Czy wiesz, że stawianie zdrowych granic to niezwykle przydatna umiejętność, której często nie nabywamy w dzieciństwie. Większość rodziców pragnie mieć grzeczne dzieci, które posłusznie wypełniają każde polecenie. Niestety, potulność i zgoda bardzo często sprawiają, że w dorosłym życiu stajemy się ofiarami nadużyć. W naszym artykule podpowiadamy, jak nauczyć dziecko stawiania zdrowych granic.
Spis treści:
- Potrzeby emocjonalne dziecka są równie ważne jak fizjologiczne!
- Stawianie granic jako odpowiedź na prawdziwe potrzeby i emocje dziecka
- Stawianie zdrowych granic to też odmowa
- Jak nauczyć dziecko stawiania zdrowych granic? Nie zmuszaj malucha do przeprosin!
- Asertywność to nie egoizm!
- Dorastanie dzieci i ich plany
- Prawo do decydowania o swoim ciele
- Przekazywanie wartości – bądź dla dziecka wzorem do naśladowania!
Potrzeby emocjonalne dziecka są równie ważne jak fizjologiczne!
Przede wszystkim warto uświadomić sobie, że dziecko ma też potrzeby emocjonalne. Zazwyczaj skupiamy się na zaspokajaniu tych o charakterze fizjologicznym. Przygotowujemy maluchowi posiłek, zmieniamy pieluszkę, ale już zapominamy o tym, jak ważna jest miłość. Na potrzeby psychiczne składają się m.in. potrzeba bezpieczeństwa i akceptacji, potrzeba realistycznych granic i oczekiwań ze strony otoczenia, potrzeba wartości duchowych i zdrowej autonomii. W naszym artykule przyjrzymy się tej ostatniej.
Stawianie granic jako odpowiedź na prawdziwe potrzeby i emocje dziecka
Dziecko musi się nauczyć rozpoznawać swoje potrzeby i emocje. Gdy nauczy się je rozróżniać, może na ich podstawie podejmować własne decyzje. Dotyczy to także świadomej zgody lub odmowy. Np. dziecko szczerze chce pomóc koleżance w nauce matematyki albo nie chce jechać do cioci, u której zazwyczaj się nudzi. Warto pozwolić mu stawiać własne granice w oparciu o własne potrzeby. Na tym polega zdrowa autonomia, której potrzebujemy, aby inni nas nie wykorzystywali, np. zmuszając do pracy po godzinach czy seksu, na który nie mamy ochoty.
Stawianie zdrowych granic to też odmowa
Rozpatrując zagadnienie, jak nauczyć dziecko stawiania zdrowych granic, musimy pogodzić się z tym, że nasza pociecha może zacząć nam odmawiać. Oczywiście, do tego zagadnienia należy podejść w zdrowy i racjonalny sposób. Nie możemy godzić się na wszystko, bo maluch może wyrządzić sobie krzywdę, np. wracając do domu późną nocą. Należy też uczyć dziecka odpowiedzialności za swoje decyzje. Np. nie musi ono iść do cioci, jeśli nie ma na to ochoty, ale to na nim spoczywa obowiązek przekazania tej informacji krewnej. Takie podejście pomoże młodemu człowiekowi rozwijać empatię i lepiej wczuwać się w emocje drugiej strony.
Jak nauczyć dziecko stawiania zdrowych granic? Nie zmuszaj malucha do przeprosin!
Bardzo często rodzice źle czują się z myślą, że ich pociecha powiedziała lub zrobiła coś, co spotyka się z powszechną dezaprobatą. W rezultacie próbują ją zmusić do przeprosin. Te jednak nie przyniosą oczekiwanych rezultatów, jeśli nie pójdzie za nimi szczera skrucha i chęć poprawy.
Asertywność to nie egoizm!
Zdarza się też, że dziecko odmawia wykonywania jakiegoś obowiązku. Na tym też polega stawianie zdrowych granic. Te jednak nie mogą naruszać granic innych osób. Np. młodemu człowiekowi nie chce się sprzątać. Możemy mu pozwolić na bałagan tylko w jego pokoju, a w przestrzeni wspólnej mamy prawo oczekiwać wspólnie przyjętych reguł.
Dorastanie dzieci i ich plany
Pamiętajmy też o tym, że dziecko dorasta. Mały szkrab, którego pamiętamy, jest dziś nastolatkiem i niekoniecznie chce jechać z rodzicami na zakupy do supermarketu. Pozwólmy mu na własne plany. Lepiej, gdy dziecka pozostanie w domu i np. zaprosi kolegę z klasy. Pamiętajmy o tym, że w ten sposób uczymy młodych ludzi zarządzania własnym życiem. Niektórzy nie odnajdują się w dorosłości, bo rodzice nie pozwalali im na autonomię.
Prawo do decydowania o swoim ciele
Stawianie własnych granic to też decydowanie o tym, kogo pocałuję, przytulę itp. Nie zmuszajmy młodego człowieka, aby w ten sposób witał wszystkich członków i znajomych rodziny. Niech dziecko same zadecyduje, w jaki sposób chce okazać innym szacunek. To może być zwykłe przywitanie bez dotyku lub podanie ręki na powitanie. Pamiętajmy o tym, by szanować fakt, iż ciało dziecka należy tylko do niego. Nikt nie ma prawa wymuszać na nim dotyku, którego młody człowiek sobie nie życzy.
Przekazywanie wartości – bądź dla dziecka wzorem do naśladowania!
Jeśli chcesz przekazać dziecku ważne wartości, to sam wdrażaj je w życie. Młodzi ludzie uczą się poprzez naśladownictwo. Gdy mama zawsze stawia na szczerość, to jej dziecko też będzie tak postępować. Jeśli kłamie, a publicznie głosi umiłowanie prawdy, to młody człowiek dostrzega tutaj pewien zgrzyt i może nie chcieć stosować się do wartości, które rodzic tylko deklaruje.