Ftalany są grupą chemikaliów przemysłowych dodawanych do tworzyw sztucznych, takich jak polichlorek winylu (PVC), w celu zwiększenia ich elastyczności i sprężystości. Ftalany są niemal wszechobecne we współczesnym społeczeństwie w różnego rodzaju wyrobach z plastiku, takich jak foliowe opakowania, zasłony prysznicowe, wykładziny PCV oraz także w detergentach, mydłach czy nawet kosmetykach.
Ftalany są powszechnie stosowane od ponad 50 lat, ale dopiero niedawno zostały odkryte ewentualne zagrożenia dla zdrowia ludzi. Badania przeprowadzone na zwierzętach wykazały, że ftalany konsekwentnie obniżały ich poziom testosteronu. Najnowsze badania na ludziach potwierdziły niekorzystny wpływ na układ hormonalny człowieka, przede wszystkim u chłopcach w młodym wieku. Związki te hamują u nich produkcję testosteronu, jednocześnie podwyższając poziom żeńskich hormonów płciowych. Konsekwencji takiego działania chyba nie muszę tłumaczyć. Jak wykazały badania ftalany były przyczyną ograniczonej liczby plemników, zaniku jader oraz wad w rozwoju narządów płciowych u nienarodzonych dzieci.
Unia Europejska już w 1999 roku, zaalarmowana przez środowisko naukowców, zabroniła stosowania ftalanów do produkcji dziecięcych zabawek. Polska przyjęła te postanowienie w 2004, a Stanu Zjednoczone w 2008. Niestety, mimo obowiązującego zakazu, ftalany nadal pozostają obecne w środowisku w różnego rodzaju plastikowych tworzywach, a także zabawkach wyprodukowanych w okresie nieobowiązywania zakazu, nie wspominając już o masie chińskich produktów, które nie są poddawane tak rygorystycznym kontrolom. Dlatego nasze dzieci są wciąż narażone na te groźne substancje.
Borys
