Nasze społeczeństwo coraz bardziej się starzeje. Seniorzy zaczynają stanowić pokaźną grupę demograficzną, co ma swoje odbicie w zmianie postrzegania ludzi starszych i ich roli w dzisiejszym świecie. Jaki jest obraz współczesnej babci i współczesnego dziadka?
Dzisiejszy model rodziny, to już nie wielopokoleniowa „familia”, w której rola seniorów polega na wychowywaniu wnuków i przekazywaniu rodzinnych tradycji. Do lamusa odeszły czasy, gdy starzy ludzie byli otaczani czcią, a dożycie podeszłego wieku było równoznaczne z posiadaniem ogromnej wiedzy, doświadczenia i byciu wyrocznią we wszystkich sprawach. Granica, która określa starość, jest systematycznie przesuwana, z racji tego, że ludzie dożywają coraz późniejszego wieku, ciesząc się coraz lepszym zdrowiem. Zmiany społeczne wymusiły zmianę ról pełnionych przez dzisiejszych seniorów a także ich postrzegania siebie i otaczającego świata.
Obraz współczesnego staruszka
Seniorzy w dzisiejszym świecie to osoby otwarte na nowości, z reguły zadowolone z życia i przejścia na emeryturę, prowadzące bujne życie towarzyskie, dbające o swoje zdrowie i rozwijające zainteresowania (wg badań SWPS przeprowadzonych na trójmiejskim Uniwersytecie Trzeciego Wieku w latach 2006-2008). Coraz częściej wykonują zadania „zarezerwowane” dla osób młodych – korzystają z internetu, dokształcają się, chcą być modni i „na czasie”.
Kobiety są bardziej aktywne i lubią czuć się potrzebne innym, mężczyźni zaś szukają spokoju i lubią oddawać się własnym zainteresowaniom. Seniorzy stali się atrakcyjną grupą docelową, która ma własny styl i swoje potrzeby, warte zaspokajania. Coraz więcej jest kampanii skierowanych do osób 50+, począwszy od specjalnych serii kosmetyków, poprzez modę, a na usługach i przedmiotach codziennego użytku skończywszy. Ale to tylko jedna strona medalu.
Przez różowe okulary
Model zadowolonego z siebie pięćdziesięcio- i sześćdziesięciolatka to tylko część statystyki. Jest jeszcze inna strona życia seniorów, o której nie mówi się w spotach reklamowych. To problemy, z którymi muszą się zmagać. Wśród nich wymienia się najczęściej: samotność, opuszczenie przez rodzinę, syndrom pustego gniazda, brak poczucia bycia wartościowym i potrzebnym, śmierć najbliższych. Co ciekawe, dopiero na dalszych miejscach seniorzy wymieniają dolegliwości fizyczne i materialne, takie jak choroby i problemy finansowe. Problemy natury psychicznej doskwierają starszym ludziom najbardziej, a na pierwszym miejscu niewątpliwie króluje lęk przed samotnością. Nie można nie zauważyć, że przyczyniła się do tego zmiana w tradycyjnym modelu rodziny czy emigracja zarobkowa młodych ludzi. Seniorzy mają często znacznie lepsze kontakty z sąsiadami czy znajomymi niż z własną rodziną. Lekarstwem na większość z wymienionych problemów stają się różne formy aktywizacji.
Starość czyli aktywność
Wbrew pozorom osoby starsze mają bardzo wiele możliwości aktywnego spędzania czasu. Zarówno osoby bardziej zamożne, jak i o zupełnie skromnym budżecie, mogą znaleźć odpowiednie dla siebie formy aktywizacji. Seniorzy mają dziś o wiele więcej możliwości niż kiedyś i chętnie je wykorzystują. Są Uniwersytety Trzeciego Wieku, gdzie można poszerzyć swoją wiedzę, Kluby Seniora przy ośrodkach kultury, stowarzyszenia i ośrodki pomocy osobom starszym, w których odbywają się różne zajęcia grupowe, warsztaty, wyjazdy.
M. Witczak
