W obecnych czasach coraz więcej młodych osób zmaga się z poważnym zaburzeniem na tle psychogennym zwanym nerwicą lękową.
Czym jest nerwica lękowa?
Nerwica lękowa jest zaburzeniem na tle psychogennym, któremu często towarzyszą ataki paniki wywoływane przez różnego rodzaju bodźce ze świata zewnętrznego. Najczęściej jest spowodowana trudnymi lub traumatycznymi doświadczeniami z okresu dzieciństwa, jednak udowodniono, że ma podstawy genetyczne. Bardzo często lękom towarzyszą objawy somatyczne, najczęściej są to zawroty lub bóle głowy, wymioty, biegunki, uczucie braku tchu, kłucie serca, trzęsące się dłonie.
Niekiedy pojawiają się również zaburzenia poznawcze, czyli problemy z koncentracją czy wahania emocjonalne. Głównym czynnikiem wywołującym nerwice lękową jest stres, często związany z pędem życia. Silny lęk wpływa bezpośrednio na zachowanie oraz działanie człowieka. Jest to mechanizm, który działa na zasadzie błędnego koła, ponieważ silnie przeżywany niepokój potęguje stres oraz lęk. Diagnostyka tego zaburzenia jest trudna ze względu na jego niespecyficzny charakter. Na początku wykluczane są inne jednostki chorobowe, zarówno te na tle psychicznym, jak i organicznym. Niektóre choroby, na przykład niedoczynność tarczycy, której towarzyszą zaburzenia hormonalne, mogą generować uczucie niepokoju.
Przyczyny nerwicy lękowej
Przyczyn nerwicy lękowej jest wiele i często są one wielopłaszczyznowe. W zależności od stanu emocjonalnego człowieka i predyspozycji genetycznych tak naprawdę każde przykre doświadczenie może wywołać nerwicę lękową. Do najbardziej typowych przyczyn należą:
- rozwód rodziców,
- przemoc fizyczna lub psychiczna,
- molestowanie,
- zmuszanie do wykonywania pewnych czynności,
- chroniczny stres,
- choroba lub śmierć bliskiej osoby,
- zbyt wysokie wymagania ze strony rodziców,
- uczucie ciągłej presji,
- wypadki,
- mobbing.
W wyniku wymienionych sytuacji najczęściej dochodzi do obniżenia poczucia własnej wartości oraz braku wiary we własne możliwości, co w konsekwencji będzie generowało oraz potęgowało lęk. Udowodniono, iż predyspozycje genetyczne wpływają również na powstanie osobowości bardziej narażonej na wystąpienie nerwicy lękowej u potomstwa. Dlatego, jeśli jeden z rodziców zmagał lub zmaga się z tym zaburzeniem, powinno się zastosować mądre wychowanie. Warto wówczas poradzić się psychoterapeuty, który podpowie, w jaki sposób rozmawiać i rozwiązywać konflikty, tak aby nie narażały one dziecka na ujawnienie się nerwicy lękowej.
Objawy nerwicy lękowej
Objawy nerwicy lękowej można podzielić na trzy grupy – somatyczne, poznawcze oraz emocjonalne. W przypadku tego zaburzenia nie istnieje charakterystyczny obraz kliniczny. U każdej osoby nerwica może objawiać się w różny sposób. Jedynym objawem, który występuje u wszystkich chorych, jest uczucie silnego lęku i niepokoju. Do pozostałych, często występujących symptomów, zaliczamy:
- ból żołądka,
- nudności,
- wymioty,
- bóle migrenowe,
- zawroty głowy,
- drżenie mięśni i dłoni,
- obniżone libido,
- kołatanie, kłucie serca,
- uczucie duszności,
- naprzemienne ataki ciepła oraz zimna,
- problemy z osiągnięciem orgazmu,
- zaburzenia równowagi.
Do problemów poznawczych zaliczamy głównie powtarzające się zaburzenia koncentracji, pojawienie się natrętnych myśli oraz problemy z pamięcią. W niektórych, skrajnych przypadkach po ataku nerwicy, czyli tzw. ataku paniki, może pojawić się krótkotrwała amnezja.
Zaburzenia emocjonalne to przede wszystkim odczuwanie ciągłego stresu, lęku i niepokoju, który może manifestować się wahaniami nastroju, rozdrażnieniem, pojawieniem się fobii czy stanami depresyjnymi, którym towarzyszy całkowity brak motywacji do życia i działania.
Leczenie nerwicy lękowej
Leczenie polega głównie na psychoterapii. Ważne jest przepracowanie trudnych lub traumatycznych przeżyć z przeszłości i zaakceptowanie samego siebie. Niekiedy, aby osoba chora mogła normalnie funkcjonować, stosuje się farmakoterapię w formie leków przeciwlękowych lub antydepresyjnych. W zależności od stopnia zaawansowania choroby psychoterapia trwa od kilku miesięcy do nawet kilku lat. Najważniejszym elementem terapii są zaakceptowanie diagnozy, chęć wyzdrowienia i szczerość względem psychoterapeuty i samego siebie.
