Istnieje teoria, według której człowiek nigdy niczego nie zapomina. Pamiętamy każde jedne wydarzenie, jakiego doświadczyliśmy – tylko nie potrafimy wydobyć go na powierzchnię. A może to nie do końca prawda?
W innym badaniu proszono osobę, by przypominała sobie różne wydarzenia z przeszłości – rzekomo opowiedziane przez bliską osobę z otoczenia badanego. Wśród zdarzeń prawdziwych ukryto pytanie o sytuację, która nie miała miejsca – „czy pamiętasz, jak się zgubiłeś w supermarkecie, kiedy byłeś mały?”
Oczywiście na początku nikt czegoś takiego nie pamiętał, wtedy badający dopytywał o szczegóły i trochę podpowiadał – a konkretnie mówił o wielkim, czerwonym guziku alarmowym, który był tak interesujący, że trzeba go było sprawdzić.
Po dodaniu detalu okazało się, że prawie 30% osób zdołało sobie „przypomnieć” całą sytuację. Mało tego: sami dodawali szczegóły, historie z tym związane, często występował w nich ochroniarz sklepowy, który powstrzymywał od naciśnięcia guzika. Co ciekawe, przypominały sobie to również osoby, które wychowywały się w miejscach zupełnie pozbawionych supermarketów!
Skąd się biorą fałszywe wspomnienia?
Nie jesteśmy w stanie zapamiętać wszystkiego, dlatego nasza pamięć posiada gotowe „schematy”, którymi potem uzupełnia luki. Jeśli zasugerujemy jej, że coś powinno było się zdarzyć, zacznie sama budować wokół tego całą historię, wykorzystując strzępki prawdziwych wspomnień i sytuacji, oraz naszą wiedzę na temat tego, jak sprawa powinna się potoczyć.
Joanna Pastuszka-Roczek
