Heurystyki to nic innego jak uproszczone reguły wnioskowania – czyli „myślenie na skróty”. Wielu z nas posługuje się nimi, w sposób automatyczny, by szybko ocenić sytuację. Niestety, ich stosowanie często wiąże się występowaniem błędów poznawczych.
Heurystyka dostępności
Jest to bardzo uproszczona metoda wnioskowania, która polega na przypisywaniu większego prawdopodobieństwa tym zdarzeniom, które jest łatwiej przywoływać do świadomości, które lepiej pamiętamy które są bardziej nacechowane emocjonalnie.
Przykłady:
- Osoby, które zostały napadnięte, okradzione bądź pobite, przeceniają wystąpienie takiego zdarzenia w przyszłości.
- Osoby bardzo często obawiają się rzadkich i nietypowych przyczyn śmierci (np. atak rekina, zamach terrorystyczny, katastrofa lotnicza, ugryzienie węża itp.).
Heurystyka reprezentatywności
Jest to uproszczona metoda wnioskowania, która polega na dokonywaniu pewnej klasyfikacji na podstawie cząstkowego podobieństwa do typowego przykładu, który jest dobrze znamy.
- mamy przekonanie, że więcej ludzi ginie w wypadkach kolejowych i lotniczych, bo częściej czytamy o tym w gazetach i oglądamy w telewizji
- gdy coś lubimy, wydaje nam się, że jest to bardziej popularne, niż jest w rzeczywistości
Heurystyka zakotwiczenia i dostosowania
Jest to uproszczona metoda wnioskowania, która polega na zakotwiczeniu (czyli oparciu się) na jakiejś konkretnej informacji, a następnie na dostosowaniu się do niej po to, aby uzyskać odpowiedź na pytanie bądź wydać osąd.
Sabina Sosnowska
