Każdy właściciel psa potwierdzi, że kontakt z czworonogiem to najlepszy sposób na zły nastrój. Psy nie oceniają naszych wad czy błędów i cieszą się z każdej proponowanej im zabawy. Chętnie towarzyszą nam we wszystkich codziennych czynnościach. Już starożytni Egipcjanie i Grecy doceniali uzdrawiające właściwości kontaktu z psami. Tę niezwykłą więź między zwierzętami a ludźmi wykorzystuje właśnie współczesna dogoterapia. Jest ona istotnym wsparciem leczenia i rehabilitacji pacjentów, ponieważ motywuje ich do pracy i jednocześnie uspokaja. Na czym polega?
Obecność psa pobudza zmysły pacjentów i wywołuje na ich twarzy uśmiech. Sprawia, że chętniej pracują i lepiej się skupiają na swoich zadaniach. Psy do dogoterapii muszą być nie tylko łagodne, ale również cierpliwe i opanowane. Liczy się nie tylko wybór odpowiedniej rasy, ale także konkretnego osobnika o wymaganych predyspozycjach. Sesje z właściwie wychowanym i wyszkolonym zwierzakiem doskonale uzupełniają leczenie, psychoterapię i rehabilitację. Jakie efekty może przynieść dogoterapia?
Na czym polega dogoterapia?
Dogoterapia to forma terapii wspierająca leczenie zarówno dzieci, jak i dorosłych. Wykorzystuje ona odpowiednio przygotowane psy, które muszą być prowadzone przez wykwalifikowanego terapeutę. Obecność zwierzęcia podczas sesji pozwala pacjentom przełamać wstyd czy brak pewności siebie. Pies bezwarunkowo akceptuje chorych, nie zważając na ich schorzenia, kalectwo czy wady. W ten sposób zaspokaja ich potrzebę bliskości, łagodzi niepokój czy lęk oraz niweluje poczucie samotności. Głaskanie i przytulanie się do zwierzaka sprawia, że pacjent rozluźnia się i relaksuje. Dzięki temu otwiera się podczas zajęć i chętniej współpracuje z terapeutą. Przekłada się to bezpośrednio na zwiększenie efektywności terapii.
Komu pomagają zajęcia z psem?
Zajęcia dogoterapeutyczne muszą być właściwie opracowane i dobrane zarówno do schorzenia pacjenta, jak i jego charakteru. W ten sposób stają się ważnym elementem w procesie rehabilitacji chorego. Dogoterapia sprawdza się we wspomaganiu leczenia osób z autyzmem, stwardnieniem rozsianym czy niesprawnością ruchową. Zbawiennie działa na psychikę, dlatego wykorzystywana jest przy urazach psychicznych i zaburzeniach emocjonalnych. Motywuje pacjentów do pracy, dlatego stała się elementem terapii wad wzroku i słuchu, porażenia mózgowego, urazów neurologicznych czy ADHD. Zajęcia z psem doskonale wpływają też na chorych na zespół Downa, chorobę Parkinsona i Alzheimera oraz epilepsję. Dogoterapia może posłużyć także osobom zdrowym: samotnym, starszym czy dzieciom mającym problemy z nauką.
Dogoterapia – rodzaje zajęć
Formy prowadzenia dogoterapii są różne i zależą od potrzeb pacjentów. Pierwszym rodzajem zajęć jest spotkanie z psem. Ma ono charakter zabawowy, mający na celu sprawić dzieciom radość. Wycofane i nieśmiałe maluchy przy psie chętniej przyłączają się do zabawy. Za to te pobudzone wyciszają się i uspokajają. Dzieci przy okazji uczą się odpowiedniego, bezpiecznego kontaktu ze zwierzęciem. Kolejny typ zajęć to edukacja z psem, która ma usprawnić sferę intelektualną i poznawczą dziecka. Obecność czworonoga motywuje je do nauki, a zabawa z nim wspomaga rozwój koordynacji i precyzji ruchów. Ostatnia forma zajęć to terapia z psem, która ma ustalony, konkretny cel rehabilitacyjny. Kwalifikują się do niej osoby niepełnosprawne intelektualnie lub fizycznie, autystyczne czy po traumatycznych przejściach.
Jaki pies nadaje się do dogoterapii?
Psy do dogoterapii muszą być opanowane, cierpliwe i bardzo łagodne. Nie mogą reagować niepokojem na gwałtowne i nieprzewidziane reakcje pacjenta. Najczęściej wykorzystuje się zwierzaki należące do ras: labrador retriever, golden retriever, cavalier king charles spaniel, samojed czy alaskan malamute. Jednak sama przynależność do rasy nie sprawia, że pies będzie dobrze pracował. Istotne są także jego wrodzone predyspozycje. Pies zbyt gwałtowny i nachalny, nawet jeśli jest łagodny, może nie być dostatecznie opanowany, by pracować z delikatnymi pacjentami. Istotna jest również jego właściwa socjalizacja. Jest to proces nabywania przez zwierzaka odpowiednich norm i wzorców zachowań. Już jako szczenię pies musi poznać różnych ludzi, inne zwierzęta, nietypowe przedmioty i tym podobne. Dzięki temu nie będzie reagował na niepokojące sytuacje w przyszłości. Pies do dogoterapii powinien być także właściwie wyszkolony i reagować na komendy terapeuty.
Jakie efekty może przynieść dogoterapia?
Zależnie od rodzaju zajęć, dogoterapia może przynieść szereg różnorodnych korzyści pacjentowi. Dzieci mające problemy z nauką łatwiej opanowują treści dydaktyczne. Nieśmiałe maluchy stają się bardziej pewne siebie i mają wyższą samoocenę. Osoby chore i niesprawne nabywają zdolności manualnych, uczą się zasad komunikacji i ćwiczą koncentrację. Kontakt z psem może stymulować pracę mięśni pacjenta i wspierać codzienne treningi. Popularne staje się wykorzystywanie psów do zajęć logopedycznych. Podczas nich usprawnia się zdolność mowy osób z problemami w tym zakresie. Co istotne, dogoterapia będzie skuteczna, jeżeli pies będzie czuł się komfortowo w obecności pacjentów. Dlatego zwierzak może pracować jedynie kilka godzin w tygodniu. Zajęcia jednego psa wykorzystywanego w dogoterapii nie trwają też dłużej niż 2 godziny dziennie.
Karolina Solga
