Nie dla każdego publiczne wystąpienia są ekscytujące, nie każdy ma naturalną umiejętność wyjścia przed tłum ludzi i mówienia. Dla wielu jest to trudne i „zjada ich” trema, uniemożliwiając tym samym swobodne wystąpienie przed innymi. Jednak nie trzeba godzić się na nią, można spróbować się jej pozbyć.
Jakie są objawy tremy?
Trema nie jest zjawiskiem bezobjawowym. W zależności od natężenie problemu mogą pojawić się liczne, związane z nią objawy. Są osoby, dla których część z nich będzie dodatkową motywacją do działania, jednak zazwyczaj trema skutecznie paraliżuje możliwość płynnej wypowiedzi.
Do głównych objawów takiego stanu rzeczy należą objawy:
- emocjonalne – drażliwość, agresja, uczucie niepokoju oraz lęku przed wystąpieniem oraz jego konsekwencjami,
- fizjologiczne – nadmierne pocenie się, bladość, przyśpieszone tętno, drżenie kończyn, biegunka, wymioty, suche usta, zawroty głowy, a nawet omdlenia,
- nerwowe – tiki nerwowe, drganie powiek,
- związane ze sprawnością myślenia – problem z koncentracją, zapominanie zdań do wypowiedzenia,
- związane z poczuciem własnej wartości – przekonanie, że nic się nie uda, wątpienie w swoje umiejętności.
Trema – zacznij dzień od czegoś miłego
Przed dniem wystąpienia niezbędne jest dobrze się wyspać. Zdarza się, że trema zaczyna działać już dzień przed, nie pozwalając usnąć. Żeby nie mieć z tym problemów można wypić herbatkę uspokajającą i ułatwiającą zasypianie.
Następnego dnia dobrze jest zrobić dla siebie coś miłego – lepsze śniadanie, ulubiony dodatek na kanapkę, przegryźć coś słodkiego, żeby dzień nie kojarzył się tylko s tremującym wydarzeniem. Dodatkowo, dobra przekąska doda energii do działania.
Przed przemówieniem ubierz się ładnie i swobodnie
Trema może być również opanowana przez odpowiedni strój. Liczy się pierwsze wrażenie oraz przekonanie, że wygląda się na osobę pewną siebie, to w znaczący sposób ułatwi zarówno przemawianie, jak u odpowiadanie na egzaminie oraz rozmowę kwalifikacyjną. Strój powinien być elegancki, ale jednocześnie wygodny. Jeśli krawat to za wiele – zrezygnuj z niego na rzecz ładnej koszuli, jeśli buty na obcasie powodują dyskomfort fizyczny i psychiczny, wybierz eleganckie obuwie, ale na płaskim obcasie.
Opanuj emocje
Opanowanie tremy to opanowanie emocji, jakie jej towarzyszą. Choć wydaje się to bardzo trudne, jest jednak możliwe. Niezależnie od tego czy ma się wystąpić przed publicznością z konkretnym wykładem czy zdawać egzamin, dobrze jest przyjść nieco wcześniej i zapoznać się z miejscem, szczególnie jeśli jest obce. Przyjrzenie się sali, w której ma się odbyć prelekcja jest istotne dla komfortu psychicznego. Dodatkowo warto wymienić kilka zdań, błahych i lekkich z kimś, kto doda otuchy. Można zadzwonić do przyjaciela albo przez chwilę porozmawiać z kimś w szatni, w bufecie, odrywając się od czekającego zadania. Jeszcze lepiej, jeśli wymieni się uwagi z osobami, które mają być obecne podczas wystąpienia. Spowoduje to, że nie będzie się stało przed anonimową, nieprzyjazną – według własnej głowy – masą.
Relaks oddechowy
Gdy nadejdzie czas wystąpienia weź głęboki oddech, a najlepiej 3-4 głębokie oddechy, które ułatwiają odprężenie oraz wyciszenie się. Następnie wyprostuj plecy, unieś głowę i wyjdź lub wstań na środek.
Zanim zacznie się przemowę warto uśmiechnąć się do publiczności, co nie tylko doda pewności siebie i ułatwi opanowanie tremy, lecz również nastawi słuchaczy życzliwiej.
Ćwicz, ćwicz, ćwicz
Poradzenie sobie z tremą na zawsze lub przynajmniej wyraźne zmniejszenie zdenerwowania, nie jest kwestią jednego wystąpienia. Niezbędna jest praktyka, bez której nie ma możliwości poradzenia sobie z tremą całkowicie. Oznacza to próbowanie, przemawianie i pokonywanie własnej słabości krok po kroku. Warto zacząć od częstszego wyrażania swoich opinii w towarzystwie. Niech to będzie nawet 1-2 zdania, ale wypowiedziane bez strachu i z pewnością siebie. Stopniowo lęk przed publicznymi wystąpieniami będzie się zmniejszał, aż trema całkiem zniknie.
Karolina Skrzek
