Gruźlica to choroba wywoływana przez bakterie Mycobacterium tuberculosis, określane także mianem prątków Kocha od nazwiska ich odkrywcy. Warto jednak pamiętać, iż nie każdy kontakt z wyżej wspomnianym mikroorganizmem prowadzi do rozwoju choroby.
Zakażenia Mycobacterium tuberculosis
Choć gruźlica jest groźną chorobą, w jej przypadku nie odnotowuje się takiego stopnia zaraźliwości jak przy odrze czy ospie. Niemniej warto zachować ostrożność, ponieważ przypadłość ta w ostatnich latach coraz częściej nastręcza trudności lekarzom. Najwięcej komplikacji pojawia się na etapie wyboru właściwego antybiotyku. Niestety, wskutek nadużywania tego rodzaju leków przy grypie i przeziębieniach, bakterie zdążyły wykształcić mechanizmy obronne przed najczęściej stosowanymi medykamentami. W rezultacie dotychczas stosowane leki przeciwgruźlicze przestają być skuteczne i konieczne staje się poszukiwanie innych leków.
Aby doszło do zakażenia gruźlicą, niezbędny jest kontakt z osobą prątkującą. Ryzyko wzrasta wraz z zażyłością i częstotliwością spotkań. W grupie podwyższonego ryzyka znajdują się bliscy chorych na gruźlicę, którzy mieszkają z nimi w jednym mieszkaniu. Trudniej zarazić się od kolegi z pracy czy współpasażera z tramwaju, chociaż nie jest to niemożliwe. Dla osoby o osłabionej odporności – przyjmującej leki immunosupresyjne, nosiciela wirusa HIV czy rekonwalescenta po operacji, każdy kontakt z prątkiem Kocha, może zakończyć się gruźlicą.
Jak zapobiec gruźlicy?
Choć nie jesteśmy w stanie całkowicie uchronić się przed gruźlicą, możemy zminimalizować ryzyko choroby. Przede wszystkim należy pamiętać o szczepieniu dzieci, obecnie stosowane szczepionki są stosunkowo bezpieczne i niosą ze sobą niewielkie ryzyko działań niepożądanych. Istotną rolę odgrywa również higiena – przed posiłkiem należy myć ręce, warto pamiętać o dokładnym myciu szklanej i sztućców i zasłanianiu ust podczas kaszlu. Ostrożnie należy podchodzić również do mleka prosto od krowy, ponieważ może ono zawierać prątki Kocha.
W walce z gruźlicą kluczową rolę odgrywają profilaktyka i zdrowy rozsądek. Gdy zmagasz się z kaszlem dłużej niż 3 tygodnie, powinnaś zgłosić się do lekarza. Internista wypisze ci skierowanie na RTG płuc, może też zlecić przeprowadzenie próby tuberkulinowej. Do lekarza powinny zgłosić się również te osoby, które miały bezpośredni kontakt z chorym na gruźlicę, w tym jego bliscy. W przypadku wykrycia zakażenia Mycobacterium tubersculosis przy jednoczesnym braku prątkowania, specjalista przepisuje leki, które maja nie dopuścić do rozwoju choroby.
Marlena Skóra
