Serce jest najważniejszym organem układu krwionośnego. Pełni bardzo ważną funkcję w naszym organizmie. Odpowiada za pompowanie i transport krwi do wszystkich narządów w ludzkim ciele. Nieprawidłowa jego praca może doprowadzić do dużych problemów układu krwionośnego, co finalnie pogarsza jakość życia. Szacuje się, że można zapobiec nawet 80% przypadków chorób układu krążenia. Wśród najczęściej występujących chorób serca wymienia się m.in.:
- Niewydolność mięśnia sercowego – serce nie jest w stanie pompować odpowiedniej ilości krwi do narządów ludzkiego organizmu, co może skutkować dusznością, zmniejszeniem wydolności organizmu, obrzękami kostek.
- Choroba wieńcowa – najczęstszą jej przyczyną jest miażdżyca, a pierwszym jej objawem jest zawał.
- Nadciśnienie tętnicze – od wartości: 140/90 mmHg, wiedzie do przerostu i następnie do niewydolności serca, możliwego udaru lub zawału, niewydolności nerek.
- Migotanie przedsionków – dochodzi do utraty skurczów przedsionków, co sprzyja powstawaniu skrzeplin, które mogą przemieścić się poza serce.
- Arytmie – zaburzenia pracy rytmu serca – zbyt wolne (bradykardia), zbyt szybkie (tachykardia), lub nieregularne jego bicie.
Oprócz aktywnego stylu życia bardzo ważna jest to, co jemy. Prawidłowe żywienie umożliwi uniknięcie wielu problemów zdrowotnych, ale także poprawi samopoczucie i witalność.
Dieta a serce
Dobrze dobrana dieta potrafi zdziałać cuda, jeśli chodzi o zapobieganie incydentów sercowo-naczyniowych (tj. udar mózgu, zawał serca). Lekarze kardiolodzy namawiają, by podstawą diety osoby dbającej o serce były:
- Owoce i warzywa; cenne źródło antyoksydantów (witaminy C i E) – zapobiegają starzeniom się komórek i potasu, który obniża ciśnienie krwi (banany, śliwki, pomidory).
- Produkty pełnoziarniste; bogate źródło błonnika pokarmowego, co ułatwia utrzymanie prawidłowej masy ciała (makarony i chleby z pełnego ziarna, kasze: gryczana, jaglana).
- Orzechy; mają działanie kardioprotekcyjne (migdały – obniżają poziom złego cholesterolu, orzechy włoskie – pomogą na zdrowe żyły i tętnice, czy pistacje – zmniejszają ciśnienie).
- Zielone warzywa; są niskokaloryczne, zawierają cenne sterole i stanole roślinne, które obniżają przyswajanie złego cholesterolu LDL, hamując jego wchłanianie w jelitach (brokuły, awokado, boćwina).
- Ryby; źródło EPA i DHA (kwasów omega 3), obniżają ciśnienie tętnicze krwi i korzystnie wpływają na rytm serca, dodatkowo, spożywanie ryb 2-3 razy w tygodniu zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia udaru o 8% (łosoś, makrela, sardynki).
- Jogurty; mocno zmniejsza ryzyko zawału i udaru – wystarczą 2 porcje na tydzień, szczególnie polecane osobom z nadciśnieniem.
- Oleje roślinne; (olej lniany, olej rzepakowy, lub oliwa z oliwek – bardzo lubiana przez Greków).
By cieszyć się zdrowym sercem, należy:
- Zmniejszyć ilość spożywanych słodyczy.
- Ograniczyć spożycie alkoholu (w tym win).
- Usunąć wyroby tytoniowe (papierosy, e-papierosy).
- Zmniejszyć ilość soli i tłuszczów nasyconych w diecie.
Przykładowe 2 diety wspomagające utrzymanie zdrowego serca
Dieta DASH – obniża i zapobiega rozwojowi nadciśnienia tętniczego, pomaga redukować cholesterol, pozytywnie wpływa na regulację gospodarki insulinowej – zmniejsza przez to ryzyko zachorowania na cukrzycę typu II i zapobiega osteoporozie. Wspiera również w utrzymaniu prawidłowej masy ciała.
Głównym założeniem tej diety jest zmniejszenie spożycia sodu, tłuszczu (nasyconych kwasów tłuszczowych) i cholesterolu (czerwonego mięsa) oraz cukru i słodyczy, które mają wysoki indeks glikemiczny.
W praktyce: 4-5 posiłków dziennie zawierających warzywa, produkty zbożowe oraz nabiałowe – ważne aby były jednak niskotłuszczowe. Co więcej, istotne jest spożywanie większej ilości orzechów i ryb, picie min. 1,5 litra płynów (wody, herbat ziołowych i soków owocowych).
Dieta śródziemnomorska – dieta ta charakteryzuje się małą ilością nasyconych kwasów tłuszczowych, niewielką ilością jaj, mięsa czerwonego i masła. Bogata jest ona w kwasy omega 3 (wysokie spożycie orzechów, nasion roślin strączkowych, warzyw liściastych oraz ryb i skorupiaków) oraz omega 6 (olej słonecznikowy, sojowy i oliwa z oliwek).
W praktyce: małe spożycie tłuszczów zwierzęcych i produktów mięsnych, duże spożycie produktów zbożowych i nasion roślin strączkowych. Ponadto odżywianie się dużą ilością owoców i warzyw zmniejsza ryzyko choroby niedokrwiennej serca.
Suplementy na zdrowe serce
Oprócz diety warto zainteresować się również odpowiednią suplementacją. Odpowiednie suplementy diety na serce powinny wybierać m.in. osoby starsze, powyżej 60 roku życia, gdzie ryzyko wystąpienia chorób jest zwiększone. Przed ich spożyciem warto skonsultować się z lekarzem. Popularne i skuteczne suplementy to:
- Sok z głogu – wykazuje działanie przeciwmiażdżycowe, obniża zawartość złego cholesterolu LDL.
- Sok z granatu – uelastycznia naczynia krwionośne, niweluje ryzyko niedokrwienia serca.
- Koenzym Q10 – poprawia wydolność serca.
- Omega 3 – (w formie tabletek) – zmniejsza ryzyko chorób serca, udaru.
- Magnez – dzięki niemu serce jest mniej narażone na zaburzenia rytmu.
- Witaminy – E (ogranicza gromadzenie się tłuszczów), B6 (regulacja ciśnienia krwi), K (aktywuje białko, które zapobiega odkładaniu się wapnia w naczyniach krwionośnych).
