Heurystyki to nic innego jak uproszczone reguły wnioskowania – czyli „myślenie na skróty”. Wielu z nas posługuje się nimi, w sposób automatyczny, by szybko ocenić sytuację. Niestety, ich stosowanie często wiąże się występowaniem błędów poznawczych.
Błędy poznawcze
Jak już wspomniano, stosowanie powyższych heurystyk zawsze wiąże się z występowaniem błędów poznawczych.
W przypadku heurystyki dostępności można chociażby wskazać błędy poznawcze takie jak:
- błąd konfirmacji polegający na preferowaniu tych informacji, które tylko potwierdzają wcześniejsze oczekiwania i hipotezy, niezależnie od tego, czy te informacje są prawdziwe (wolimy słuchać złych rzeczy o ludziach, których nie lubimy i lepiej je pamiętamy)
- efekt pewności wstecznej polegający na ocenianiu przeszłych wydarzeń jako bardziej przewidywalnych niż były w rzeczywistości (no tak, wiedziałam, że tak się to skończy)
Z kolei w przypadku heurystyki reprezentatywności można wskazać błędy poznawcze takie jak:
- paradoks hazardzisty polegający na tym, że gracz odnosi złudzenie polegające na traktowaniu niezależnych od siebie zdarzeń losowych jako zdarzeń zależnych (wypadło 5 razy czerwone, teraz musi być czarne)
- odwrotny paradoks hazardzisty – przekonanie, że pewne bardzo nieprawdopodobne zdarzenie wymaga bardzo dużej liczby prób (dziewczyna nie odpowiada na maile, to muszę napisać do niej jeszcze 20)
Sabina Sosnowska
