Operacja zaćmy jest jedyną w pełni skuteczną metodą powstrzymania rozwoju tej groźnej choroby, będącej jedną z głównych przyczyn ślepoty we współczesnym świecie. Jednak oko po operacyjnym leczeniu zaćmy jest narażone na działanie wielu szkodliwych czynników zewnętrznych. Jak więc prawidłowo postępować w trakcie gojenia się pooperacyjnej rany?
Zaćma, nazywana również kataraktą, odpowiada niemal za połowę pośród wszystkich współczesnych przypadków całkowitej utraty wzroku. Jest chorobą niezwykle groźną i podstępną, gdyż najczęściej rozwija się przez długie lata zupełnie niezauważona. Fizjologicznie soczewka jest transparentna, dzięki czemu promienie świetlne docierają do siatkówki. W oku chorym dochodzi do powstawania plam lub zmętniałych obszarów na soczewce, co utrudnia, a w konsekwencji wręcz uniemożliwia prawidłowe widzenie. Zaćma prowadzi do całkowitego zmętnienia soczewki, co skutkuje utratą wzroku, dlatego tak ważne jest, aby w porę postawić właściwą diagnozę i powstrzymać rozwój choroby.
Do objawów zaćmy należą między innymi pogorszenie ostrości widzenia (charakterystyczny u pacjentów cierpiących z powodu zaćmy jest brak poprawy po wymianie szkieł w okularach do dali na mocniejsze), a także uczucie zamglonego widzenia. Ponadto u chorych na zaćmę obserwuje się zaburzenia w ocenie odległości oraz wrażenie rozdwojenia obrazu. Pacjenci przyznają, że widzą słabiej w słoneczny dzień, a patrząc na źródło światła czują się oślepieni.
Jakich zaleceń należy przestrzegać po operacji zaćmy?
W przeszłości uważało się, że z operacją zaćmy powinno się czekać jak najdłużej, aż choroba dojrzeje i dojdzie do zaawansowanego w rozwoju zmętnienia soczewki. Współcześnie pacjentom proponuje się operację zaćmy znacznie wcześniej, kiedy tylko zauważą, że zaćma zaczyna być uciążliwa i utrudniać codzienne funkcjonowanie. Operacja zaćmy jest nieskomplikowana, skuteczna i rzadko powoduje powikłania.
Operację usunięcia zaćmy przeprowadza się w trybie ambulatoryjnym w znieczuleniu miejscowym, dlatego nie ma konieczności hospitalizacji pacjenta. Bezpośrednio po zabiegu można wrócić do domu. Zabieg polega na usunięciu zmętniałej soczewki i zastąpieniu jej sztuczną soczewką. Złotym standardem we współczesnej okulistyce jest zabieg metodą fakoemulsyfikacji za pomocą ultradźwięków. Rany po mikrocięciach uszczelnia się bez użycia szwów. Następnego dnia po zabiegu pacjent zgłasza się na kontrolę, podczas której sprawdzany jest stan pooperacyjny oka.
Uczucie otępienia po znieczuleniu miejscowym jest normalne i ustępuje samoistnie, warto jednak dać sobie kilka dni na powrót do pełnej sprawności. Wskazany jest odpoczynek, nie powinno się po zabiegu prowadzić samochodu, dlatego warto zapewnić sobie opiekę i obecność drugiej osoby. Pacjent wraca do domu ze wskazaniami od lekarza, wśród których znajduje się między innymi stosowanie kropli przeciwzapalnych, jakie mają za zadanie zminimalizować obrzęk w operowanym oku. Ponadto lekarz może zastosować krople z antybiotykiem, aby zapobiec ewentualnej infekcji. Należy ściśle przestrzegać zaleceń lekarza i regularnie zażywać leki.
W pierwszych godzinach i dniach po zabiegu należy unikać podnoszenia ciężkich przedmiotów, gdyż może to wywołać wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego. Nie należy dotykać i pocierać operowanego oka, a samodzielne zdejmowanie opatrunku jest bezwzględnie zabronione. Oko po operacji usunięcia zaćmy przez kilka dni może być drażliwe lub swędzące, jednak dolegliwości najczęściej ustępują samoistnie (w przeciwnym wypadku należy skonsultować się z lekarzem prowadzącym leczenie). Kobiety przez kilka dni po zabiegu nie powinny nakładać makijażu na chore oko.
Oko powinno wyzdrowieć w ciągu pierwszego miesiącu po zabiegu, jednak należy pamiętać, że mózg nadal uczy się współpracy z nową, sztuczną soczewką, dlatego na ostateczne efekty zabiegu należy jeszcze poczekać. Okres przystosowania do nowej soczewki może potrwać nawet do 6 miesięcy. Po operacyjnym leczeniu zaćmy konieczne są regularne, coroczne wizyty kontrolne u okulisty.
Artykuł powstał we współpracy z portalem pozwalającym umówić się na wizytę u lekarza.
