Nieswoiste zapalenie jelit objawia się częstymi biegunkami, stolcami z domieszką krwi oraz bólami brzucha. Pod tą nazwą kryje się grupa przewlekłych i nieuleczalnych chorób. Najczęściej występuje wrzodziejące zapalenie jelita grubego oraz choroba Leśniowskieg-Crohna. Schorzenia te utrudniają bądź nawet uniemożliwiają normalne życie. Czy przyjmowanie probiotyków może pomóc w zwalczaniu ich objawów?
Osoby cierpiące na nieswoiste zapalenie jelit muszą często korzystać z toalety – nawet dwadzieścia razy w ciągu dnia! Dla chorego nauka czy praca to prawdziwe wyzwanie, dlatego tak ważne jest odpowiednie leczenie. NZJ charakteryzuje się naprzemiennie występującymi okresami zaostrzenia i remisji objawów. Niestety, choroby związane z zapaleniem jelit są nieuleczalne. Dobrze dobrana terapia i stosowanie diety oraz probiotyków mogą jednak pomóc w złagodzeniu ich symptomów.
Nieswoiste zapalenie jelit – objawy
Charakterystycznym objawem wszystkich chorób zaliczających się do NZJ jest przewlekłe i wyczerpujące rozwolnienie. W przypadku choroby Crohna typowe są bóle brzucha, przetoki oraz zwężenia jelita. Zapalenie obejmuje całą ścianę jelita, a schorzenie może atakować cały układ pokarmowy. Wrzodziejące zapalenie jelita grubego obejmuje tylko końcowy fragment układu pokarmowego. Jego głównym symptomem jest obecność krwi w stolcu. Zmiany zapalne dotyczą w nim jedynie śluzówki jelita, co stanowi podstawę do rozróżnienia tych dwóch chorób. Aby postawić pewną diagnozę, lekarz zaleca badanie kolonoskopowe, a także dodatkowe analizy histopatologiczne.
Leczenie nieswoistego zapalenia jelit
Leczenie chorób z grupy nieswoistych zapaleń jelit można podzielić na dwie fazy. Pierwsza ma na celu doprowadzenie do ustąpienia objawów. Podczas remisji uciążliwe symptomy NZJ ulegają wyciszeniu. Chory może wreszcie prowadzić normalne życie, bez konieczności częstego odwiedzania łazienki. Wtedy też podrażniona błona śluzowa jelita ma szansę się zagoić. Gdy cel ten zostanie osiągnięty, leczenie wchodzi w drugą fazę – zapobieganie nawrotom choroby. Im rzadsze i krótsze są kolejne napady NZJ, tym komfort życia chorego jest większy. Stawka jest więc wysoka! W leczeniu farmakologicznym stosuje się salicylany i kortykosteroidy. Pierwsza grupa leków działa bezpośrednio na błonę śluzową jelit. Za to sterydy mają za zadanie zahamować reakcję zapalną. Ostatecznie u chorych stosuje się leki immunosupresyjne, jednak w ich przypadku skutki uboczne są poważne.
Wspomaganie leczenia
Nieswoiste zapalenie jelit wiąże się nieodłącznie z niedoborami odżywczymi. Dlatego ważna jest odpowiednia suplementacja witamin oraz makro- i mikroelementów, stosowana pod okiem specjalisty. W szczególności istotne jest żelazo, które trudno się wchłania, gdy w jelitach występują stany zapalne. Podczas NZJ obserwowany jest także niedobór magnezu, miedzi oraz cynku. W czasie remisji istotne jest utrzymywanie zdrowej diety z dużą ilością błonnika i kwasów tłuszczowych omega-3. Produkty wysokobłonnikowe powinniśmy usunąć z naszego menu w przypadku zaostrzenia choroby – wtedy posiłki powinny być maksymalnie lekkostrawne. Na stałe unikać należy za to produktów bogatych w cukier i tłuszcze.
Probiotyk na nieswoiste zapalenie jelit
Najważniejszymi specyfikami, jakie chory powinien przyjmować, są probiotyki. Pod tą nazwą kryją się preparaty zawierające ogromną ilość żywych, starannie wyselekcjonowanych i przebadanych szczepów bakterii kwasu mlekowego, które zasiedlają jelita i działają na nie dobroczynnie. Szczepy probiotyczne mają pozytywny wpływ na nasz metabolizm, zwalczają drobnoustroje patogenne oraz są odporne na sok trawienny żołądka. Ich działanie polega na obniżaniu wartości pH w obrębie jelit, hamowaniu procesów gnilnych oraz wpływaniu na przepuszczalność nabłonka. U chorych na NZJ dobroczynnych bakterii jest niewiele, a rośnie ilość beztlenowych, szkodliwych mikroorganizmów. Dlatego przyjmowanie probiotyków z bakteriami z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium może przynieść im ulgę. Co więcej, naukowcy pracują nad zmodyfikowaną wersją Lactobacillus acidophilus, która będzie miała za zadanie regulację odpowiedzi autoimmunologicznej i zmniejszanie procesu zapalnego. Ze względu na pozytywne działanie probiotyków, specyfiki te powinni przyjmować wszyscy chorzy na NZJ. Wspomóc się mogą także osoby zdrowe w celach profilaktycznych.
Karolina Solga
