Vaclav Havel to ostatni prezydent Czechosłowacji i pierwszy niepodległych Czech, podobnie jak Lech Wałęsa uchodzi za symbol walki krajów Europy Środkowo-Wschodniej z komunizmem i wpływami ZSRR. Nie każdy jednak wie, że polityk ten był także świetnym pisarzem i dramaturgiem. Jego wkład do czeskiej kultury pozostaje niezaprzeczalny. Pod koniec października nakładem wydawnictwa Agora ukazała się książka Obywatel kultury. Stanowi ona zbiór niepublikowanych dotąd w Polsce esejów, opowiadań, artykułów i wierszy, które wyszły spod pióra Vaclava Havla.
Obywatel kultury to książka, z którą warto się zapoznać. Vaclav Havel był przyjacielem Polski, utrzymywał kontakty z polskimi działaczami antykomunistycznymi. Jak mało kto rozumiał specyfikę warunków społeczno-politycznych w naszej części Europy. Podzielał obawy Polaków związane z imperialnymi zapędami Rosji. Niestety, Vaclav Havel zmarł 18 grudnia 2011 roku. Pozostawił jednak po sobie ogromne dziedzictwo kulturalne, w tym nieznane w Polsce wiersze, eseje, artykuły i opowiadania.
Obywatel kultury – zbiór niepublikowanych w Polsce tekstów Vaclava Havla
Obywatel kultury to tylko maleńki wycinek twórczości Vaclava Havla, niemniej niezwykle istotny i wartościowy. W książce, która ukazała się nakładem wydawnictwa Agora, znajdziemy szkice odnoszące się do literatury i teatru. Nie brakuje też nawiązań do wydarzeń politycznych. Swoją uwagę Vaclav Havel koncentruje głównie na systemach totalitarnych, należy do nich m.in. komunizm, do którego obalenia przyczynił się w znacznej mierze ostatni prezydent Czechosłowacji. Różnorodność stylów i utworów zebranych w książce Obywatel kultury sprawia, że raz pierwszy prezydent niepodległych Czech jawi się nam jako filozof, raz jako artysta, a jeszcze w innych utworach staje się publicystą, któremu na sercu leży dobro kraju.
Vaclav Havel mistrz form literackich
Vaclav Havel jest mistrzem ironii, do której często ucieka się w swoich utworach. Już starożytni twierdzili, że tym narzędziem potrafią posługiwać się tylko najwybitniejsze jednostki. Vaclav Havel z pewnością się do nich zalicza. Choć wybitny czeski pisarz i dramaturg potrafi snuć długie i stosunkowo swobodne opowieści, gdy omawia kwestie niezwykle istotne ze społeczno-politycznego punktu widzenia, staje się niezwykle precyzyjny i konkretny. Stawia wyraziste i jednoznaczne w odbiorze tezy – wiele z nich pomimo upływu czasu nie straciło na aktualności.
W książce Obywatel kultury znajdziemy także umiejętnie wplecione wątki autobiograficzne. Wiadomość ta z pewnością ucieszy osoby, które czują niedosyt i chciałyby bliżej przyjrzeć się najwybitniejszemu działaczowi antykomunistycznemu naszych południowych sąsiadów.
Irmina Cieślik
