Zima to czas, który powinien pozwolić alergikom na chwilę odpoczynku. Od kilku lat dermatolodzy zauważają jednak, że osoby cierpiące na uczulenia odczuwają uciążliwe objawy także o tej porze roku. Dlaczego tak się dzieje?
Alergia to niewłaściwa reakcja układu immunologicznego na alergeny. Wielu alergików najbardziej dokuczliwe objawy odczuwa wiosną i latem, gdy ma miejsce pylenie licznych roślin. W ostatnim czasie coraz częściej zdarza się, że uporczywe dolegliwości nie ustępują także zimą. Specjaliści są przekonani, że przyczyną takiego stanu rzeczy jest zanieczyszczenie powietrza oraz zmiany klimatyczne, które sprawiają, że nawet w grudniu obserwujemy stosunkowo wysokie temperatury. Brak mrozu oraz późnojesienna aura przyczyniają się bowiem do przedłużenia okresu pylenia niektórych organizmów. Narażenie na kontakt ze złej jakości powietrzem to dodatkowy czynnik niesprzyjający alergikom.
Co pyli zimą?
Zimowy kalendarz pyleń jest stosunkowo łaskawy dla alergików. Wiele organizmów wycisza bowiem swoją działalność, przez co liczba alergenów w powietrzu jest mniejsza. Trzeba jednak pamiętać, że późna jesień oraz zima to czas pylenia grzybów. Alergicy uczuleni na te organizmy mogą więc odczuwać nieprzyjemne dolegliwości. Najbardziej rozpowszechnione są grzyby z rodziny Cladosporium. To ich zarodników jest w tym czasie najwięcej. Sprawdź mapę pylenia https://www.claritine.pl/pl/prognoza-dla-alergikow/aktualna-prognoza-pylenia/. Warto wiedzieć, że te organizmy bytują nie tylko na zewnątrz. Nie brak ich także w biurach oraz domach, ponieważ upodobały sobie kanały wentylacyjne i instalację klimatyzacyjną. Nierzadko można spotkać je także w wykładzinach wyściełających powierzchnie biurowe. Miękkie podłoże z wystającymi dywanowymi włoskami oraz wilgoć przynoszona na butach pracowników w połączeniu z temperaturą panującą w biurze to doskonałe środowisko do rozwoju pleśni. Niewidoczna gołym okiem jest natychmiastowo zauważana przez alergików, którzy kichają, kaszlą i borykają się z łzawieniem oczu. Uniknięcie kontaktu z zarodnikami grzybów pleśniowych jest zatem bardzo trudno, dlatego osoby uczulone na te organizmy powinny zadbać o to, by mieć zawsze pod ręką niezbędne leki, które pomogą złagodzić uciążliwe objawy. Z kolei sposobem na uniknięcie dolegliwości w domu jest dbanie o porządek oraz higienę. Częste wietrzenie, właściwa temperatura i zapewnienie pomieszczeniom odpowiedniej wilgotności pomogą zahamować rozwój, a tym samym pylenie, pleśni.
Zimowe alergeny
Grzyby z rodziny Cladosporium nie są jedynymi alergenami, na które trzeba uważać zimą. Ten czas w roku to okres dużej aktywności roztoczy kurzu domowego. Dzieje się tak dlatego, że rzadziej wietrzymy mieszkania, a temperatura w pomieszczeniach ze względu na ich dogrzewanie jest wyższa, co pozwala tym mikroorganizmom na rozwój. Z uwagi na aktywność roztoczy warto pamiętać o codziennym wietrzeniu pościeli i jej regularnej wymianie. To pozwoli ograniczyć ilość alergenów w domu. Osoby cierpiące na alergię pokarmową również nie mogą liczyć na chwilę odpoczynku. O tej porze roku warto zwrócić szczególną uwagę na cytrusy i orzechy, które najczęściej pojawiają się w naszej diecie, szczególnie tuż przed świętami.
Zanieczyszczenie powietrza kontra alergeny
Wielu specjalistów zauważa, że postępujące zanieczyszczenie powietrza przyczynia się do nasilenia objawów alergicznych (również zimą) oraz sprawia, że grono alergików stale się powiększa. Dzieje się tak dlatego, że obecne w powietrzu naturalne alergeny łączą się z cząsteczkami chemicznymi, które również w nim krążą, co zwiększa siłę antygenu. To połączenie w pewnym sensie przyczynia się także do powstania nowych alergenów, a to z pewnością nie służy alergikom. Połączenie naturalnego pyłku, który powoduje nadwrażliwość u wielu osób z chemicznym dodatkiem sprawia bowiem, że organizm jest zaskoczony, ponieważ dotychczas nie spotykał takiej cząsteczki i nie wytworzył odpowiedniej reakcji obronnej. Problemem są także niemal nieskończone możliwości łączenia się substancji obecnych w powietrzu. Właśnie dlatego alergicy są stale narażenie na nowe uczulenia, ponieważ ich układ immunologiczny nie jest w stanie wytworzyć skutecznych mechanizmów obronnych. Oznacza to, że osoby borykające się z alergią mogą odczuwać dolegliwości przez cały rok, a nowe uczulenia mogą pojawiać się w każdej chwili. Nieskuteczne mogą być również popularne skórne testy alergiczne. Podczas ich wykonywania naraża się pacjenta na kontakt z czystym alergenem. Trudno jednak przewidzieć, jak zachowa się organizm, gdy dojdzie do kontaktu z alergenem połączonym z substancją chemiczną. Właśnie dlatego zanieczyszczenie powietrza sprawia, że coraz więcej osób cierpi na różnego rodzaju alergie.
Smog – cichy zabójca XXI wieku
Stężenie niebezpiecznych gazów i pyłów w powietrzu rośnie z roku na rok. Lista polskich miast, w których rejestruje się duże zanieczyszczenie również stale się powiększa. Najgorsze wskaźniki są rejestrowane zimą, kiedy więcej osób, ze względu na niesprzyjającą pogodę, decyduje się na jazdę samochodem oraz gdy wiele domów jest opalanych węglem i jego produktami. Dymiące kominy w połączeniu ze spalinami z aut oraz stojącym powietrzem to przyczyna smogu w miastach. Wraz ze wzrostem zanieczyszczenia powietrza zimą, lekarze zauważają większy ruch w swoich gabinetach. Warto dodać, że pacjenci wcale nie skarżą się częściej na przeziębienie czy grypę. Dolegliwości, które opisują przypominają raczej reakcję alergiczną. Pyły zawieszone powodują bowiem swego rodzaju alergię. Właśnie dlatego coraz więcej osób skarży się na przewlekły nieżyt nosa, który jest chorobą o podłożu alergicznym. Najczęściej wywołują go alergeny dostające się do organizmu drogą wziewną. W czasie gdy rejestruje się duży smog wiele osób zauważa u siebie uporczywy katar, a wszystko to za sprawą pyłów zawieszonych.
Z roku na rok rośnie także liczba osób, u których diagnozuje się astmę. Ta choroba również ma podłoże alergiczne. Nie brak także pacjentów z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc, zapaleniem ucha środkowego oraz nowotworami, co bez wątpienia jest związane z coraz większym zanieczyszczeniem powietrza. Anna Gładka i Tomasz Zatoński z Kliniki Otolaryngologii we Wrocławiu zauważają też, że smog jest przyczyną częstszych infekcji dróg oddechowych. Problem dotyczy szczególnie dzieci, których układ immunologiczny dopiero się kształtuje. Warto dodać, że specjaliści dostrzegają także zależność pomiędzy zanieczyszczeniem powietrza a rozwojem u noworodków, niemowląt, a także płodów. Według nich stała ekspozycja na pyły zawieszone i inne substancje będące składnikiem smogu może przyczynić się do nieprawidłowego rozwoju układu immunologicznego lub może być powodem zaburzeń w jego funkcjonowaniu.
Profilaktyka alergii zimą
Profilaktyka alergii zimą to niełatwe zadanie, jednak wprowadzenie w życiu kilku zasad pozwoli uchronić się przed wieloma przykrymi dolegliwościami. Przede wszystkim w tym czasie warto zadbać o odpowiednią higienę i porządek w domu. Dzięki temu zmniejszy się ekspozycja na roztocza kurzu domowego oraz na zarodniki pleśni. Ważne jest więc częste odkurzanie, mycie podłóg i innych powierzchni (uwaga na detergenty!) oraz wietrzenie. Dobrym pomysłem jest wystawianie pościeli na zewnątrz. Niska temperatura z pewnością ograniczy rozwój roztoczy. Nie zapominajmy jednak, że jeśli na dworze jest mokro, lepiej pozostawić pościel w domu. Nagromadzona wilgoć może przyczynić się do rozwoju pleśni. Ponadto warto zwracać uwagę na jakość powietrza. Pozwalają śledzić ją specjalne czujniki, a wyniki pomiarów można znaleźć w internecie. Duże stężenie pyłów zawieszonych może spowodować reakcję alergiczną, dlatego lepiej nie wietrzyć, gdy jest obserwowane.
Pylenie to nie najczęstszy powód występowania reakcji alergicznych zimą, jednak zdarza się, że i ono wywołuje nieprzyjemne dolegliwości. W tym czasie alergicy są znacznie bardziej narażeni na domowe alergeny oraz zanieczyszczenia powietrza, dlatego warto zachować szczególną ostrożność i dokładnie obserwować otoczenie, by ustrzec się dolegliwości.
Źródła:
- https://ziemianarozdrozu.pl/artykul/3051/astma-i-alergie-–-przyczyna-jest-zanieczyszczone-powietrze
- https://natemat.pl/124513,smog-ktory-ma-objawy-alergii-pylkowej-jak-to-mozliwe
- https://smoglab.pl/wp-content/uploads/KK_KAS_Zdrowie.pdf
- http://kosmos.icm.edu.pl/PDF/2016/573.pdf
- http://alergia.org.pl/wp-content/uploads/2017/08/Zanieczyszczenia-powietrza-a-zdrowie-–-co-nowego-i-istotnego.pdf
Materiał zewnętrzny
