Atrofia pochwy występuje często u kobiet po menopauzie. Dolegliwość ta obniża jakość życia seksualnego, sprzyja także infekcjom intymnym. Wynika głównie z niedoboru estrogenów typowego dla okresu klimakterium. W tym czasie jajniki zaprzestają produkcji żeńskich hormonów płciowych. U przekwitających pań pojawia się szereg nieprzyjemnych objawów, takich jak uderzenia gorąca czy wahania nastroju. Atrofia pochwy także jest bardzo uciążliwym symptomem klimakterium. Pojawić się może również u młodszych kobiet, jeżeli cierpią one na zaburzenia hormonalne. Jak złagodzić jej objawy?
Atrofia pochwy wywołuje wiele niekorzystnych zmian w śluzówce tego narządu. Jego nabłonek staje się cieńszy i podatny na uszkodzenia. Dochodzi także do wzrostu pH w obrębie pochwy, przez co stanowi ona doskonałe środowisko rozwoju dla patogenów. Wywołują one stan zapalny i przykre objawy infekcji, takie jak upławy czy pieczenie. Z tego powodu inna nazwa schorzenia to zanikowe zapalenie pochwy. Co warto o nim wiedzieć?
Atrofia pochwy – na czym polega?
Atrofia pochwy polega na zmniejszaniu się grubości nabłonka wyściełającego pochwę. Bezpośrednią przyczyną schorzenia jest niedobór estrogenów. W prawidłowym stężeniu hormony te wspomagają dopływ krwi do tkanek pochwy. Wpływają też na syntezę kolagenu, który niezbędny jest do utrzymania elastyczności ścian tego narządu. Co więcej, estrogeny pobudzają wydzielanie naturalnych substancji nawilżających. Zbyt niski poziom tych czynnych biologicznie substancji prowadzi do spadku liczby komórek tworzących błonę śluzową pochwy. Staje się ona wysuszona, a jej naturalnie niskie pH zaczyna rosnąć. Zasadowy odczyn w pochwie sprzyja namnażaniu bakterii, grzybów i pierwotniaków. Wywołują one uciążliwe infekcje, które objawiają się pieczeniem i świądem okolic intymnych oraz nieprzyjemnymi upławami.
Przyczyny atroficznego zapalenia pochwy
Atroficzne zapalenie pochwy najczęściej występuje u kobiet w okresie okołomenopauzalnym. U przekwitających pań naturalnie obniża się poziom estrogenów. Hormony te wydzielane są przez jajniki, które w czasie klimakterium zaprzestają swych czynności. Menopauza to ostatnia miesiączka w życiu kobiety, która wyznacza koniec jej okresu rozrodczego. Po jej wystąpieniu objawy atrofii i suchości pochwy mogą się nasilać. Jednak schorzenie to może dotknąć także młodsze panie. Cierpią na nie kobiety po radioterapii czy chemioterapii. Te metody lecznicze mogą doprowadzić do uszkodzenia jajników. Także operacyjne usunięcie tych narządów prowadzi do rozwoju zanikowego zapalenia pochwy. Sprzyja mu również farmakoterapia z zastosowaniem niektórych leków antyestrogenowych stosowanych w leczeniu osteoporozy lub depresji.
Objawy atrofii pochwy
U pań cierpiących na atrofię pochwy często pojawia się suchość i podrażnienie tego narządu. Okolice intymne mogą piec lub swędzieć, nierzadko pojawiają się też nieprawidłowe upławy. Nabłonek pochwy staje się cieńszy i delikatniejszy, dlatego jest podatny na wszelkie uszkodzenia. Z łatwością tworzą się na nim wybroczyny i nadżerki. Atrofia pochwy często towarzyszy nietrzymaniu moczu lub silnemu parciu na pęcherz. Schorzenie to wpływa również negatywnie na życie seksualne kobiet. Podczas stosunku może wystąpić ból, który obniża znacznie satysfakcję ze współżycia. Nierzadko występuje również krwawienie lub plamienie z pochwy. Nic dziwnego, że panie zaczynają unikać zbliżeń z partnerem. Często staje się to przyczyną konfliktów, które dodatkowo pogarszają obniżony w czasie przekwitania nastrój.
Atrofia pochwy – jak złagodzić jej objawy?
Atrofia pochwy występuje często u kobiet po menopauzie, jednak istnieją czynniki, które mogą przyspieszyć jej rozwój. Jednym z nich jest niska masa ciała. Szczupłe panie mają obniżone stężenie estrogenów we krwi. Chorobie sprzyja również cukrzyca oraz palenie papierosów. Wywołują one osłabienie krążenia krwi, co powoduje niedożywienie i niedotlenienie narządów rodnych. Rzucenie palenia, unikanie stresu i aktywność fizyczna pozwalają na złagodzenie objawów choroby. Istotne są również regularne stosunki seksualne, które poprawiają ukrwienie i nawilżenie pochwy. W przypadku suchości tego narządu warto stosować lubrykanty. Poprawią one jakość życia seksualnego i zmniejszą przykre dolegliwości atrofii pochwy. Do swojej diety możemy włączyć bogate w fitoestrogeny rośliny strączkowe. Związki te imitują żeńskie hormony płciowe, dzięki czemu łagodzą symptomy przekwitania.
Leczenie atrofii pochwy
Atrofia pochwy jest jednym z objawów przekwitania, dlatego w jej leczeniu sprawdza się hormonalna terapia zastępcza. Polega ona na przyjmowaniu niskich dawek estrogenów, aby uzupełnić ich niedobór. Niestety, metoda ta nie jest wolna od wad, dlatego jej stosowanie trzeba skonsultować z ginekologiem. Na niewielkie zmiany atroficzne lekarz może zlecić miejscowe stosowanie maści estrogenowych. Niekiedy zalecane są też krążki dopochwowe, które wydzielają żeńskie hormony w odpowiedniej ilości. Panie cierpiące na zanikowe zapalenie pochwy powinny pamiętać o przewiewnej bieliźnie i odpowiedniej higienie intymnej. Należy stosować środki myjące zawierające kwas mlekowy i posiadające prawidłowe, niskie pH. Z jadłospisu trzeba wykluczyć też alkohol, czekoladę, pieprz i paprykę. Produkty te nasilają objawy chorobowe atrofii pochwy.
Karolina Solga
