Cukrzyca typu 1 to tak zwana cukrzyca insulinozależna. Jest to choroba autoimmunologiczna polegająca na braku własnej insuliny, a więc hormonu, który pozwala utrzymać odpowiedni poziom stężenia glukozy we krwi. Choroba ta wymaga profesjonalnego leczenia. Należy ona do jednych z najczęściej wykrywanych w okresie dziecięcym chorób przewlekłych. Dzięki nowoczesnym metodom leczenia życie z tą chorobą jest dużo prostsze niż jeszcze kilkanaście lat temu, co nie oznacza jednak, że zupełnie można zlekceważyć na przykład zdrową dietę, która kiedyś była podstawą utrzymania odpowiedniego poziomu glukozy we krwi.
- Cukrzyca typu 1 – charakterystyka choroby
- Przyczyny cukrzycy i czynniki ryzyka
- Leczenie a dieta cukrzycowa
Cukrzyca typu 1 – charakterystyka choroby
Cukrzyca typu 1 jest wyniki ataku, jakiego dokonuje układ odpornościowy pacjenta. Niszczy on komórki beta wysp Langerhansa trzustki. To one odpowiadają za produkcję insuliny – a więc hormonu utrzymującego odpowiedni poziomi glukozy we krwi. Brak insuliny z kolej może prowadzić do hiperglikemii, a więc zbyt wysokiego poziomu cukru w hiperglikemii. Przeciwne zjawisko, a więc spadek cukru poniżej określonych norm określa się mianem hipoglikemii. Cukrzyca typu 1 stanowi około 10% wszystkich zachorowań na cukrzycę. Objawy cukrzycy najczęściej pojawiają się u dzieci i młodzieży, natomiast choroba ta może się rozwinąć także w wieku dorosłym. Może się ona pojawić nawet po 80. roku życia.
Przyczyny cukrzycy i czynniki ryzyka
Cukrzyca typu 1 jest nadal dość tajemniczą chorobą. Jej przyczyny nie zostały do końca odkryte. Mogą się one wiązać z czynnikami genetycznymi. Chodzi przede wszystkim o działanie wybranych substancji chemicznych oraz niektórych wirusów, które mogą wywoływać atak na komórki trzustki. Do czynników ryzyka należą przede wszystkim częste infekcje w dzieciństwie, cukrzyca typu 1 występująca u członka najbliższej rodziny, stan przedcukrzycowy w trakcie ciąży oraz inne choroby autoimmunologiczne w rodzinie – np. Hashimoto, choroba Addisona, Gravesa-Basedowa oraz stwardnienie rozsiane.
Leczenie dieta cukrzycowa
Cukrzycę leczy się przede wszystkim przez systematyczne podawanie insuliny. Dzięki nowoczesnym narzędziom (peny insulinowe, pompy) jest to coraz prostsze, natomiast nie oznacza to, że dieta cukrzycowa nie jest już istotna. Nie ma ona już co prawda tak restrykcyjnej postaci jak kiedyś, nadal istotna jest jednak samokontrola pacjentów, świadome odżywianie i rezygnacja z częstego spożywania niektórych potraw. Niektórzy pacjenci twierdzą co prawda, że dzięki pompom insulinowym nie obowiązuje już ich dieta cukrzycowa, takie podejście może jednak prowadzić do poważnych zaburzeń w organizmie, w tym insulinoodporności. Brak kontroli spożywanych posiłków w połączeniu z ciągłymi zmianami ilości podawanej insuliny może także prowadzić do istotnej zmiany wagi.