Wakacje to czas, kiedy częściej podróżujemy. Wielu z nas wykorzystuje do tego celu samolot. Pozwala on w krótkim czasie przedostać się do odległych zakątków świata. Umożliwia komfortowe zwiedzanie Europy. Nie wszyscy jednak dobrze czują się w powietrzu. Niektórym radość podróżowania odbiera awiofobia. W jaki sposób można pokonać lęk przed lataniem?
Spis treści:
- Skąd się bierze lęk przed lataniem?
- Awiofobia i jej podłoże fizjologiczne
- Strach przed lataniem a obawa przed katastrofą
- Jak radzić sobie z awiofobią?
- Terapia poznawczo-behawioralna w leczeniu lęku przed lataniem
- Technika ekspozycji – leczenie lęku przed lataniem
- Lot samolotem wywołuje też lęk u gwiazd
Skąd się bierze lęk przed lataniem?
Samolotem podróżujemy od niedawna. Musimy przyzwyczaić się do niego, aby przestać postrzegać go jako potencjalne zagrożenie. Pobyt w przestworzach nie jest zgodny z naszą naturą, bo nie wykluliśmy się z jaja jako ptaki. Nic dziwnego, że rodzi liczne niepokoje. Strach przed lataniem często wynika z innych lęków. Jeśli cierpimy na klaustrofobię, to przeraża nas wizja uwięzienia w wąskiej, metalowej przestrzeni 10 km nad ziemią. Niektórzy z nas wykazują skłonność do paniki. Boimy się, że doświadczymy jej w samolocie i nie uspokoimy się. Gdy towarzyszy nam lęk wysokości, przerażają nas widoki za oknem. Wielu sytuacjom możemy zapobiec. Kupując bilety do większego samolotu, zyskujemy przestrzeń. Nie siadając przy oknie, nie doświadczamy lęku wysokości. Biorąc ze sobą tabletki na uspokojenie, nie boimy się ataku paniki.
Awiofobia i jej podłoże fizjologiczne
Specjaliści podkreślają, że awiofobia ma też podłoże fizjologiczne. Kiedy przebywamy na wysokości 10 km, wzrasta nasze ciśnienie, a uszy się zatykają. Mamy wyższe stężenie adrenaliny we krwi. Zmiany, jakie zachodzą w ciele, przerażają nas.
Strach przed lataniem a obawa przed katastrofą
Lęk przed lataniem najczęściej wynika z obawy przed katastrofą. Boimy się spaść na ziemię lub spalić w powietrzu. Wydaje nam się, że na drodze mamy większe szanse przeżycia. Statystyki pokazują zgoła co innego. Wypadków drogowych jest więcej niż lotniczych, tym drugim tylko poświęca się więcej uwagi w mediach. Zazwyczaj nie wszyscy pasażerowie giną. Awaria silnika samolotu to trudna sytuacja, ale nie tragiczna, choć oczyma wyobraźni widzimy wówczas swoją śmierć. Konstruktorzy zadbali o to, aby każda maszyna miała części zapasowe. Gdy psuje się jeden silnik, pilot odpala drugi. Turbulencje są częstym zjawiskiem, dlatego załoga doskonale sobie z nimi radzi. Dla niej niczym nie różnią się od jazdy po kocich łbach.
Jak radzić sobie z awiofobią?
Awiofobia stanie się mniej dokuczliwa, gdy przekierujemy myśli na coś innego. Czasem wystarczy z kimś porozmawiać, poczytać książkę lub dokończyć pracę na komputerze. Nie każdemu to pomaga. Warto rozważyć wówczas psychoterapię.
Terapia poznawczo-behawioralna w leczeniu lęku przed lataniem
Lęk przed lataniem zazwyczaj leczy się w nurcie CBT. Terapia poznawczo-behawioralna ma charakter krótkoterminowy i charakteryzuje się wysoką skutecznością w zwalczaniu tego rodzaju niepokojów. Jej twórca, Aaron Beck, zauważył, że myśli wpływają na nasze zachowania i emocje. Jeśli zmienimy swoje przekonania, pozostałe elementy też ulegną transformacji. Nasze myśli automatyczne to tylko wytwór umysłu, nie utożsamiajmy ich z faktami. Niektóre uległy zniekształceniu poznawczemu, przez co nijak mają się do rzeczywistości, w której funkcjonujemy. Oznacza to, że są nieadaptacyjne. Np. uważamy samolot za wyjątkowo niebezpieczny środek transportu, choć w powietrzu dochodzi do mniejszej liczby wypadków niż na lądzie. Boimy umrzeć się z ataku paniki. Lęk jest nieprzyjemny, kortyzol zmienia funkcjonowanie organizmu, ale nie prowadzi do zgonu.
Technika ekspozycji – leczenie lęku przed lataniem
Terapia poznawczo-behawioralna wykorzystuje metodę ekspozycji. Oswajamy się z tym, czego się boimy. Robimy to stopniowo. Zdobywając doświadczenie, obalamy niektóre nieadaptacyjne przekonania i zastępujemy je bardziej wspierającymi odpowiednikami. Jeśli odbędziemy krótką podróż samolotem i ją przeżyjemy, przestaniemy się jej obawiać.
Lot samolotem wywołuje też lęk u gwiazd
Awiofobia może utrudniać codzienne funkcjonowanie, zwłaszcza gdy nasza praca wymaga częstych lotów. Warto pamiętać, że z lękiem przed lataniem zmaga się 30% osób. Dotyczy to także artystów z pierwszych stron gazet. Do strachu przed lataniem przyznał się m.in. David Bowie.
