Wśród najczęstszych przyczyn powstania problemu nietrzymania moczu wymienia się m.in. osłabienie mięśni dna miednicy spowodowane przebytym porodem, zmiany hormonalne w okresie menopauzy, przebyte infekcje i choroby oraz zaawansowany wiek. Wszystkie te przyczyny mają jeden wspólny mianownik – nie mamy wpływu na ich występowanie. Tymczasem istnieje szereg zależnych od nas czynników, które mogą przyczynić się do powstania lub zintensyfikowania NTM.
Często sami jesteśmy sobie winni. Prowadzenie nieodpowiedniego stylu życia – spożywanie nadmiernej ilości niektórych napojów np. kawy czy alkoholu, palenie papierosów, otyłość, brak higieny, czy nadmierny wysiłek mogą mieć istotny wpływ na pojawienie się i rozwój NTM. Złymi nawykami bardziej lub mniej świadomie szkodzimy swojemu pęcherzowi.
Zbędne kilogramy
W Polsce otyłość odnotowuje się aż u 2/3 kobiet w okresie menopauzy, ogółem dotyka ona około 20% społeczeństwa. Zdecydowana większość przypadków spowodowana jest prowadzeniem nieodpowiedniego trybu życia – złym odżywianiem, kaloryczną dietą czy brakiem ruchu. A zatem często sami przyczyniamy się do odkładania zbędnych kilogramów.
Otyłość stanowi udowodniony czynnik ryzyka rozwoju NTM, szczególnie typu wysiłkowego. Nadmierna waga sprzyja zarówno pojawieniu się NTM, jak i nasileniu tej dolegliwości. Aż u 25% kobiet cierpiących na nietrzymanie moczu wskaźnik masy ciała (BMI – body mass index) wynosi ponad 30kg/m2 (nadwaga to BMI 25-29,9 kg/m2). Otyłe pacjentki 4,2-krotnie częściej zapadają na wysiłkowe NTM i 2,2-krotnie częściej na nadreaktywność wypieracza.
Zbyt duży ciężar ciała napiera na pęcherz i powoduje obciążenie mięśni brzusznych i mięśni dna miednicy. Zbędne kilogramy zwiększają ciśnienie śródbrzusze i wewnątrzpęcherzowe, obciążają przeponę miednicy oraz osłabiają struktury mięśni dna miednicy. Niewłaściwa dieta bywa również przyczyną przewlekłych zaparć, a te z kolei mogą wpływać na problemy z trzymaniem moczu.
Nadmierny wysiłek lub brak aktywności
Otyłość często sprzyja ograniczeniu aktywności fizycznej. Zupełny brak ruchu może być zaś przyczyną problemów z NTM. Niski poziom aktywności powoduje niedoczynność lub zanik mięśni dna miednicy, a to z kolei u kobiet przyczynia się do zwiększenia masy ciała, obniżenia narządu rodnego i nadmiernej ruchomości cewki moczowej.
Zarówno brak aktywności fizycznej, jak i nadmierny wysiłek mogą mieć negatywny wpływ na mechanizm trzymania moczu. Powszechnie wiadomo, że uprawianie pewnych sportów (siłowych i wytrzymałościowych) zwłaszcza dla kobiet może mieć istotny wpływ na wystąpienie NTM. Do szczególnie niebezpiecznych dyscyplin zalicza się podnoszenie ciężarów, skoki spadochronowe, rzut młotem, skoki na trampolinie, a nawet tenis i biegi. Również ciężka praca fizyczna może predysponować kobiety do wystąpienia NTM.
Zatem – ćwiczyć, czy nie ćwiczyć? Jak najbardziej ćwiczyć, ale w sposób umiejętny i umiarkowany, tak żeby ta aktywność nie obróciła się przeciwko nam.
Kwartalnik NTM 1 (32)2010 www.ntm.pl
Już wkrótce ukażą się kolejne artykuły mówiące o wpływie nadmiernej ilości kawy i alkoholu na ntm oraz o paleniu papierosów i braku higieny a problemach z trzymaniem moczu
Joanna Kamińska
