Większość z nas jak myśli o systemie opieki zdrowotnej w naszym kraju ma przed oczami długie kolejki, niezadowolonych pacjentów oraz pozostawiające wiele do życzenia szpitale. Tak naprawdę system opieki zdrowotnej to potężna machina. Warto wiedzieć na jakiej podstawie funkcjonuje.
Co trzeba wiedzieć o systemie opieki zdrowotnej?
- To zespół osób i instytucji mający za zadanie zapewnić opiekę zdrowotną ludności.
- Polski system opieki zdrowotnej oparty jest na modelu ubezpieczeniowym.
- Zgodnie z artykułem 68 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, każdy ma prawo do ochrony zdrowia.
- Obywatelom, niezależnie od ich sytuacji materialnej, władze publiczne zapewniają równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych. Warunki i zakres udzielania świadczeń określa ustawa.
Obecnie system kształtowany jest przez dwie podstawowe ustawy:
- ustawę o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych
- ustawę o zakładach opieki zdrowotnej
Struktura systemu opieki zdrowotnej
Uczestników systemu (interesariuszy) można podzielić na następujące kategorie:
- świadczeniobiorców – czyli pacjentów,
- instytucję ubezpieczenia zdrowotnego pełniącą funkcję płatnika – czyli Narodowy Fundusz Zdrowia,
- świadczeniodawców:
- zakłady opieki zdrowotnej, które można podzielić ze względu na organ założycielski na publiczne (SPZOZ) oraz niepubliczne (NZOZ),
- praktyki lekarskie, lekarsko-dentystyczne, pielęgniarskie oraz położnych,
- apteki,
- innych świadczeniodawców,
- organy kontroli i nadzoru:
- Państwową Inspekcję Sanitarną (“Sanepid”),
- Państwową Inspekcję Farmaceutyczną,
- wojewodów i działające przy nich wojewódzkie centra zdrowia publicznego oraz konsultantów wojewódzkich w poszczególnych specjalnościach medycznych,
- Ministerstwo Zdrowia, które wytycza kierunki polityki zdrowotnej kraju oraz posiada uprawnienia kontrolne, a także działających przy nim konsultantów krajowych w poszczególnych specjalnościach medycznych.
Zuzanna Górka