Obniżanie się narządów rodnych to jedna z najbardziej przykrych i wstydliwych kobiecych przypadłości. Zaburzenie statyki narządów płciowych wiąże się z licznymi dolegliwościami, a nieleczone – w konsekwencji – prowadzi do wypadnięcia macicy lub pochwy.
Brzmi to dramatycznie i dla wielu kobiet jest to niewyobrażalne. Jak może dojść do obniżenia lub wypadnięcia macicy? Narządy rodne są przymocowane do ścian miednicy mniejszej na określonej wysokości. Kiedy aparat wieszadłowy, podtrzymujący całą „konstrukcję” (mięśnie i więzadła dna macicy), zostaje w jakiś sposób uszkodzony – wówczas kobieta jest zagrożona obniżeniem się narządów rodnych. Cały proces nie następuje nagle i nie jest obarczony szczególnie bolesnymi doznaniami. Wręcz przeciwnie – schorzenie to postępuje bardzo powoli i początkowo nie daje żadnych oznak.
Główni winowajcy
Przyczyn obniżania się macicy i pochwy jest bardzo wiele, dlatego mówi się, że jest to przypadłość o wieloczynnikowym podłożu. Najczęstszym powodem jest uszkodzenie tkanek i mięśni miednicy mniejszej w czasie porodu – przebiegającego gwałtownie, ciężkiego lub przy dziecku o dużej masie urodzeniowej. Może się również zdarzyć w wyniku kilku porodów następujących po sobie w zbyt krótkim odstępie czasu. Niesprzyjający dla więzadeł jest także duży wysiłek w okresie następującym bezpośrednio po porodzie. Innymi czynnikami wpływającymi na obniżanie się narządów rodnych jest otyłość, wykonywanie ciężkiej pracy fizycznej i noszenie dużych ciężarów, stres oraz przewlekłe zaparcia. Znacznie mniejszą rolę odgrywają anatomiczne deformacje miednicy mniejszej oraz choroby kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego i czynniki genetyczne.
A co z menopauzą?
Nie ma jednoznacznych opinii co do związku menopauzy ze zwiększonym narażeniem na obniżenie się narządów rodnych. Jest jednak faktem, że problem ten dotyka co czwartą kobietę po 40-tym roku życia. Prawdopodobnie w wyniku zaniku włókien kolagenowych, które ulegają osłabieniu przez niedobory żeńskich hormonów w okresie przekwitania, zachodzą zmiany w budowie tkanki łącznej, podtrzymującej kobiece narządy rodne. Staje się ona mniej elastyczna, znacznie cieńsza i słabsza, a co za tym idzie, sprzyja zmianie położenia pochwy i macicy. Przyczyną może być również naturalne starzenie się organizmu i zmniejszenie elastyczności mięśni oraz zanik narządów rodnych.
Objawy
Kobiety rzadko mogą rozpoznać u siebie pierwsze stadium obniżania się narządów rodnych, ponieważ przebiega przeważnie bezobjawowo lub z niewielkimi dolegliwościami. Dlatego tak ważne jest, aby nie zaniedbywać regularnych wizyt u ginekologa, gdyż wczesna faza tego schorzenia może być całkowicie wyeliminowana nawet prostymi ćwiczeniami. Do charakterystycznych objawów należą: uczucie ucisku oraz parcia ku dołowi, bóle w okolicy lędźwiowo-krzyżowej oraz w okolicy pachwin, bóle podczas stosunku, trudności w oddawaniu moczu albo wysiłkowe nietrzymanie moczu oraz w cięższym stanie – mimowolne oddawanie moczu, a także zaparcia. W ostrym przebiegu mogą wystąpić zapalenia pochwy wraz z krwistymi upławami. Odczuwalne stają się problemy podczas chodzenia. W najpoważniejszym stanie dochodzi do wypadania macicy lub ścian pochwy przez ujście sromu, w wyniku czego mogą pojawić się odleżyny narządu rodnego, otarcia, owrzodzenia oraz stany zapalne. Przy wypadnięciu macicy konieczna jest jak najszybsza interwencja ginekologiczna.
M. Witczak
