Wraz z wiekiem zmienia się wiele rzeczy. Im bogatsze jest nasze doświadczenie, tak inaczej patrzymy na świat. Dosłownie i w przenośni! Już po 25 roku życia w obrębie różnych tkanek i układów obserwuje się nasilenie procesu starzenia się organizmu. Niestety te zmiany nie są obojętne również wobec naszego wzroku, który z wiekiem może być coraz mniej wydolny. Zastanawiasz się jak zadbać o wzrok po 40? Zapraszamy do lektury!
Zmiany wzroku wynikające z wieku
Przede wszystkim warto podkreślić, że starzenie się organizmu to proces fizjologiczny, który zachodzi u każdego z nas. Na tempo tych zmian ma wpływ wiele czynników, endogennych i egzogennych. Do czynników endogennych należą te, które zależą od nas samych. Nie zawsze mamy na nie wpływ. Mowa tu przede wszystkim o predyspozycji genetycznej.
Jednocześnie warto podkreślić, że proces starzenia się, w tym także pogorszenie widzenia związane z wiekiem, stymulowane może być również przez inne czynniki, które są zależne od nas i mogą być poddawane modyfikacjom. Wśród nich warto wymienić prowadzony styl życia. Doskonale wiemy, że brak aktywności fizycznej nie tylko przyspiesza starzenie się ogółem, ale także w większym stopniu może predysponować do rozwoju wad wzroku. Następnie niezdrowa dieta czy palenie papierosów również mogą negatywnie wpływać na kondycję oczu i występowanie zaburzeń widzenia.
Wśród osób dorosłych diagnozowane są wady wzroku, najczęściej dalekowzroczność, prezbiopia, astygmatyzm i krótkowzroczność. W podeszłym wieku występować mogą także przewlekłe choroby oczu, takie jak retinopatie, makulopatie, zaćma czy jaskra. Nierzadko może także dochodzić do nałożenia się różnych zaburzeń widzenia.
Prezbiopia – co to za zjawisko?
Ciekawym zjawiskiem prezbiopia, czyli starczowzroczność. Jak podkreślają specjaliści nie jest to choroba, ale fizjologiczny proces zmian w obrębie oka. Jest ona związana z naturalnym procesem starzenia się gałki ocznej. Istotę prezbiopii stanowi osłabione widzenie z bliska objawiające się występującą trudnością w wyraźnym widzeniu z bliska np. coraz trudniejsze jest czytanie ksiażki czy obsługa komputera. Bezpośrednią przyczyną tego stanu rzeczy jest zmniejszona elastyczność soczewki i obniżenie akomodacji oka.
Osłabionemu widzenia mogą towarzyszyć także inne objawy takie jak ból głowy i oczu, ogólne zmęczenie i uczucie napięcia w okolicy oczu. Zaburzenia widzenia i nieprzyjemne dolegliwości nasilają się podczas intensywnej pracy wzrokowej przy słabym oświetleniu. Prezbiopia diagnozowana jest najczęściej po 40. roku życia i jest wadą wzroku charakterystyczną dla osób dorosłych. To co typowe u osób ze starczowzrocznością to odsuwanie obiektów znajdujących się blisko twarzy, na większą odległość, aby np. odczytać to co jest napisane. Wśród podstawowych metod korekcji prezbiopii wymienia się przede wszystkim okulary, soczewki bądź interwencję chirurgiczną (chirurgia refrakcyjna).
Jak dbać o wzrok po 40 roku życia?
Warto wiedzieć, że niezależnie od wieku, a także tego czy mamy zdiagnozowaną wadę wzroku lub wręcz przeciwnie, cieszymy się dobrym widzeniem, musimy dbać o nasze oczy. Przestrzeganie kilku prostych zasad może pomóc nam utrzymać dobrą jakość widzenia na dłuższy czas, a gdy wada wzroku zostanie zdiagnozowana, może pomóc nam ją zatrzymać na poziomie, który będzie łatwiejszy do codziennej kontroli i korekcji.
Wśród podstawowych zasad dbania o oczy ważne jest unikanie przesiadywania przed ekranem przez dłuższy czas, zwłaszcza przy słabym oświetleniu czy przed snem. Wpływa to nie tylko na pogorszenie widzenia, ale także na obniżenie jakości snu. Wykonując czynności takie jak praca przy komputerze, czytanie książki i inne czynności wymagające skupienia wzroku należy pamiętać o regularnych przerwach i dobrym oświetleniu. Cenną zasadą jest “20 – 20 – 20”, czyli przerwa na co najmniej 20 sekund, co 20 minut pracy. Wtedy należy odejść od komputera czy smartfona i popatrzeć w dal, na odległość 20 stóp, czyli około 6 metrów.
Nie mniej ważne jest także dobre oświetlenie do pracy czy rozrywki. Jeśli czytamy książkę bądź pracujemy przy komputerze, musimy zadbać o odpowiednio jasne otoczenie. Z jednej strony źródło światła nie powinno razić nas w oczy, a z drugiej powinno dobrze oświetlać czytaną stronę bądź klawiaturę ekranu.
Następnie należy pamiętać o regularnej kontroli wzroku u specjalisty. Coroczna wizyta u okulisty i optometrysty pozwala nie tylko ocenić stan wzroku, ale także umożliwia wdrożenie leczenia, jeśli jest ono konieczne. Jeśli otrzymamy receptę na okulary, powinniśmy niezwłocznie zgłosić się do optyka, który specjalnie dla nas dobierze szkła korekcyjne i oprawki. Jeśli poszukujesz doświadczonego specjalisty, przejdź tutaj: https://mamwzrokok.pl/ok-szukam-optyka/.
Warto pamiętać, że diagnoza wady wzroku to nie wyrok. W dzisiejszych czasach podstawowym narzędziem do korekcji wady wzroku są soczewki lub okulary korekcyjne. Szczególnie ciekawym rozwiązaniem są okulary progresywne, które umożliwiają korekcję wzroku zarówno z bliska, jak i daleka. To co warto podkreślić to fakt, że na początku konieczne jest przyzwyczajenie się do ich noszenia, ale ostatecznie pozwalają one duży komfort życia. Więcej o okularach progresywnych przeczytasz tutaj: https://mamwzrokok.pl/okulary-progresywne-jak-dzialaja-i-dla-kogo-sa-wskazane/.
Podsumowując, niezależnie od tego czy jesteś dzieckiem, młodzieżą czy osobą dorosłą, o wzrok trzeba dbać zawsze! Na pewne zmiany nie mamy wpływu. Zachodzą one niezależnie od nas. Warto jednak pamiętać o tym na co mamy wpływ – zdrowych tryb życia i regularne kontrole wzroku u specjalisty. Pozwoli to nam zachować sprawne widzenie na długie lata.
Bibliografia:
- D. Olkowska. Prezbiopia–metody korekcji. Optyka, 2021
- T. Tokarzewski. Potrzeby korekcyjne pacjentów 40+. Ophtherapy Vol. 3/Nr 4(12)/2016 (s. 294-298.
- M. Ciebiera. Okulary progresywne – jak działają i dla kogo są wskazane? Mamwzrokok.pl, dostęp online 21.10.2022.
