Mieszki włosowe są wąskimi, rurkowatymi kanałami w skórze, z których wyrastają włosy. Do ich wnętrza uchodzą przewody gruczołów łojowych. Na dnie mieszków znajdują się dobrze ukrwione i unerwione brodawki włosowe. Wokół nich występują aktywnie mnożące się komórki, które wybijają się na powierzchnię skóry i obumierają, formując włos. Ropne zapalenie mieszków włosowych pojawia się często po depilacji lub goleniu. Wtedy poprzez ujście gruczołów łojowych do wnętrza mieszków wnikają patogeny i namnażają się, powodując powstanie stanu zapalnego. Czy schorzenie to jest zaraźliwe?
Ropne zapalenie mieszków włosowych występuje zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. Dolegliwości tej nie należy lekceważyć, ponieważ może prowadzić do rozwoju czyraka lub figówki. Najczęściej wywoływana jest przez bakterie, choć bywa, że do infekcji przyczyniają się grzyby, wirusy lub pasożyty. Schorzenie pojawia się też w wyniku stosowania niektórych leków. Jak wygląda leczenie ropnego zapalenia mieszków włosowych?
Ropne zapalenie mieszków włosowych – na czym polega?
Mieszek włosowy to najistotniejszy element wpływający na kondycję i wzrost włosa. Ma on kształt wąskiej rurki, z której wyrasta włos. Na jego dnie leży dobrze ukrwiona i unerwiona brodawka włosowa dodatkowo otoczona macierzą zarodkową. To właśnie z macierzy wytwarzany jest włos, ponieważ jej komórki intensywnie dzielą się, a następnie twardnieją i obumierają. Do mieszka włosowego uchodzą gruczoły łojowe, które produkują łój, czyli tak zwane sebum. Pokrywa ono powierzchnię skóry, tworząc jej ochronny płaszcz lipidowy. Podczas golenia, depilacji czy przez działanie drażniących substancji w kosmetykach warstwa lipidów oraz struktury mieszka mogą zostać uszkodzone. Do jego wnętrza wnikają drobnoustroje i namnażają się, co zapoczątkowuje stan zapalny. Mówimy wtedy o ropnym zapaleniu mieszków włosowych.
Przyczyny ropnego zapalenia mieszków włosowych
Ropne zapalenie mieszków włosowych najczęściej jest wywoływane przez bakterie, które często bytują na skórze i błonach śluzowych. Zazwyczaj jest to paciorkowiec ropny oraz gronkowiec złocisty. Mikroorganizmy te namnażają się w chwilach spadku odporności organizmu. Niekiedy przyczyną infekcji staje się pałeczka ropy błękitnej. Do zakażenia dochodzi wtedy w zanieczyszczonej wodzie, na przykład w niewłaściwie oczyszczanym jacuzzi. Innymi patogenami, które mogą wywoływać zapalenie mieszków włosowych, są grzyby i wirusy. Spotyka się także infekcje wywołane przez pasożyty – w szczególności nużeńca. Rzadziej zdarza się nieinfekcyjny typ schorzenia. Jego przyczyną są wtedy leki: miejscowe kortykosteroidy i kortykotropina. Dolegliwość może być wywołana również przez ekspozycję na słońce.
Objawy ropnego zapalenia mieszków włosowych
Ropne zapalenie mieszków włosowych objawia się występowaniem wykwitów skórnych wokół mieszków włosowych. Zazwyczaj są one wypełnione ropą lub płynem surowiczym. Zmiany mogą się zlewać i tworzyć duże skupiska grudek i krostek na owłosionej skórze. Schorzeniu często towarzyszy świąd i pieczenie, rzadziej ból. Zapalenie mieszków włosowych często obejmuje twarz, owłosioną skórę głowy, pośladki, okolice łonowe oraz pachy. Niekiedy pojawia się też na łydkach, udach lub ramionach. Nieestetyczne dolegliwości występujące w widocznych miejscach na ciele powodują dodatkowo dyskomfort psychiczny pacjenta. Niestety, na bazie zapalenia może rozwinąć się czyrak. Wtedy pod krostą powstaje martwica, a bakterie atakują także tkankę okołomieszkową.
Ropne zapalenie mieszków włosowych – czy jest zaraźliwe?
Ropne zapalenie mieszków włosowych rozwija się u osób, które często się golą lub depilują. W jego zapobieganiu istotna jest odpowiednia higiena. Nie tylko zbyt rzadkie mycie, ale również używanie do niego niewłaściwych kosmetyków sprzyja powstawaniu dolegliwości. Warto do kąpieli i codziennej toalety wybierać preparaty o odpowiednim pH. Powinny być też pozbawione drażniących substancji, takich jak konserwanty czy barwniki. Przybory do golenia należy dezynfekować przed każdym użyciem. Schorzeniu sprzyja noszenie nieprzewiewnej, syntetycznej i obcisłej odzieży. Samo zapalenie mieszków włosowych nie przenosi się na inne osoby. Jednak bakterie je wywołujące obecne mogą być na depilatorach czy dezodorancie w sztyfcie. Dlatego pożyczanie tych przedmiotów od innych osób nie jest dobrym pomysłem.
Leczenie zapalenia mieszków włosowych
Ropne zapalenie mieszków włosowych zazwyczaj mija samoistnie po około 2 tygodniach. Nie warto jednak lekceważyć tego schorzenia, ponieważ może prowadzić do groźnych powikłań. Leczenie jest tym skuteczniejsze, im szybciej zostanie podjęte. Ropnych zmian nie należy wyciskać, ponieważ jednocześnie wciskamy wtedy ropę w głąb tkanek. Najlepszym wyjściem jest konsultacja z dermatologiem, który zapisze nam odpowiednie leki. W leczeniu stosuje się miejscowo maści działające przeciwbakteryjnie. Rzadziej potrzebny okazuje się doustny antybiotyk. Miejsca objęte zmianami skórnymi warto często dezynfekować. Po zakończeniu kuracji nadal należy szczególnie dbać o skórę. Przydatne okazują się balsamy zawierające nawilżający mocznik oraz składniki o działaniu łagodzącym, na przykład alantoinę czy pantenol.
Karolina Solga
