Nie każdy z nas wie o tym, że narcystyczne zaburzenie osobowości to niezwykle groźna przypadłość. Zwykliśmy podchodzić do niej jak do nadmiernej dbałości o wygląd, co samo w sobie nie jest tak groźne dla otoczenia. Czym jest przemoc narcystyczna?
Spis treści:
- Narcystyczne zaburzenie osobowości. Jak narcyz manipuluje, by osiągnąć cel
- Agresywna reakcja narcyza na krytykę
- Przemoc narcystyczna i sadyzm
- Gaslighting, czyli manipulacja bliskimi
- Poniżanie bliskich i odbieranie im poczucia godności
- Czy narcyza można zmienić?
Narcystyczne zaburzenie osobowości. Jak narcyz manipuluje, by osiągnąć cel
Narcystyczne zaburzenie osobowości polega na tym, iż osoba nim dotknięta za fasadą pewności siebie skrywa niską samoocenę. W rezultacie próbuje karmić swoje ego, wypominając innym wady, naśmiewając się z nich lub surowo krytykując. Życie z narcyzem nie jest łatwe. Wynika to z faktu, iż brakuje mu empatii emocjonalnej. On zdaje sobie sprawę, że drugi człowiek przez niego cierpi, ale nie powstrzymuje go to przed podjęciem działań, które w obiegowej opinii uchodzą za niemoralne. Narcyz zmierza po trupach do celu. Niemniej potrafi być bardzo miły, gdy mu na czymś zależy. Jeśli ma ochotę na seks, potrzebuje twojej pomocy, to nawet będzie potrafił przeprosić za swoje niestosowne zachowanie. Niestety, nie idzie za tym szczera skrucha i chęć poprawy.
Agresywna reakcja narcyza na krytykę
W związku z tym, iż narcyz uwielbia być w centrum uwagi, reaguje agresją, gdy nagle zjawia się ktoś, z kim inni rozmawiają lub żartują. W takiej sytuacji potrafi zachować się bardzo irracjonalnie. Będzie zawzięcie walczył o uwagę, robiąc głupie rzeczy. O ile w przypadku relacji z przyjaciółmi czy znajomymi z pracy, raczej zachowa się w akceptowalnych granicach, o tyle w domu może dopuścić się aktu wandalizmu lub przemocy. Jeśli żona za długo była u matki, może ją za to pobić lub czepiać się, że nie umie ułożyć ubrań w szafie. Może też wyrzucić wszystkie ubrania na śmietnik lub zniszczyć je, robiąc w nich dziury. Narcyz bywa prawdziwym furiatem.
Przemoc narcystyczna i sadyzm
Przemoc narcystyczna nie zawsze przybiera postać przemocy fizycznej, choć i taka zdarza się dość często. Gdy narcyz traci atencję, ktoś wytyka mu błąd, nie chce spełnić jego woli, ten reaguje agresją. Może kogoś uderzyć w przypływie furii, wyrzucić z domu żonę z małym dzieckiem, a nawet zabić psa czy inne zwierzę domowe. Strach, jaki sieje narcyz, ma zapewnić mu ślepe posłuszeństwo bliskich. Życie z kimś takim jest nieobliczalne. Nigdy nie wiadomo, kiedy taki człowiek wybuchnie i co stanie się tym razem punktem zapalnym.
Gaslighting, czyli manipulacja bliskimi
Przemoc narcystyczna może przybierać też postać przemocy psychicznej, wówczas jest dużo trudniejsza do wykrycia. Ktoś taki może uprawiać gaslighting, czyli podważać naszą wersję wydarzeń oraz odczucia zmysłowe. W rezultacie ofiara ma wrażenie, że cierpi na chorobę psychiczną. Narcyz uwielbia też zastraszać swoich bliskich, grożąc im wyrzuceniem z domu, zabraniem pieniędzy czy zniszczeniem wspólnych dóbr. Niestety, czasem nie kończy się na samych groźbach. Osoby cierpiące na narcystyczne zaburzenie osobowości lubią w takich sytuacjach przechodzić od słów do czynów.
Poniżanie bliskich i odbieranie im poczucia godności
Przemoc narcystyczna to także wypominanie członkom rodziny głupoty, braku wiedzy czy umiejętności. Ciągłe strofowanie wpływa negatywnie na samoocenę osoby poddawanej psychicznemu terrorowi. Ponadto narcyz nigdy nie przyznaje się do winy, zrzuca ją na swoich bliskich. Przecież jego wizerunek musi być idealny. Uderzyłem cię, bo mnie sprowokowałaś. Byłem dla ciebie chamski, bo wypiłem, normalnie cię szanuję. Zdradziłem cię, bo o siebie nie dbasz i ciągle się mnie czepiasz.
Czy narcyza można zmienić?
Przemoc narcystyczna odbiera nam pewność siebie, zaufanie własnym zmysłom i sprawia, że zaczynamy wierzyć, iż zasługujemy na złe traktowanie. Niestety, narcyz nie jest kimś, kogo można zapisać na psychoterapię. Ktoś taki uważa siebie samego za chodzący ideał, dlatego nie pozwolić odsłonić rany narcystycznej w gabinecie specjalisty. Będzie tak nim manipulował, że psychoterapeuta uzna winę ofiary, zamiast dostrzec sprawczość osoby zaburzonej. Narcyz nigdy nie czuje potrzeby zmiany, ponieważ brakuje mu empatii. Cierpi na poważne zaburzenia rozwojowe, dlatego związek z kimś takim z góry jest skazany na porażkę i cierpienie. Jeśli spotkasz takiego człowieka w swoim życiu, w miarę możliwości staraj się unikać z nim wszelkich kontaktów.
