Rak jąder to rzadka odmiana raka. Mimo, iż stanowi on tylko 1% spośród wszystkich odmian raka dotykających mężczyzn, jest on najczęściej występującym rakiem u mężczyzn pomiędzy 20 a 34 rokiem życia. Prawie 75% przypadków występowania raka jąder notuje się u mężczyzn pomiędzy 20 a 49 rokiem życia
Pomimo to, rak jąder jest jedną z najłatwiej uleczalnych form raka, jeżeli wykryty odpowiednio wcześnie jest uleczalny w 100%. Jądra są częścią męskiego układu rozrodczego. Gruczoły te produkują męski hormon – testosteron oraz nasienie. Jądra są zawieszone w mosznie, która wisi poniżej pachwin i członka. Za każdym jądrem znajduje się najądrze, kanał transportujący nasienie do cewki moczowej przy ejakulacji.
Guzy zarodkowe są nowotworami rozwijającymi się w komórkach produkujących plemniki, dzielą się na dwie główne grupy: nasieniaki i pozostałe, tzw. nienasieniaki w stosunku około 50% do 50%. Nasieniaki rozwijają się wolniej i pojawiają się około czterdziestki, podczas gdy pozostałe odmiany guzów zarodkowych, nienasieniaki pojawiają się częściej około 20-30 roku życia. Są one bardziej złośliwe niż nasieniaki. 75% z nich w momencie diagnozy zdążyło przerzucić się już na węzły chłonne, podczas gdy występowanie 65%-85% nasieniaków ograniczało się w tym czasie wyłącznie do jąder.
Czynniki ryzyka
Przyczyna występowania guzów zarodkowych nie jest znana, znane są jednak pewne czynniki zwiększające ryzyko ich wystąpienia. Jądro znajdujące się poza moszną, tzw. jądro wędrujące zwiększa kilkakrotnie ryzyko rozwinięcia się raka jąder. U mężczyzn, u których jądro osadziło się w mosznie dopiero po 6 roku życia, istnieje podwyższone ryzyko zachorowania na raka jądra. Jądro brzuszne stwarza większe ryzyko niż jądro pachwinowe.
Objawy
Najczęstszym objawem raka jąder jest niebolesna opuchlizna, obrzęk lub zgrubienie w jednym z jąder. W jednej trzeciej przypadków mężczyźni doświadczają tępego bólu i uczucia ciążenia w podbrzuszu, mosznie i pachwinie. Każdy mężczyzna powinien znać wielkość i wygląd swoich jąder, tak, aby był on w stanie wykryć jakiekolwiek zmiany. Zaleca się mężczyznom powyżej 15 roku życia comiesięczne samodzielne badania. Najlepiej wykonywać je po ciepłej kąpieli lub prysznicu, gdy moszna jest rozluźniona. Każde jądro powinno być dokładnie zbadane przez rolowanie go między dłońmi i palcami w celu wykrycia guzków. Ze względu na rzadkie występowanie, wiele osób nie słyszało o raku jąder. Wiedza o nim jest szczególnie ważna dla młodych mężczyzn, ponieważ może się on pojawić już po 15 roku życia. Dwie grupy mężczyzn są szczególnie narażone na ryzyko wystąpienia tego raka: mężczyźni z tzw. wędrującym jądrem i mężczyźni, u których jądro osadziło się w mosznie po 6 roku życia. Ryzyko rozwinięcia się raka u tych mężczyzn jest 3 – 17 razy większe. Ze względu na to, że objawy występujące przy raku jąder są podobne do tych, które towarzyszą infekcjom i innym chorobom, niezwykle ważne jest, by skontaktować się z urologiem w celu postawienia ostatecznej diagnozy.
Badania
Badanie lekarskie jest pierwszym krokiem w zdiagnozowaniu raka jąder, aby wykluczyć inne stany chorobowe. Drugim, niezwykle ważnym krokiem jest poddanie moszny badaniu ultrasonograficznemu (USG). To nieinwazyjne, niebolesne, trwające kilka minut a zarazem i bardzo skuteczne badanie z wykorzystaniem urządzenia, które działa wysyłając wysokie fale dźwiękowe i odtwarza w ten sposób obraz organów wewnętrznych. Najczęściej jednocześnie wykonywane jest badanie obu jąder oraz jamy brzusznej, które wstępnie ocenia stan narządów wewnętrznych. Gdy stadium choroby zostanie zdefiniowane, lekarz może przewidzieć jej postępowanie oraz podjąć odpowiednie leczenie.
Najczęściej niezbędne jest usunięcie całego jądra razem z guzkiem, operacja wykonywana jest w znieczuleniu, przez nacięcie w pachwinie – a po zabiegu pozostaje niewielka blizna. Jednocześnie jak najszybciej należy skonsultować się z lekarzem onkologiem, najlepiej z ośrodka wyspecjalizowanego w leczeniu tych rzadkich nowotworów.
Ponieważ istnieje wiele typów raka jąder, a optymalne leczenie uzależnione jest od zaawansowania nowotworu, przeprowadzone badania muszą być dokładne i wszechstronne, aby mogły zostać podjęte odpowiednie kroki. Przeprowadzone badania muszą obejmować: badanie lekarskie, badanie mikroskopowe usuniętego jądra i guzka wykonane przez patologa, badania obrazowe, – czyli najczęściej bardzo dokładne badanie tomografii komputerowej (TK) „całego człowieka” klatki piersiowej całego brzucha aż do podbrzusza, badania krwi w celu ustalenia poziomu tzw. markerów nowotworowych beta HCG i AFP (alfafetoproteiny) i LDH – białek będących specyficznym wskaźnikiem raka jąder.
Leczenie
Chirurgiczne usunięcie dotkniętego chorobą jądra, jest częścią procesu diagnozowania, jak i pierwszym krokiem podejmowanym w leczeniu tego raka. Ponieważ rak ten rzadko pojawia się równocześnie w obu jądrach, jądro, które pozostaje jest w stanie produkować odpowiednią ilość hormonów i zapewnić pacjentowi płodność. Czasami całe leczenie sprowadza się do operacji. Dalsze decyzje dotyczące leczenia zależą od rodzaju raka i stadium choroby. W bardziej zaawansowanych przypadkach konieczne mogą być chemioterapia i naświetlanie.
NOWOTWORY JĄDRA SĄ CAŁKOWICIE WYLECZALNE, ZWŁĄSZCZA JEŚLI ZOSTANĄ WCZEŚNIE ROZPOZNANE. WSPÓŁCZESNA ONKOLOGIA UMOŻLIWIA WYLECZENIE ZNAKOMITEJ WIĘKSZOŚCI CHORYCH NAWET Z ZAAWANSOWANĄ CHOROBĄ.
W OŚRODKACH ONKOLOGICZNYCH SPECJALIZUJĄCYCH SIĘ W LECZENIU TYCH RZADKICH NOWOTWORÓW DOSTĘPNE SĄ NOWOCZESNE METODY LECZENIA ŁĄCZĄCE LECZENIE OPERACYJNE Z CHEMIOTERAPIĄ I RADIOTERAPIĄ.
Fundacja Wygrajmy Zdrowie
