Umiejętność wytyczania granic czyni nasze życie łatwiejszym i bardziej satysfakcjonującym. Niestety, mamy z tym duży problem, na co zwraca uwagę Terri Cole. Psychoterapeutka w swojej książce Strażniczka Swoich Granic zdradza, z czego wynika problem z wytyczaniem granic i jak sobie z nim poradzić. Autorka sama zmierzyła się z tą trudnością i dostrzegła wyraźną różnicę w swoim codziennym funkcjonowaniu.
Z czego wynika problem z odmową?
Choć nie masz ochoty zajmować się dzieckiem koleżanki, zgadzasz się dla dobra waszej znajomości? Nie przepadasz za długimi podróżami, mimo to decydujesz się polecieć na Florydę, ponieważ zależy na tym twojemu partnerowi? A może głupio odmówić ci pomocy swoim rodzicom, chociaż wiesz, że najlepiej byłoby, aby ojciec w końcu poniósł konsekwencje swoich decyzji? Niezależnie od tego, gdzie kuleje twoja asertywność, problem wynika z nieumiejętności wytyczania zdrowych granic.
Dlaczego zgadzamy się na propozycje innych wbrew sobie? Problemy z asertywnością
Często zgadzamy się na rzeczy, na które nie mamy ochoty. Ba, poświęcamy się dla dobra sprawy. Czasem robimy to w celu uniknięcia konfliktu. Osobom odmawiającym pomocy często wmawia się egoizm. Gdy stawiasz komuś granicę, możesz usłyszeć, że ty zawsze masz z czymś problem i jesteś samolubna. Czasem nie wyrażamy swojego zdania, bo boimy się konfrontacji z wyznawcą odmiennych poglądów. Osoby, które mają problemy z asertywnością, nierzadko uprawiają agresję bierną. Stają się złośliwe, ironiczne, milczące lub nadąsane.
Wytyczanie zdrowych granic i asertywność
Terri Cole w swojej książce Strażniczka Swoich Granic zwraca uwagę, że asertywność silnie wiąże się z umiejętnością wytyczania zdrowych granic. Jeśli nie umiemy powiedzieć komuś: dość, ta osoba będzie nas wykorzystywała. Często zastanawiamy się, dlaczego ktoś źle nas traktuje. Niestety, w tym miejscu musimy skonfrontować się z okrutną prawdą. Dzieje się tak, ponieważ pozwalamy komuś na to, aby nas źle traktował. Osoba asertywna najpierw zwróci uwagę i podkreśli, że nie zgadza się na takie zachowanie. Jeśli to nie pomoże, zerwie znajomość.
Najczęstsze problemy z wytyczaniem granic
Umiejętność wytyczania granic stanowi spore wyzwanie. Czasem nasze granice są niejasne. Nie umiemy wyraźnie zakomunikować, że coś nam nie odpowiada i nie wyrażamy na to zgody. W rezultacie druga osoba albo to wykorzystuje, albo nawet nie zdaje sobie sprawy z naszego stanowiska, bo wprost go nie wyraziliśmy. Zdarza się również, że stawiamy granice, ale są one zbyt chwiejne. W rezultacie łatwo można je przeforsować. Np. wszyscy dookoła wiedzą, że nawet jeśli najpierw na coś się nie zgodzisz, to wiercąc ci dziurę w brzuchu, można doprowadzić do zmiany zdania. Czasem nasze granice są zbyt mało elastyczne. Krótko mówiąc, powtarzamy tylko: nie, ale nie próbujemy dostosować się do zmieniających się okoliczności.
Problemy z komunikacją i tłumienie emocji
Z czego wynika brak asertywności i trudności w wytyczaniu granic? Terri Cole w poradniku Strażniczka Swoich Granic zwraca uwagę na to, że w celu poznania odpowiedzi na to pytanie, musimy zejść do piwnicy. Pod tym określeniem kryją się nasze trudne przeżycia sprzed lat, do których nie chcemy wracać, ale musimy, aby dowiedzieć się, dlaczego tak trudno przychodzi nam odmowa nawet obcym osobom, których nie lubimy. Zazwyczaj trudności w wytyczaniu granic wynikają z dzieciństwa. Nasi rodzice mogli okazać się niedojrzali emocjonalnie, nasza rodzina miała charakter dysfunkcyjny. Nie można było pozwolić sobie na otwartą komunikację. Wyrażanie własnego zdania i emocji spotykało się z krytyką. W rezultacie przestaliśmy to robić, a zaczęliśmy tłumić swoje emocje, co zawsze wpływa negatywnie na nasze funkcjonowanie.
Prawo do odmowy obowiązuje w każdej sytuacji
Terri Cole w książce Strażniczka Swoich Granic przekonuje, że zawsze masz prawo odmawiać i wyrażać swoje zdanie. Twój brak zgody nie powinien spotykać się z zarzutami dotyczącymi egoizmu. Jeśli takowe padają, należy przestać przykładać do nich wagę i trwać przy swoim zdaniu. Niestety, istnieją osoby, które mają problem z poszanowaniem granic innych osób. Np. koleżanka na odmowę opieki nad jej dzieckiem reaguje tym, że usilnie ci przekonuje, twierdząc, że nie ma kogo poprosić o pomoc (szantaż emocjonalny) i podkreślając, że to przecież żaden wysiłek (kłamstwo). Problem z poszanowaniem granic innych osób z reguły mają jednostki narcystyczne, psychopatyczne oraz zmagające się z innymi typami zaburzenia osobowości. Terri Cole udziela nam praktycznych wskazówek, jak poradzić sobie z takimi ludźmi. Strażniczka Swoich Granic to poradnik psychologiczny napisany przystępnym językiem, który zawiera wiele praktycznych wskazówek. Te warto wcielić do swojego życia, aby uczynić je lepszym.
