Czy zastanawiałaś się kiedyś, czy zwierzęta mają uczucia i jak reagują na śmierć swoich współtowarzyszy? Co sprawia, że kozy, ptaki i psy wyczuwają gwałtowne zmiany pogody na długo przed tym, zanim one nastąpią? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w książce pt. Duchowe życie zwierząt. Czy Peter Wohlleben stworzył ciekawą opowieść o świecie naszych braci mniejszych?
Duchowe życie zwierząt – co czują nasi bracia mniejsi?
Peter Wohlleben pracuje w leśnictwie i na podstawie stylu, w jakim napisał książkę, można wnioskować, że szczerze kocha zwierzęta. O dzikim ptactwie, owadach i tkankowcach opowiada z prawdziwą pasją. W książce pt. Duchowe życie zwierząt pragnie zwrócić uwagę, że nasi bracia mniejsi też wykazują zdolność do odczuwania pozytywnych i negatywnych emocji. Choć przez lata odmawiano rybom prawa do bólu, w świetle najnowszych badań naukowych haczyki wykorzystywane przez wędkarzy powodują cierpienie tych wodnych zwierząt. Peter Wohlleben zwraca uwagę czytelników na pewien powszechnie spotykany problem. Gdy brakuje twardych dowodów podpartych nauką, ludzie wolą zakładać, że dane zwierzę w ogóle nie odczuwa bólu. To założenie jest bardzo krzywdzące. Lepiej bowiem założyć, że każda istota żywa stanowiąca obiekt badań zoologów cierpi w określonych sytuacjach. Pozwala to zaoszczędzić jej niepotrzebnego bólu, w najgorszym przypadku okaże się, że postępowaliśmy na wyrost.
Okrutne traktowanie zwierząt
Dlaczego ludzie wolą zakładać, że zwierzęta w ogóle nie odczuwają bólu? Wynika to ze względów praktycznych i psychologicznych. Dużo trudniej spożywa się mięso lub nosi skórzaną kurtkę, gdy wiemy, że zawdzięczamy je inteligentnej świni, która tworzy więzi społeczne podobne do ludzkich. Wbrew pozorom Peter Wohlleben nie chce nikogo zachęcać do przejścia na wegetarianizm. Zależy mu jednak na tym, aby uświadomić społeczeństwo, że konieczne jest wprowadzenie zmian w traktowaniu zwierząt hodowlanych. Nie można bowiem dopuszczać sytuacji, w których kastruje się bez znieczulenia kilkudniowe prosięta. Niestety, choć polskie ustawodawstwo jest w tej materii dość surowe, to rolnicy mogą powoływać się na normy unijne, które wciąż pozwalają na tego typu praktyki.
Peter Wohlleben i jego wnikliwa analiza najnowszych doniesień naukowych
Duchowe życie zwierząt to książka poparta rzetelnymi doniesieniami naukowymi, która została napisana stosunkowo prostym i przystępnym językiem. Nie trzeba być z wykształcenia biologiem czy biotechnologiem, by zrozumieć treść poszczególnych rozdziałów. Książka Petera Wohllebena obfituje w liczne ciekawostki. Dowiemy się z niej m.in., w jaki sposób należy przewidywać pogodę, patrząc na zachowanie ptaków. Autor Duchowego życia zwierząt przybliża też nietypowe zachowanie jerzyków. Czy wiesz, że te niewielkich rozmiarów ptaki spędzają większość życia w locie? W powietrznych przestworzach kopulują, śpią i utrzymują więzi społeczne. Peter Wohlleben zwraca także uwagę czytelnika na fakt, iż zwierzęta potrafią przewidzieć erupcję wulkanu. Prawdopodobnie posiadają zdolność do wyczuwania gazów uwalnianych tuż przed wybuchem.
Poczucie sprawiedliwości w świecie zwierząt
Zwierzęta posiadają nie tylko nietypowe umiejętności, których na próżno szukać w świecie ludzi. Potrafią też odczuwać emocje i wyrażać je za pomocą różnego rodzaju gestów. Np. łanie przeżywają żałobę, gdy jedna z matek straci swoje koźlątko. Jej współtowarzyszki szczerze jej współczują. Zwierzęta posiadają też zdolność do empatii i poczucie sprawiedliwości. Potwierdziły to eksperymenty przeprowadzone z udziałem ptaków, które chętnie współpracowały przy pozyskiwaniu pożywienia pod warunkiem, że współtowarzysz dzielił się z nim zdobyczą. Jeśli zagarniał całość dla siebie, oszukany ptak wiedział, komu w przyszłości nie należy pomagać.
Miłość macierzyńska u wiewiórek
Wiewiórcze mamy bardzo kochają swoje dzieci i starają się zrobić wszystko, aby uchronić je przed niebezpieczeństwem. W związku z tym bardzo często można spotkać te urocze zwierzęta przemierzające drogę wraz z wiewiórczęciem przyczepionym do ich szyi. Zwierzęta potrafią też przewidzieć swoją śmierć. Gdy czują, że ich koniec się zbliża, oddalają się od stada i znajdują dla siebie spokojne miejsce. Tym samym chronią swoich współtowarzyszy przez niebezpieczeństwem. Każdy chory osobnik zwiększa bowiem ryzyko ataku drapieżcy.
Zdradzające sroki
Co ciekawe, niektóre zwierzęta wykazują też tendencję do zdrady. Prawdziwymi mistrzami w oszukiwaniu partnerek są samce sroki. Gdy widzą samicę, która wkracza na ich terytorium, pozbywają się jej, gdy zajście obserwuje stała partnerka. Wystarczy jednak, że ta zniknie z pola widzenia, by samiec sroki zainteresował się obcą samicą.
Jak ukryć zapasy jedzenia przed obcym?
Zwierzęta, w tym niektóre ptaki, mają świadomość, że należy tak ukryć zapasy jedzenia, aby o ich kryjówce nie dowiedział się nikt obcy. Gdy czują się obserwowane, potrafią wykopać kilka rowków i tak postępować, aby zmylić obserwatora. W ten sposób zwiększają swoje szanse na przetrwanie. Istnieje bowiem spore prawdopodobieństwo, że konkurent nie od razu wybierze właściwy rowek. Postępowanie zwierząt niewątpliwie świadczy o tym, iż potrafią one przewidywać konsekwencje swojego postępowania i świadomie planować działanie.
Duchowe życie zwierząt to książka, która pokazuje nam, jak świetnie zorganizowani i wrażliwi emocjonalnie potrafią być nasi bracia mniejsi. Warto zapoznać się z tą pozycją, aby zgłębić sekrety toczącego się obok nas życia. Peter Wohlleben pokazuje czytelnikowi, ile traci, pozwalając na to, aby całą jego uwagę zaprzątał komputer. Jeśli choć na chwilę odetniemy się od cywilizacji, poczujemy w powietrzu zapach natury, usłyszymy ptasie koncerty i dostrzeżemy niewielkie, aczkolwiek ciekawe zwierzęta żyjące w runie leśnym. Może warto choć od czasu do czasu stać się częścią przyrody i wsłuchać się w jej rytm? Premierę Duchowego życia zwierząt Wydawnictwo Otwarte zaplanowało na 14 kwietnia.
Irmina Cieślik
