Gdy samopoczucie nas zawodzi i mamy wrażenie, że chodzenie, bieganie, pływanie lub jazda na rowerze prawie w ogóle nas nie męczy wtedy próbujemy przyspieszać, co nie zawsze jest dobrym pomysłem. Subiektywne odczucia są ważne, lecz niestety mało dokładne.
W tradycyjny i mało praktyczny sposób można dokonywać pomiaru tętna metoda palpacyjną tzn. uciskając np. tętnicę szyjną dwoma palcami i licząc uderzenia serca na minutę. Problem polega na tym, że pomiar jest mało dokładny i niemożliwy do przeprowadzenia podczas wysiłku. Tętno, puls – to liczba uderzeń serca na minutę. Jego wartość określa reakcję układu krążenia na wysiłek fizyczny.
W spoczynku wartość tętna wynosi ok. 70 ud/min, a podczas wysiłku zwiększyć się może ponad dwukrotnie.
Pulsometry, sport-testery czy monitory pracy serca to określenia powszechnie dostępnych i nie drogich urządzeń do pomiaru wysiłku fizycznego za pomocą częstości skurczów serca. W nowoczesnym treningu zdrowotnym nie można się bez nich obyć. Pozwalają na bieżącą kontrolę wysiłku i to nie tylko sportowcom, ale wszystkim tym, dla których ważna jest możliwość porównania pracy swojego serca, rozwoju organizmu i wydolności wraz z kolejnym tygodniem ruchu. To konkretny miernik, który powie nam kiedy mamy podwyższone tętno – czy podczas wysiłku przy wchodzeniu, wjeżdżaniu czy wbieganiu pod górę, a może po obiedzie lub na czczo, jak zmienia się, gdy zrobimy dłuższą niż 1-2 dni przerwę w aktywności. Nawet idąc po schodach warto mieć świadomość, jak zmienia się praca naszego serca i jak bardzo rośnie wskaźnik tętna.
Dostępny dla każdego
Pulsometr składa się z dwóch części – opaski z zatopionymi w plastiku elektrodami, zakładanej na klatkę piersiową i specjalnego zegarka, który jest odbiornikiem impulsów, przekazywanych w bezprzewodowy sposób z nadajnika (opaski). Podczas biegania, pływania, jazdy rowerem czy po prostu poruszania się możemy obserwować, jak pracuje nasze serce. To obiektywna informacja dotyczącą poziomu zmęczenia. W nieco droższych i lepszych modelach można zapisane informacje z odbytego treningu przesłać do komputera, gdzie za pomocą specjalnego oprogramowania można archiwizować i analizować pracę treningową. Takie urządzenie kosztuje, w zależności od modelu i funkcji, od kilkudziesięciu do kilkuset złotych.
dr Paweł F. Nowak