Klimakterium to naturalny etap w życiu każdej kobiety. Ten fizjologiczny proces polega na stopniowym ustawaniu czynności jajników. Prowadzi do trwałego zaniku zdolności rozrodczych. Moment ten wyznaczany jest przez menopauzę, czyli ostatnią miesiączkę w życiu kobiety. Przekwitanie trwa kilka lat przed i po niej, nierzadko wiążąc się z przykrymi objawami. Dolegliwości w tym czasie związane są z niedoborem estrogenów, które przestają być wydzielane przez jajniki. Panie często skarżą się na uderzenia gorąca, wahania nastroju czy zaburzenia snu. Czy leczenie i naturalne metody łagodzenia objawów menopauzy są skuteczne?
Biologiczny mechanizm menopauzy jest uniwersalny dla wszystkich kobiet na świecie. Jednakże część pań nie doświadcza tak przykrych objawów przekwitania. Na intensywność dolegliwości wpływa klimat, dieta, styl życia oraz kulturowe postrzeganie tego procesu. Symptomy związane z klimakterium mogą skutecznie uprzykrzyć nam życie. Dodatkowo sprawiają, że czujemy się mniej atrakcyjne i niepotrzebne. Niesłusznie – przekwitanie jest naturalnym doświadczeniem, które nie oznacza końca aktywnego życia. Jak możemy złagodzić jego objawy?
Klimakterium – na czym polega?
Klimakterium to czas nieustannych zmian w życiu kobiet. W tym czasie ich organizm stopniowo zaprzestaje produkcji estrogenów, czyli żeńskich hormonów płciowych. Są one odpowiedzialne za prawidłowe funkcjonowanie układu rozrodczego. Mają także wpływ na gospodarkę wapniową i lipidową organizmu, przyswajalność białek czy syntezę kolagenu. Ich niedobór w okresie przekwitania odpowiada za wiele przykrych dolegliwości oraz rozwój chorób, takich jak osteoporoza. Przekwitanie poprzedza menopauzę i trwa jeszcze kilka lat po niej. Ostatnia miesiączka występuje zazwyczaj u pań między 45. a 55. rokiem życia. Lekarz stwierdza ją wstecznie, gdy po ostatniej menstruacji kolejne krwawienie nie pojawiło się przez następny rok. Menopauza wyznacza trwały koniec naszych zdolności rozrodczych. Wiele pań uznaje ją za moment przełomowy w swoim życiu. Warto pamiętać, że nie oznacza to niekorzystnych zmian. Także po przekwitaniu możemy być aktywne i pełne energii.
Fizyczne i psychiczne objawy klimakterium
Pierwszym sygnałem zbliżającej się menopauzy jest nieprawidłowe miesiączkowanie. Okres może pojawiać się znacznie rzadziej, a jego obfitość zaczyna różnić się od normalnej. Kolejnym, typowym objawem przekwitania są zaburzenia termoregulacji organizmu. Niedobór estrogenów stanowi dla naszego mózgu informację o nadmiernej ciepłocie ciała. Próbuje się ono ochłodzić za pomocą uderzeń gorąca, zlewnych potów i kołatania serca. Zmiany hormonalne wpływają także na śluzówkę pochwy, która staje się sucha i zaczyna ulegać atrofii. Z tego powodu panie często zauważają u siebie spadek zainteresowania seksem. Klimakterium wpływa także na psychikę. W jego przebiegu pojawiają się wahania nastroju, problemy z koncentracją i uczucie przygnębienia. Problemy te są pogłębiane przez kult młodości panujący w naszym społeczeństwie. Nic dziwnego, że u przekwitających kobiet nierzadko rozwija się depresja.
Menopauza – jak wygląda jej leczenie?
Objawy menopauzy u niektórych pań mogą być bardzo nasilone, co znacznie utrudnia ich codzienne funkcjonowanie. Podstawową metodą leczenia w takim przypadku jest hormonalna terapia zastępcza. Polega ona na podawaniu pacjentce preparatów hormonalnych zawierających estrogeny, gestageny lub progesteron. HTZ ma na celu utrzymanie stężenia estrogenów na poziomie o dwie trzecie niższym niż u trzydziestoletniej kobiety. Dzięki temu łagodzi dolegliwości przekwitania, a także przyzwyczaja organizm do obniżonego poziomu żeńskich hormonów. Terapię najlepiej zacząć już w momencie wystąpienia zaburzeń miesiączkowania, jeszcze przed menopauzą. Chroni wtedy przed wystąpieniem uciążliwych symptomów. Zapobiega też chorobom, takim jak osteoporoza, nietrzymanie moczu czy atrofia pochwy. Hormony w HTZ podawane są w formie tabletek, plastrów, iniekcji, żeli lub nawet implantów podskórnych.
Hormonalna terapia zastępcza – jakie są jej wady?
Okres klimakterium charakteryzuje się przykrymi dolegliwościami oraz zwiększonym ryzykiem rozwoju niektórych chorób. Hormonalna terapia zastępcza pozwala łagodniej przejść przez ten etap. Korzystnie wpływa na funkcjonowanie naszego organizmu. Niestety, jak każda kuracja medyczna, nie jest pozbawiona wad. HTZ początkowo może wywołać przejściowe nudności, bóle brzucha i głowy. Niektóre dane wskazują na to, że może wpłynąć na rozwój raka jajników, szyjki macicy i sromu. Przykre skutki uboczne występują głównie przy doustnym przyjmowaniu preparatów hormonalnych. U pań pojawić się może niewydolność wątroby i żylna choroba zakrzepowo-zatorowa. Terapia w formie plastrów lub iniekcji zwykle pozwala na uniknięcie tych powikłań. Hormonalna terapia zastępcza powinna być indywidualnie dobierana przez lekarza do każdej pacjentki. W ten sposób zminimalizowane jest prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych efektów.
Klimakterium – naturalne metody łagodzenia objawów
Na nasilenie objawów menopauzy wpływa nasza dieta i styl życia. W okresie przekwitania warto zadbać o swoje zdrowie. Aktywność fizyczna pozwoli nam utrzymać szczupłą sylwetkę, wzmocni mięśnie i kości, a także poprawi nastrój. Warto także przyjrzeć się swojemu jadłospisowi. Powinien być bogaty w fitoestrogeny, czyli roślinne hormony. Ich budowa zbliżona jest do swoistych estrogenów ludzkiego organizmu, dlatego łagodzą dolegliwości przekwitania. Te niezwykłe związki znajdziemy w roślinach strączkowych, nasionach lnu, sezamu i słonecznika. Są także w oliwie z oliwek i winogronach. Ich przyswajalność jest większa, jeśli w naszym menu nie brakuje błonnika. Możemy sięgnąć także po zioła, takie jak pluskwica groniasta, czerwona koniczyna czy dzięgiel chiński. Jeżeli podaż fitoestrogenów w naszym pożywieniu nie jest wystarczająca, warto pomyśleć o suplementach diety.
Karolina Solga
