Dyskryminacją nazywamy wszystkie te sytuacje, w których jesteśmy wykluczane z obszaru aktywności, jakie chciałybyśmy i możemy wykonywać. Jest to rodzaj psychologicznej krzywdy, czasem także przemocy, a jej wyrazem behawioralnym jest prześladowanie.
Dlaczego możemy być dyskryminowani?
Dyskryminacji możemy podlegać ze względu na różne czynniki, w wielu przypadkach zupełnie od nas niezależnych takich, jak:
- płeć,
- wiek,
- kolor skóry,
- wyznanie,
- sprawność psycho-fizyczną.
Osoba dyskryminująca próbuje wówczas samowolnie ograniczać nasze prawa i wolności.
Czy w środowisku pracy również mamy do czynienia z dyskryminacją? Jak ją rozpoznać i jak się jej przeciwstawić?
- Dyskryminującą sytuacją jest zwolnienie z pracy z powodu dojrzałego wieku, a także odmowa awansu lub przyjęcia nas na stanowisko z tego samego powodu. Zdarza się, że pracodawca nie chce nas zatrudnić, choć mamy wymagane wykształcenie, doświadczenie oraz kwalifikacje. Czasami same wyczuwamy, że nasz wiek lub płeć wyraźnie przeszkadza, choć potencjalny pracodawca stara się to ukryć. Jeżeli nie odmówiono Ci zatrudnienia bezpośrednio, ale co rusz znajdujesz ogłoszenia o treści “zatrudnię panią do 30. roku życia” – to już wystarczy, abyś poczuła się dyskryminowaną i zaczęła walczyć o swoje prawa.
- Kolejnym przejawem dyskryminacji zawodowej jest presja ludzi młodych. Jeśli pracujesz w młodym zespole i masz poczucie, że inne osoby mają więcej swobód, przywilejów czy wpływu na decyzje administracyjne – również nie powinnaś przyjmować tego jako normy, ale zgłaszać przełożonym i z nimi negocjować.
- Przejawem dyskryminacji jest także stawianie wymagań, jakim nie jesteś w stanie sprostać, a które wynikają właśnie z tego, że jesteś kobietą i masz więcej lat. Do tej grupy należą sytuacje, w których pracodawca żąda od Ciebie doświadczenia zawodowego w wymiarze kilkunastu lat, wiedząc, że nie możesz takiego posiadać, bo opiekowałaś się swoimi małymi dziećmi w domu. Innym przykładem jest odmowa przyznania Ci dnia wolnego, mimo że masz zaplanowane okresowe badania kontrolne. Podsumowując, trzeba niestety stwierdzić, że kobieta po 40-stce narażona jest na wiele wymiarów dyskryminacji zawodowej.
Jak walczyć z dyskryminacją?
Aby z nią walczyć, pomóc sobie i innym kobietom w podobnej sytuacji, musisz:
- umieć rozpoznać dyskryminację w swoim środowisku pracy,
- znać swoje obowiązki i prawa, których nie boisz się wyciągać jako argumentów.
To twoja broń. Dzięki temu będziesz pracownikiem bardziej świadomym, a więc trudniej będzie Cię wykorzystać i Tobą manipulować.
W tym celu zapoznaj się z aktualnym kodeksem pracy (kilka razy do roku pojawia się jako dodatek do gazet), który dokładnie opisuje sytuacje, z jakimi możesz mieć do czynienia w swoim środowisku pracy. Dzięki temu będziesz wiedzieć, jakie obowiązki i prawa ma względem ciebie pracodawca oraz kiedy ich nadużywa. Będziesz wiedziała również gdzie i w jakiej formie należy udać się z odwołaniem od takiej czy innej krzywdzącej decyzji. To bardzo ważne, bowiem im więcej osób zdecyduje się mówić “NIE” dyskryminacji w sposób zdecydowany – tym mniej kobiet będzie się mogło na nią uskarżać.
Joanna P.
