Andropauza bywa trudna do rozpoznania, ponieważ w przeciwieństwie do kobiet u mężczyzn nie ma ani wyraźnej granicy spadku zdolności reprodukcyjnych, ani gwałtownego obniżenia poziomu testosteronu.
Funkcje rozrodcze u mężczyzn nie zanikają z wiekiem, dlatego trudno jest mówić o andropauzie jako o męskim odpowiedniku menopauzy. Obniżenie zdolności jąder do produkcji testosteronu bądź funkcji rozrodczej jest zróżnicowane co do stopnia nasilenia jak i momentu rozpoczęcia.
Pewna grupa lekarzy traktuje andropauzę jako element starzenia się, związany ze stopniowym spadkiem ilości androgenów, co nie musi wiązać się z występowaniem objawów. Według nich każdy mężczyzna przechodzi andropauzę, niektórzy tylko w sposób bezobjawowy. Inna grupa lekarzy zakłada, że andropauza to występujący u mężczyzn po 50 roku życia zespół objawów spowodowany spadkiem produkcji androgenów, ten pogląd jest obecnie szeroko rozpowszechniony. Różnice występują także przy nazewnictwie męskiego klimakterium, niemniej jednak faktem pozostaje, że jest ono przyczyną znacznego pogorszenia się jakości życia i niekorzystnych zmian występujących w wielu narządach.
Dane dotyczące występowania i rozpowszechnienia andropauzy nie są jednolite i precyzyjne, przede wszystkim ze względu na brak jednoznacznego kryterium postrzegania. Jeśli weźmiemy pod uwagę zaburzenia erekcji, to wg Massachusetts Male Aging Studies dotyczy to 52% mężczyzn między 40–70 rokiem życia. Jednak biorąc pod uwagę inne dane, prof. dr hab. Stefan Zgliczyński (prezes Polskiego Towarzystwa Menopauzy i Andropauzy) szacuje występowanie andropauzy u mężczyzn na:
- 10-20% po 50 roku życia,
- 20-30% po 60 roku życia,
- 30-40% po 70 roku życia,
- 40-50% po 80 roku życia.
Biorąc pod uwagę strukturę płci i wieku w Polsce w 2007 r. wg danych GUS statystycznie andropauza występuje u:
- 300-600 tyś mężczyzn w wieku od 50 do 60 lat,
- 400-600 tyś mężczyzn w wieku od 61 do 70 lat,
- 450-600 tyś mężczyzn w wieku od 71 do 80 lat,
- 400-500 tyś mężczyzn powyżej 80 lat.
Wystąpienie objawów adropauzalnych w większym stopniu zależy od stanu zdrowia mężczyzn niż od ich wieku. Jest szereg czynników wpływających na nasilenie wystąpienia andropauzy. Zaliczyć do nich możemy palenie papierosów, nieprawidłowe odżywianie, nadużywanie alkoholu, niewłaściwy tryb życia, uwarunkowania genetyczne. Występujące choroby również przyspieszają ten proces. Mianowicie 40% populacji mężczyzn w wieku 55-65 lat ma nadciśnienie tętnicze, a 30% podwyższony poziom cholesterolu. W wieku 75-80 lat 26% mężczyzn przebyło zawał serca, 10% cierpi na cukrzycę, 25% zaburzenia tolerancji glukozy, 18% chorobę Alzheimera, a 44% przerost gruczołu krokowego.
Szacuje się, że łącznie około 2 mln Polaków (5% społeczeństwa) w różnym stopniu przechodzi właśnie andropauzę. Tak duża liczba osób świadczy o konieczności poważnego podejścia do tego zjawiska przez lekarzy, jak i niebagatelizowanie go przez samo społeczeństwo.
Borys
