Osobowość to niezwykle ciekawe zagadnienie, które wciąż poddawane jest licznym badaniom naukowym. Niewątpliwie rzutuje na nią wiele składowych, w tym charakter, który wynika ze sposobu wychowania i samorozwoju. Z kolei temperament ma charakter wrodzony, ale też podlega modyfikacjom ze strony środowiska. Np. ktoś z umiejętnościami koncepcyjnymi może nauczyć się dostrzegać również szczegóły. Do tego dochodzi jeszcze tożsamość narracyjna, czyli to, co o sobie myślę i mówię. Czym jest osobowość i z jakimi zaburzeniami możemy się spotkać?
Spis treści:
- Czym jest osobowość i co ją kształtuje?
- Jak osobowość definiuje człowieka?
- Jak powstaje osobowość mnoga?
- Czy ambiwalentne uczucia są normalne?
- Dlaczego zaburzenie osobowości stanowi problem dla otoczenia nie samego zainteresowanego?
Czym jest osobowość i co ją kształtuje?
Niewątpliwie duży wpływ na rozwój osobowości ma dzieciństwo. To właśnie wtedy człowiek otrzymuje od rodziców wewnętrzne oprogramowanie. Dobrze, aby było ono prawidłowe, bo wadliwe może stać się źródłem wielu problemów. Kiedy rodzic daje dziecku znać, że jest okej i ze wszystkim sobie poradzi, to kształtuje w nim zdrowe poczucie własnej wartości. Czasem jednak młody człowiek otrzymuje zniechęcający komunikat. Rodzice ciągle dają mu odczuć, że jest słaby i znowu nie podołał jakiemuś zadaniu.
Jak osobowość definiuje człowieka?
Osobowość to kwestia mocno indywidualna, która niejako definiuje człowieka. Stanowi ona spójność myśli, uczuć i zachowań. Każdy człowiek w dość specyficzny człowiek reaguje w danych okolicznościach. Np. wiemy, że nasza koleżanka zawsze wybucha, gdy coś ją zdenerwuje. Jej mowa wyprzedza myśli. Może wynikać to ze specyfiki jej temperamentu, ale też nasze reakcje i osobowość kształtują czynniki zewnętrzne takie jak szkoła, praca, relacje romantyczne czy przeczytane książki.
Jak powstaje osobowość mnoga?
Ogromny problem stanowi osobowość mnoga. Ta wymaga profesjonalnego wsparcia psychologicznego. Osoby, u których występuje, doznają rozszczepienia osobowości. Dzieje się tak, gdy pojawiają się sprzeczne emocje i komunikaty w okresie dzieciństwa. Np. tato jest kochany, dba o córkę, a wieczorami ją wykorzystuje seksualnie. Dziecko nie wie, o co chodzi, z czego wynika ambiwalencja uczuć. Kocha ojca, ale też nienawidzi go za to, co zrobił.
Czy ambiwalentne uczucia są normalne?
Nie zawsze jednak ambiwalentne uczucia świadczą o osobowości mnogiej. Często wynikają z gorszego dnia. Np. dzisiaj czuję się beznadziejna, bo nie ruszyłam do przodu z żadnym z zadań, które mam do wykonania, ponieważ co chwilę ktoś dzwonił i wybijał mnie z rytmu pracy. Osoba, która ma ambiwalentne uczucia, zazwyczaj nad nimi panuje, potrafi je zracjonalizować i uzasadnić. Osobowość mnoga sprawia, że pewne rzeczy zachodzą mimowolnie.
Dlaczego zaburzenie osobowości stanowi problem dla otoczenia nie samego zainteresowanego?
Zaburzenia osobowości różnią się między sobą, ale zazwyczaj łączy je jedno. Stanowią większe obciążenie dla otoczenia osoby, która się z nimi zmaga, niż samego zainteresowanego. W rezultacie niewiele osób zgłasza się do psychologa czy psychiatry z zaburzeniem osobowości. Częściej pojawiają się ludzie, którzy żyli z narcyzem, partnerem borderline czy psychopatą pod jednym dachem i teraz chcą powrócić do wewnętrznej równowagi. Wprawdzie zaburzenie osobowości zubaża życie, ale sam zainteresowany tego nie widzi i nie czuje motywacji do pracy nad sobą.
Zapraszamy do lektury: