Czerniak to nowotwór złośliwy skóry, który najczęściej pojawia się w obrębie zmian barwnikowych obecnych już na skórze. Ponad 90 % wszystkich czerniaków jest zlokalizowana na skórze, jednakże nowotwór ten może być zlokalizowany wszędzie tam, gdzie pojawiają się komórki barwnikowe.
Do najczęstszych, pozaskórnych miejsc występowania czerniaka należą: gałki oczne, jama ustna, krtań, przełyk, błona śluzowa narządów płciowych, odbyt, żołądek czy jelita. Czerniak może również powstawać w obrębie zdrowej skóry, jednak są to przypadki jednostkowe.
Nowotwór powstaje ze zmutowanych melanocytów – czyli komórek barwnikowych wytwarzających i zawierających melaninę. Złośliwość czerniaka polega na tym, że daje on przerzuty stosunkowo wcześnie, zaś jego zaawansowane stadium ma niewielki stopień wyleczalności.
Na czerniaka można zachorować w każdym wieku, niezależnie od płci. Skądinąd wiadomo jednak, że u kobiet ryzyko tego nowotworu wzrasta po 30 roku życia a u mężczyzn po 40. Istnieją również grupy szczególnie narażone na występowanie raka skóry.
Należą do nich osoby o jasnej karnacji, jasnych włosach i oczach (maja bowiem mniejszą zawartość melaniny w skórze); osoby regularnie opalające się – czy to w solarium czy w sposób „naturalny”; osoby obciążone czynnikiem genetycznym (z przypadkami czerniaka wśród najbliższej rodziny); osoby nie chroniące się przed promieniami UVv mimo częstej ekspozycji na słońce. Czerniak coraz częściej atakuje też młode kobiety.
Bardzo istotne jest wczesne wykrycie czerniaka, bowiem tylko wtedy istnieje szansa na całkowite wyleczenie. Jeżeli zmiany postępują przez kilka miesięcy (a nawet lat) są zbyt zaawansowane i rokowania są dużo gorsze, zwłaszcza, że zazwyczaj dochodzi już do przerzutów. Prowadzenie profilaktyki oraz wykonywanie regularnych badań są koniecznymi środkami ostrożności.
Redakcja