Do czego prowadzi niedostateczna ilość wapnia w diecie?

Wapń należy do makroelementów, czyli pierwiastków, na które dzienne zapotrzebowanie naszego organizmu wynosi 100 mg lub więcej. Składnik ten pełni wiele ról w naszym organizmie, zapewniając jego prawidłowe funkcjonowanie. Choć groźny jest zarówno zbyt niski, jak i zbyt wysoki poziom wapnia w organizmie, to u większości populacji z powodu błędów dietetycznych obserwuje się niedostateczną podaż tego makroelementu. Szacuje się, że 87% dorosłych Polek nie dostarcza wraz z pożywieniem  dostatecznej ilości wapnia, oznacza to, iż dzienne zapotrzebowanie organizmu na ten minerał nie zostaje zaspokojone (Dżygadło i Łepecka-Klusek 2012). Choć wielu z nas wapń kojarzy się z mocnymi kośćmi, pełni on w organizmie szereg funkcji, z których często nie zdajemy sobie sprawy. Rolę tego makroelementu bardzo często poznajemy dopiero wówczas, gdy  dopada nas gorsze samopoczucie i lekarz zleca wykonanie badań krwi. Do czego prowadzi niedostateczna ilość wapnia w diecie?

Szacuje się, że w przypadku ciała dorosłego człowieka wapń stanowi 1,2 kg, przy czym 99% tego makroelementu znajduje się w kościach i zębach. Pozostały 1% wchodzi w skład innych komórek i pełni w nich istotne funkcje życiowe (Zgirski i Gondko 2016).  Wapń zapewnia m.in. prawidłową krzepliwość krwi, odgrywa też kluczową rolę w przemianach metabolicznych, przewodnictwie nerwowym i w pracy mięśni. Ten makroelement ułatwia także przyswajanie innych składników  odżywczych, dlatego w sytuacji, gdy jego podaż jest niedostateczna, pojawiają się liczne nieprzyjemne dolegliwości.

Rola wapnia w procesie krzepnięcia krwi

Wapń uczestniczy w procesie krzepnięcia krwi. Jony tego pierwiastka uruchamiają serię reakcji biochemicznych, które prowadzą do powstania skrzepu i zahamowania krwawienia. W sytuacji, gdy ilość wapnia w organizmie jest niewystarczająca, nawet powierzchowna rana może zakończyć się sporym ubytkiem krwi (Stryer i in. 2009).

Kalmodulina – białko aktywowane przez wapń

Ponadto z publikacji naukowych wynika, iż wapń uczestniczy w przemianach metabolicznych. Kalmodulina to białko, które reguluje aktywność enzymów i innych białek. Biochemicy zauważyli, że kalmodulina przez większość czasu pozostaje nieaktywna. To białko zostaje „uruchomione” dopiero wówczas, gdy przyłączą się do niego 4 jony wapnia (Stryer i in. 2009). 

Funkcjonowanie mięśni a ilość wapnia w organizmie

Prawidłowa praca mięśni zależy od zachowania równowagi pomiędzy jonami wapnia, magnezu, sodu i potasu. W sytuacji, gdy dieta nie zaspokaja zapotrzebowania organizmu na wapń, zaczynamy skarżyć się na „łapiące” nas skurcze, które powodują dyskomfort.  Ponadto niedostateczna podaż wapnia skutkuje mrowieniem i drętwieniem kończyn (Stryer i in. 2009).

Naukowcy zauważyli też, że wapń odpowiada za prawidłowe przewodnictwo nerwowe, funkcjonowanie enzymów trawiennych oraz podział i specjalizację komórek (Stryer i in. 2009).

Do czego prowadzi niedostateczna ilość wapnia w diecie?

W związku z tym, iż wapń reguluje szereg procesów życiowych, w sytuacji niedostatecznej podaży tego makroelementu organizm „wyciąga” wapń z kości i zębów, prowadząc do ich demineralizacji. Osłabienie wytrzymałości mechanicznej kości nie stanowi bowiem bezpośredniego zagrożenia dla życia w przeciwieństwie do krwotoku, który trudno zahamować ze względu na brak wapnia wpływającego na reakcje odpowiedzialne za procesy krzepnięcia. Na szczęście organizm wykształcił mechanizmy mające na celu zwiększenie szans na przetrwanie w sytuacji niedostatecznej podaży wapnia. Niestety, „pożyczanie” tego makroelementu z kości może zakończyć się ich zwiększoną podatnością na uszkodzenia mechaniczne (Traczyk 2013).

Ile wynosi dzienne zapotrzebowanie na wapń?

Zapotrzebowanie na wapń różni się w zależności od wieku i procesów, jakie zachodzą  w organizmie. Inne jest u kobiet w ciąży i karmiących piersią, a inne u pań w okresie okołomenopauzalnym, które ze względu na spadek produkcji estrogenów muszą dostarczać swojemu organizmowi więcej wapnia, aby zniwelować skutki zmian w organizmie.  87% dorosłych kobiet nie zaspokaja jednak dziennego zapotrzebowania na ten makroelement (Dżygadło i Łepecka-Klusek 2012). Szacuje się, że przeciętna Polka dostarcza organizmowi 500 mg wapnia, to stanowczo za mało (Sewerynek i Stuss 2015).  W związku z tym Światowa Organizacja Zdrowia rekomenduje wprowadzenie do diety dodatkowego źródła wapnia.

** 1 tabletka VITRUM^® Osteo odpowiada 500 mg wapnia elementarnego

Dodatkowe źródło wapnia w diecie

Przykładem produktu, który może stanowić dodatkowe źródło wapnia jest suplement diety VITRUM^® Osteo.  Zawiera on najwyższej jakości wapń pozyskiwany z muszli ostryg morskich wydobywanych spod dna mórz, co potwierdzają badania przeprowadzone przez dwa niezależne amerykańskie laboratoria. 1 tabletka VITRUM^® Osteo dostarcza organizmowi nie tylko 500 mg wapnia, ale też 200 mg magnezu i 800 j.m. witaminy D3, która odgrywa istotną rolę w przyswajaniu wapnia. Ze względu na niekorzystne warunki klimatyczne Polacy są narażeni na niezaspokojenie zapotrzebowania organizmu na witaminę D. Jest ona wytwarzana w naszej skórze przy udziale promieni słonecznych jedynie od końca kwietnia do początku września. Na dodatek synteza zachodzi tylko między godziną 10 a 15, czyli w czasie, w którym przebywamy w pracy, gdy wystawiamy 18% powierzchni ciała na 20-minutowe działanie promieni słonecznych (Płudowski i in. 2012). Od września do kwietnia, jak również późną wiosną i latem, gdy nie możemy przebywać na słońcu między 10 a 15, konieczna jest suplementacja witaminy D. W tym celu można sięgnąć po VITRUM^® Osteo. Stosowanie produktów bogatych w magnez, wapń i witaminę D rekomenduje m.in. Polskie Towarzystwo Reumatologiczne (Lorenc i in. 2013).

Ile wapnia jednorazowo przyswaja organizm?

Paniom po menopauzie, których dzienne zapotrzebowanie na wapń wynosi 1500 mg, zaleca się przyjmowanie 2 tabletek VITRUM^® Osteo dziennie po posiłku (1 tabletka po śniadaniu i 1 tabletka po obiedzie).  Nie należy przyjmować ich jednocześnie, ponieważ jednorazowo organizm może przyswoić 500 mg wapnia, czyli dokładnie tyle, ile zawiera 1 tabletka VITRUM^® Osteo, dlatego rekomenduje się przyjmowanie tego makroelementu w dawkach dzielonych. Więcej informacji nt. wapnia, jego roli i konieczności suplementacji znajdziesz na stronie vitrumosteo.menopauza.pl

Bibliografia:

• Dżygadło i Łepecka-Klusek, Zastosowanie niektórych substancji mających wpływ na obrót kostny, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2012, Tom 18, Nr 2, 125-130
• Lorenc R., Głuszko P., Karczmarewicz E., Misiorowski W., Księżopolska-Orłowska K., Franek E., Horst-Sikorska W., Jabłoński M., Jaworski M., Katra B., Męczekalski B., Pluskiewicz W., Przedlacki J., Skalska A., Więcek A., Zalecenia postępowania diagnostycznego i leczniczego w osteoporozie – aktualizacja 2013, Medycyna Praktyczna, wydanie specjalnie, Reumatologia 1/2013
• Sewerynek E., Stuss M., Miejsce wapnia i witaminy D3 w profilaktyce i leczeniu osteoporozy, Świat Medycyny i Farmacji 5 (168), 2015
• Stryer L., Berg J. M., Tymoczko J. L., Biochemia, Warszawa, PWN, 2009, wyd. 4
• Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2013
• Zgirski A., Gondko R., Obliczenia biochemiczne, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2016

Tekst sponsorowany