Staw kolanowy jest jednym z największych stawów w naszym ciele, a zarazem jednym z najczęściej urażanych. Skręcenia, uszkodzenia wewnątrzstawowe oraz złamania, które w tym stawie występują nader często mogą nieść za sobą poważne konsekwencje.
Jednakże ból urazowy kolana jest jedynie częścią dolegliwości z którymi borykają się pacjenci. Jeżeli mamy do czynienia z urazem, przyczyna oraz późniejsza diagnostyka nie stanowią problemu. Zdecydowanie trudniej odnaleźć przyczynę bólu kiedy pacjent nie zgłasza urazu ani nie potrafi znaleźć zależności przyczynowo-skutkowej. W przypadku poważnych dysfunkcji i nieodwracalnego zużycia stanu kolanowego jedynym ratunkiem jest często zabieg oraz późniejsza rehabilitacja po artroskopii kolana.
Przyczyny dysfunkcji kolan
Jak już wcześniej wspomniano najprostsze diagnostycznie (choć często poważne w skutkach) są urazy mechaniczne kolan. Najczęściej mamy do czynienia ze skręceniem kolana w konsekwencji którego może dojść do naciągnięcia/naderwania więzadeł, rozerwania łąkotek, a nawet uszkodzenia chrząstki. Konieczna jest dokładna diagnostyka ortopedyczna nierzadko poparta badaniem rezonansu magnetycznego i profesjonalną rehabilitacją kolana. Postępowanie pourazowe zależne jest od konsekwencji urazu, czyli stopnia uszkodzenia poszczególnych elementów stawu. Poza skręceniami zdarzają się również złamania przezstawowe, uszkodzenia stłuczeniowe chrząstek oraz struktur zewnątrzstawowych itp.
Co jeśli nie było urazu?
Diagnostyka jest o wiele trudniejsza. Nie wystarczy określić dysfunkcji mianem: zespół bólowy stawu kolanowego. Należy dokładnie zbadać przyczynę i wskazać odpowiedzialne za dolegliwości tkanki. Tylko w ten sposób można podjąć prawidłowe leczenie. Nie zawsze uda nam się doprowadzić do pełnego wyleczenia i eliminacji dolegliwości. Zmiany strukturalne czyli degeneracyjne obejmujące tkanki mogą uniemożliwić 100% powrót do zdrowia. Mowa tutaj m.in. o zmianach zwyrodnieniowych stawu. Tak samo wady genetyczne w postaci niedorozwoju kostnego bądź przerostu tkankowego będą utrudniały proces leczenia.
Dosyć częstą dysfunkcją, trudną diagnostycznie są przeciążeniowe bóle stawu kolanowego, które wymagają od diagnosty wnikliwego i szerokiego spojrzenia na temat. Dzieje się tak ponieważ przyczyna dolegliwości może być znacznie oddalona od bolesnego stawu. Przykładowo, przeciążenia kolana mogą być wynikiem nieprawidłowego ustawienia miednicy, zaburzeń ruchomości kręgosłupa, bioder, a także nieprawidłowego ustawiania stopy. Tak więc analizie poddaje się praktycznie całe ciało, biorąc pod uwagę możliwość wystąpienia kilku dysfunkcji naraz, które wpływają na siebie nawzajem. Pozytywny jest fakt, że jak już odnajdziemy przyczynę, to usunięcie skutku jest zazwyczaj proste, szybkie z niewielkim prawdopodobieństwem nawrotu.
Jest jeszcze dosyć szeroka grupa dolegliwości kolan związanych z chorobami autoimmunologicznymi, wirusowymi, bakteryjnymi itp., gdzie diagnostyka skupia się przede wszystkim na badaniu laboratoryjnym, a leczenie na farmakoterapii.