Menopauza to ostatnia miesiączka w życiu kobiety. Kilka lat przed nią pojawiają się u pań objawy wypadowe: uderzenia gorąca, zlewne poty czy kołatanie serca. Wynikają one ze stopniowego spadku produkcji żeńskich hormonów płciowych przez jajniki. Przekwitanie dotyka najczęściej panie między 45. a 55. rokiem życia. Dla wielu z nich jest to bardzo nieprzyjemny i trudny okres w życiu. Przykre symptomy klimakterium może złagodzić, a nawet zniwelować hormonalna terapia zastępcza. Co należy o niej wiedzieć?
Hormonalna terapia zastępcza opiera się na przyjmowaniu przez pacjentkę syntetycznych kobiecych hormonów. Pozwala to na złagodzenie objawów menopauzy. Wpływa też korzystnie na stan układu moczowo-płciowego oraz zmniejsza ryzyko wystąpienia osteoporozy i suchości pochwy. Niestety, HTZ nie jest wolna od wad. Co warto wiedzieć przed jej zastosowaniem?
Menopauza – dlaczego jest tak dokuczliwa?
Wraz z wiekiem w organizmie kobiety dochodzi do znacznych zmian. Powoli wygasa czynność jajników, które produkują coraz mniej estrogenów. Niedobór hormonów prowadzi do pojawienia się przykrych objawów wypadowych przekwitania. Należą do nich: zaburzenia miesiączkowania, uderzenia gorąca, zlewne poty, kołatanie serca i wahania nastroju. Między 45. a 55. rokiem życia u kobiet pojawia się menopauza. Jest to ostatnia miesiączka, po której już nigdy nie będzie możliwe zajście w ciążę. Niestety, okres klimakterium dla wielu pań jest trudny do zniesienia. Przykre symptomy, złe samopoczucie i zaburzenia snu sprawiają, że jakość ich życia znacząco się obniża. Takim pacjentkom ginekolodzy zalecają hormonalną terapię zastępczą.
Na czym polega hormonalna terapia zastępcza?
Menopauza i jej dokuczliwe symptomy wiążą się nierozłącznie z niedoborem estrogenów. Hormonalna terapia zastępcza ma na celu ich uzupełnienie. Dzięki niej stężenie kobiecych hormonów u pacjentki utrzymywane jest na poziomie o dwie trzecie niższym niż u trzydziestoletniej kobiety. W ten sposób organizm pacjentki stopniowo przyzwyczaja się do braku tych ważnych biologicznych substancji. Oprócz estrogenów pacjentkom podawane są również progestageny. Ich wkomponowanie w terapię zapobiega rozwojowi raka endometrium. Hormony mogą być przyjmowane przez przekwitające panie w różnych formach. Popularnie stosowane są tabletki doustne, plastry oraz żele. Syntetyczne estrogeny występują również w formie zastrzyków domięśniowych, preparatów donosowych czy implantów podskórnych.
Zalety stosowania HTZ
Hormonalna terapia zastępcza w stosunkowo krótkim czasie niweluje przykre objawy klimakterium. Stosujące ją panie mogą zapomnieć o uderzeniach gorąca, zaburzeniach snu czy problemach z koncentracją. Do tego HTZ chroni je przed chorobami serca oraz osteoporozą, które często rozwijają się u kobiet po menopauzie. Terapia poprawia także nawilżenie pochwy, dzięki czemu pozytywnie wpływa na . Obniża też prawdopodobieństwo wystąpienia nowotworu macicy, jajników i jelita grubego. Przyjmowanie syntetycznych estrogenów wpływa także na , dzięki czemu zapobiega nietrzymaniu moczu. Działają one też na nasz wygląd. Wolniej pojawiają się zmarszczki, a cera nie staje się sucha i nie traci swojej jędrności. HTZ przeciwdziała też zwalnianiu metabolizmu. Panie po menopauzie często z jego powodu przybierają na wadze. Na szczęście kuracja pozwala im zachować kształtną sylwetkę.
Hormonalna terapia zastępcza – wady
Wady hormonalnej terapii zastępczej są szeroko dyskutowane w środowisku lekarskim. Część specjalistów twierdzi, że zwiększa ona ryzyko rozwoju raka piersi. Działanie HTZ na ten nowotwór nie jest jednak jasne. Możliwe, że wykrywany jest on częściej ze względu na zalecane częste wykonywanie badań kontrolnych podczas stosowanie terapii. HTZ zagęszcza żółć, dlatego przy jej stosowaniu występuje prawdopodobieństwo powstania kamicy pęcherzyka żółciowego. Początkowo kuracja może powodować obrzęk i ból piersi. Stosowanie plastrów hormonalnych za to nierzadko skutkuje podrażnieniem skóry. Najpoważniejszym ewentualnym powikłaniem terapii jest jednak ryzyko wystąpienia choroby zakrzepowo-zatorowej.
Jakie są przeciwwskazania do stosowania HTZ?
Najważniejsze przeciwwskazania do stosowania hormonalnej terapii zastępczej to obecność lub podejrzenie raka piersi lub endometrium. Także zakrzepica żył głębokich, przebyty udar mózgu i choroby wątroby wykluczają tę kurację u pacjentki. Nie poleca się stosowania HTZ u pań z mięśniakami macicy, miażdżycą czy niewyjaśnionymi krwawieniami z dróg rodnych. Na przeszkodzie do terapii nie stoi za to cukrzyca, astma czy nadciśnienie tętnicze, pod warunkiem, że pacjentka regularnie się bada. Kobieta stosująca syntetyczne estrogeny powinna być pod stałą opieką ginekologa. Systematycznie musi wykonywać badania takie jak cytologia, mammografia i USG narządów rodnych.
Karolina Solga
