Utylizacja leków przeterminowanych jest oczywiście obowiązkowa. Apteki i punkty apteczne kontrolowane są na bieżąco, a leki po dacie ważności są zabezpieczane, ponieważ nie mogą trafić do pacjenta. Następnie na koszt apteki są kierowane do utylizacji. Co zrobić, gdy takie lekarstwa znajdziemy w dawno nieprzeglądanej, domowej apteczce?
Niestety, większość z nas wyrzuca leki do kosza na śmieci, skąd po prostu trafiają na śmietnik. Wiele z nich jest bardzo szkodliwych dla środowiska. Jak się okazuje wiele farmaceutyków, mimo określonej daty ważności, zachowuje swoją wartość leczniczą przez około 10 lat. W Stanach Zjednoczonych istnieje nawet program ich recyklingu. Niewykorzystane przez pacjentów lub przeterminowane lekarstwa, po badaniu terapeutycznym, trafiają do uboższych pacjentów, którzy mogą kupić je po niższej cenie. Niestety takie przedsięwzięcie w warunkach polskich jest prawie niemożliwe do zrealizowania. Badania przydatności leków są bardzo kosztowne, a dopuszczenie do wtórnego obrotu leków niewykorzystanych nie może nastąpić automatycznie. W końcu nie znamy warunków ich przechowywania.
Nie kupuj leków na zapas
W związku z tym wszyscy powinniśmy zadbać o to, by regularnie, np. co trzy miesiące skontrolować naszą domową apteczkę. Zwróćmy uwagę, czy nie znajdzie się tam za dużo środków przeciwbólowych, zanim kupimy kolejny. Nie kuśmy się też na każdą aptekarską promocję medykamentu za 1 złotówkę. Jeżeli chodzi o leki stosowane przewlekle, nie powinniśmy robić dłuższych zapasów niż na trzy miesiące. Zaoszczędzimy w ten sposób pieniądze, gdyby zdarzyło się, że prowadzący nas lekarz zmienił nam lekarstwo. Te farmaceutyki, które już się przeterminowały, powinniśmy zanieść do naszej apteki i wrzucić do odpowiedniego pojemnika. Jeżeli takiego nie widzimy, zwróćmy je aptekarzowi, ale poprośmy również o jego wyeksponowanie. Wówczas Ci, którzy nie mają pojęcia o potrzebie utylizacji leków zastanowią się nad tym problemem.
Przeterminowany lek w aptece
Co zrobić, gdy kupisz lek przeterminowany w aptece? Taka sytuacja jest niedopuszczalna, ale niestety zdarza się. W takiej sytuacji powinniśmy oddać lek w aptece, która go nam sprzedała, a farmaceuta powinien zwrócić nam pieniądze i receptę lub wymienić lek na właściwy, dobrej jakości, z odpowiednią datą ważności. Termin ten, powinien być na tyle długi, aby pacjent mógł przyjmować go przez cały wyznaczony okres leczenia. Rolą farmaceutów jest wiedzieć jak długo poszczególne leki należy zażywać, dlatego mogą oni oszacować, czy dane lekarstwo nadaje się jeszcze do sprzedaży klientowi.
Jeżeli termin ważności lekarstwa mija, na przykład za miesiąc, apteka nie może sprzedać go po promocyjnej cenie, jak robi to w przypadku suplementów. Lek nie jest takim samym towarem jak inne produkty. Nie musimy natomiast obawiać się zakupu medykamentów za symboliczną złotówkę. Nie są one gorszej jakości, a sprzedaż w promocyjnej cenie jest decyzją apteki, która prowadzi indywidualną działalność gospodarczą.
Anna J
