatrzymaniu” zwrotnego wychwytu serotoniny i noradrenaliny przez neurony, co prowadzi do zwiększenia stężenia tych transmiterów w przestrzeni synaptycznej.
Leki przeciwdziałające osteoporozie: zawierają one składniki wspomagające utrzymanie zdrowych kości, o prawidłowej gęstości mineralnej.
Skutki uboczne stosowania leków:
Nie ma znaczenia które leki są stosowane w okresie menopauzy – spełniają swoje role: łagodzą objawy i poprawiają jakość życia. Trzeba jednak zwrócić uwagę czy nie powodują negatywnych skutków ubocznych gdyż np. HTZ może zwiększyć ryzyko niektórych chorób, takich jak rak piersi i choroby serca, nowotworów czy zakrzepów. Leki SSNRIs i przeciwdziałające osteoporozie mogą wywołać działania niepożądane, np. nudności, zawroty głowy, bezsenność, zmęczenie czy problemy żołądkowe.
Ostateczna decyzja co do wyboru terapii powinna być podejmowana we współpracy z lekarzem, który może pomóc w dostosowaniu leczenia do indywidualnych potrzeb i preferencji pacjentki. Regularne konsultacje z lekarzem są kluczowe w zarządzaniu menopauzą. Lekarz na bieżąco dostosowuje dawki leków w zależności od potrzeb organizmu i stężenia hormonów. Badania kontrolne mogą pomóc w wykryciu ewentualnych problemów zdrowotnych, które mogą być związane z menopauzą.
Alternatywne metody zarządzania objawami menopauzy:
Należy pamiętać że istnieją alternatywne metody zarządzania objawami menopauzy. Zioła typu dziurawiec czy szyszka chmielu i stosowanie suplementów roślinnych zawierających fitoestrogeny mogą pomóc w łagodzeniu uderzeń gorąca i innych objawów menopauzalnych. Suplementy typu wapń, magnez czy witamina D, mogą wspomagać układ kostny i zmniejszyć ryzyko osteoporozy. Warto zwrócić uwagę i zmienić stylu życia na zdrową dietę i regularną aktywność fizyczną. Relaksacja (joga, medytacja czy aromaterapia) i minimalizowanie stresu mogą pomóc w radzeniu sobie z objawami menopauzy.
Menopauza nie musi być trudna. Odpowiednie leki i wsparcie medyczne mogą pomóc i złagodzą jej objawy. Jednak warto pamiętać iż niezależnie od wybranej terapii, regularne konsultacje z lekarzem to bezpieczeństwo i skuteczność leczenia. Dbanie o ogólny stan zdrowia i stosowanie zdrowych strategii radzenia sobie ze stresem to klucz do przejścia przez ten okres z większą łatwością.